प्रयागराज: ज्ञानवापी मशिदीशी संबंधित प्रकरणी अलाहाबाद उच्च न्यायालयात आज सुनावणी होणार आहे. मागील सुनावणीदरम्यान, मशिदीच्या इंतेजामिया समितीच्या वतीने युक्तीवाद पूर्ण झाला आहे ( Hearing on gyanvapi mosque). 31 वर्षांपूर्वी वाराणसी जिल्हा न्यायालयात दाखल झालेल्या खटल्याच्याच योग्यतेवर न्यायालयात प्रश्न उपस्थित झाला आहे. मशीद कमिटीतर्फे वकील सय्यद फरमान नक्वी यांनी बाजू मांडली. प्रजातनिया समितीनंतर यूपी सुन्नी सेंट्रल वक्फ बोर्डाचा वाद सुरू झाला होता.
सुन्नी सेंट्रल बोर्डाचा युक्तीवाद - युपी सुन्नी सेंट्रल वक्फ बोर्डाने सांगितले की, वादग्रस्त जागा ही सुन्नी वक्फ बोर्डाची मालमत्ता आहे. 26 फेब्रुवारी 1944 रोजी शासनाच्या अधिसूचनेमध्ये वक्फ घोषित करण्यात आला आहे. गेल्या सुनावणीदरम्यान यूपी सुन्नी सेंट्रल बोर्डाचा युक्तीवाद पूर्ण झाला नाही. याप्रकरणी आज सुनावणी होणार आहे. यूपी सुन्नी सेंट्रल वक्फ बोर्डाची पुढील सुनावणी आजही सुरू राहणार आहे. मुस्लिम पक्षांची बाजू मांडून झाल्यानंतर उत्तर प्रदेश सरकारला आपली बाजू मांडण्याची संधी मिळणार आहे. हायकोर्टात हिंदू बाजूची मांडणी आधीच पूर्ण झाली आहे.
काय आहे ज्ञानवापी मशीद - ज्ञानवापी मशीद औरंगजेबाने काशी विश्वनाथ मंदिर पाडून बांधली असा दावा अनेकांनी केला आहे. हा मंदिर-मशीद वाद वर्षानुवर्षे जुना असून (213) वर्षांपूर्वी त्यावरून दंगली झाल्या होत्या. स्वातंत्र्यानंतर या मुद्द्यावरून दंगल झाली नाही. ( Gyanvapi Masjid ) अयोध्येत राम मंदिराचा मुद्दा तापल्यानंतर (1991) मध्ये ज्ञानवापी हटवून त्याची जमीन काशी विश्वनाथ मंदिराला द्यावी यासाठी दाखल करण्यात आलेली पहिली याचिका दाखल करण्यात आली होती.
धर्म दिन-ए-इलाही - 1669 मध्ये औरंगजेबाने काशी विश्वनाथ मंदिराचा काही भाग तोडून ज्ञानवापी मशीद बांधली असे मानले जाते. काही इतिहासकारांचे म्हणणे आहे की 14 व्या शतकात जौनपूरच्या शर्की सुलतानने मंदिर पाडून ज्ञानवापी मशीद बांधली होती. (Gyanvapi Masjid case) तर काहींच्या मते, विश्वनाथ मंदिर आणि ज्ञानवापी मशीद अकबराने 1585 मध्ये नवीन धर्म दिन-ए-इलाही अंतर्गत बांधली होती.
मशीद आणि विश्वनाथ मंदिरादरम्यान 10 फूट खोल विहीर आहे, तिला ज्ञानवापी म्हणतात. या विहिरीवरून मशिदीचे नाव ज्ञानवापी पडले. स्कंद पुराणात असे म्हटले आहे की भगवान शिवाने स्वतः आपल्या त्रिशूलाने ही विहीर लिंगाभिषेकासाठी बनवली होती. येथेच शिवाने पत्नी पार्वतीला ज्ञान दिले, म्हणून या स्थानाचे नाव ज्ञानवापी किंवा ज्ञानाची विहीर पडले. ही विहीर थेट पौराणिक काळातील दंतकथा, सामान्य लोकांच्या श्रद्धा यांच्याशी संबंधित आहे.
1669 मध्ये औरंगजेबाने ती तोडून मशीद बांधली - मंदिर-मशीद संदर्भात अनेक वाद झाले आहेत, पण हे वाद स्वातंत्र्यापूर्वीपासून आहेत. 1809 मध्ये, जेव्हा हिंदूंनी विश्वनाथ मंदिर आणि ज्ञानवापी मशीद यांच्यामध्ये एक लहान जागा बांधण्याचा प्रयत्न केला तेव्हा तेथे भीषण दंगली झाल्या. 1991 मध्ये काशी विश्वनाथ मंदिराच्या पुजाऱ्यांच्या वंशजांनी वाराणसी दिवाणी न्यायालयात याचिका दाखल केली होती. याचिकेत म्हटले आहे की, मूळ मंदिर 2050 वर्षांपूर्वी राजा विक्रमादित्यने बांधले होते. 1669 मध्ये औरंगजेबाने ती तोडून मशीद बांधली.
