हिंदू धर्मात शारदीय नवरात्रीच्या ( Shardiya Navratri 2022 ) सणाला विशेष महत्त्व आहे. शारदीय नवरात्री 2022 26 सप्टेंबरपासून सुरू झाली आहे. नवरात्रीमध्ये दुर्गेच्या 9 वेगवेगळ्या रूपांची पूजा केली जाते. नवरात्रीमध्ये दररोज माता राणीच्या पूजेला विशेष महत्त्व आहे. माता भगवतीच्या नऊ रूपांची पूजा ( Navratri Puja ) केल्याने सर्व इच्छा पूर्ण होतात. या नऊ दिवसांमध्ये मातेच्या पूजेची विशेष काळजी घेतली जाते आणि तिला प्रसन्न करण्यासाठी विविध उपाय केले जातात. ( Importance Of Matarani Riding Elephant Navratri 2022 )
काय आहे संपूर्ण नऊ दिवसांचे महत्त्व : तसे, नवरात्र वर्षभरात चार वेळा येते. दोन गुप्त नवरात्री आणि दोन प्रवेश नवरात्र (चैत्र आणि शारदीय) नवरात्र आहेत. सर्व नवरात्रांमध्ये प्रत्यक्ष नवरात्रीला विशेष महत्त्व आहे. शारदीय नवरात्री ५ ऑक्टोबरपर्यंत चालणार आहे. नवरात्रीमध्ये दुर्गा माँची पूजा केली जाते. या नऊ दिवसांत मातेच्या विविध रूपांची पूजा केली जाते. यादरम्यान भाविकांकडून विविध ठिकाणी मातेच्या भव्य मूर्ती बसविल्या जातात. त्यानंतर 9 दिवसांचे विधी ठेवून मातेच्या 9 रूपांची पूजा केली जाते. असे म्हणतात की या काळात माता स्वतः पृथ्वीवर वास करते. अशा वेळी नवरात्रीच्या काळात घरोघरी कलशाची स्थापना करून मातेचे पठण केल्याने आईला खूप आनंद होतो.
- पहिला दिवस (माँ शैलपुत्रीची पूजा) : माँ दुर्गेच्या नऊ रूपांपैकी माँ शैलपुत्रीची नवरात्रीच्या पहिल्या दिवशी पूजा केली जाते. हिमालयाच्या पर्वतराजाची कन्या म्हणून तिचा जन्म झाल्यामुळे तिचे नाव शैलपुत्री पडल्याचे सांगितले जाते. चंद्राची पूजा केल्याने दोष दूर होतात.
- दुसरा दिवस (ब्रह्मचारिणीची पूजा): नवरात्रीच्या दुसऱ्या दिवशी ब्रह्मचारिणी मातेची पूजा केली जाते. माँ ब्रह्मचारिणी हे माँ दुर्गेचे दुसरे रूप असल्याचे म्हटले जाते. ब्रह्मचारिणी म्हणजे तपश्चर्याचे आचरण, म्हणून तिला तपश्चरिणी असेही म्हणतात.
- तिसरा दिवस (माँ चंद्रघंटाची पूजा): नवरात्रीच्या तिसर्‍या दिवशी, नवदुर्गेच्या तिसर्‍या रूपात माँ चंद्रघंटाची पूजा केली जाते. चंद्रघंटा मातेच्या डोक्यावर अर्धचंद्राचा आकार असतो, म्हणून तिला चंद्रघंटा देवी म्हणतात.
- चौथा दिवस (माँ कुष्मांडाची पूजा): नवरात्रीच्या चौथ्या दिवशी देवी कुष्मांडाची पूजा केली जाते. त्यांची पूजा केल्याने सूर्य ग्रहाशी संबंधित दोष दूर होतात.
- पाचवा दिवस (माँ स्कंदमातेची पूजा): नवरात्रीच्या पाचव्या दिवशी माँ स्कंदमातेची पूजा केली जाते. स्कंदमातेच्या मूर्तीमध्ये भगवान स्कंदजी बालकाच्या रूपात विराजमान आहेत.
- सहावा दिवस (मां कात्यायनीची उपासना): नवदुर्गेच्या रूपात माँ कात्यायनीची पूजा नवरात्रीच्या सहाव्या दिवशी केली जाते. देवांचे कार्य सिद्ध करण्यासाठी महर्षी कात्यायन यांच्या आश्रमात माता कात्यायनी प्रकट झाली आणि महर्षींनी तिला आपली मुलगी म्हणून स्वीकारले, असे म्हटले जाते.
- सातवा दिवस (माँ कालरात्रीची उपासना): नवरात्रीच्या सातव्या दिवशी माँ कालरात्रीची पूजा केली जाते. विनाशकारी स्वरूप असल्यामुळे त्यांना कालरात्री म्हणतात.
- आठवा दिवस (माँ महागौरीची उपासना): नवरात्रीची महाष्टमी तिथी माता महागौरीच्या पूजेसाठी आहे. त्यांच्या उपासनेने रूप आणि सौंदर्याचा आशीर्वाद मिळतो. यासोबतच जीवनात सुख-समृद्धी मिळते.
- नवमीचा दिवस (माँ सिद्धिदात्रीची पूजा): नवरात्रीच्या नवव्या तिथीला माता सिद्धिदात्रीची पूजा केली जाते. तिची पूजा केल्याने भक्तांची सर्व कामे सिद्ध होऊन सुख व मोक्ष प्राप्त होतो.
