नवी दिल्ली : भारतीय निवडणूक आयोग नवी दिल्ली येथे भूमिका, फ्रेमवर्क आणि निवडणूक व्यवस्थापन संस्थांची क्षमता' या विषयावर दोन दिवसीय आंतरराष्ट्रीय परिषदेचे आयोजन करत आहे. ECI हे निवडणूक अखंडतेच्या समूहाचे नेतृत्व करते - ज्याची स्थापना डिसेंबर 2021 मध्ये झालेल्या 'समिट फॉर डेमोक्रसी' च्या फॉलो-ऑन म्हणून करण्यात आली होती, असे अधिकाऱ्यांनी सोमवारी सांगितले.
ही दोन दिवसीय परिषद 31 ऑक्टोबर आणि 1 नोव्हेंबर 2022 रोजी होणार असून तिचे उद्घाटन भारताचे मुख्य निवडणूक आयुक्त राजीव कुमार यांनी केले. समारोपीय सत्राचे अध्यक्ष निवडणूक आयुक्त अनुप चंद्र पांडे असतील. ECI, 'इलेक्शन इंटिग्रिटी' वरील समूहाचे नेतृत्व म्हणून, एक सहयोगी दृष्टीकोन घेतला आणि ग्रीस, मॉरिशस आणि IFES यांना कोहॉर्टसाठी सह-नेतृत्वासाठी आमंत्रित केले. ECI ने UNDP आणि इंटरनॅशनल IDEA यांना देखील आमंत्रित केले आहे.
आर्मेनिया, मॉरिशस, नेपाळ, काबो वर्दे, ऑस्ट्रेलिया, चिली, मायक्रोनेशिया, ग्रीस, फिलीपिन्स, साओ टोम आणि प्रिंसिपे, यूएसए आणि IFES, आंतरराष्ट्रीय IDEA आणि UNDP या तीन आंतरराष्ट्रीय संस्थांसह 11 देशांतील अकरा EMB चे जवळपास 50 सहभागी भारत त्यात सामील होण्याची अपेक्षा आहे. आणखी अनेक देशांचे प्रतिनिधीत्व त्यांच्या नवी दिल्लीतील मिशनद्वारे केले जात आहे.पहिल्या दिवसाच्या पहिल्या दोन सत्रांमध्ये 'निवडणूक अखंडता' सुनिश्चित करण्यासाठी EMBs त्यांच्या भूमिका आणि फ्रेमवर्कच्या संदर्भात वर्तमान आणि भविष्यातील आव्हानांवर चर्चा करण्यात आली. उद्घाटन सत्राच्या अध्यक्षस्थानी सीईसी यांनी मुख्य भाषण केले. तत्पूर्वी, यूएस चार्ज डी अफेयर्स यांनीही परिषदेला संबोधित केले.
मॉरिशस आणि नेपाळच्या निवडणूक आयुक्तांच्या सह-अध्यक्षतेने EMBs द्वारे ‘सध्याची आव्हाने’ या विषयावरील पहिल्या सत्राचे आयोजन केले होते. या सत्रात मेक्सिको, चिली, नेपाळ आणि ग्रीसमधील निवडणूक अधिकाऱ्यांकडून सादरीकरणे असतील. भविष्यातील आव्हाने’ या विषयावरील दुसऱ्या सत्राचे सह-अध्यक्ष, आंतरराष्ट्रीय IDEA, आणि निवडणूक आणि राजकीय पक्षांचे विभाग प्रमुख, निवडणूक संचालनालय, गृह मंत्रालय, हेलेनिक प्रजासत्ताक, ग्रीस यांच्या सह-अध्यक्षता असतील.
या सत्रात ऑस्ट्रेलियन निवडणूक आयोग आणि COMELEC, फिलिपाइन्स यांच्या प्रतिनिधींकडून सादरीकरणे असतील. ‘ईएमबीची क्षमता’ या दुसऱ्या दिवशीच्या सत्राचे अध्यक्ष आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी IFES असतील. या सत्रात IFES देश संचालक (श्रीलंका आणि बांग्लादेश), UNDP चे प्रतिनिधी आणि मतदार यादी आणि निकाल विभागाचे प्रमुख, निवडणूक संचालनालय, अंतर्गत मंत्रालय, हेलेनिक रिपब्लिक, ग्रीस यांचे सादरीकरण असेल. 1 नोव्हेंबर 2022 रोजी परिषदेच्या समारोपीय सत्रात सादर केलेल्या कार्यवाहीचा सारांश देखील दिसेल, निवडणूक आयुक्त, अनुप चंद्र पांडे यांच्या अध्यक्षतेखाली ते त्यांचे भाषण करतील.
1 नोव्हेंबर 2022 रोजी संध्याकाळी 6:00 वाजता नवी दिल्लीला शिष्टमंडळ पाठवू न शकलेल्या भागधारकांना सक्षम करण्यासाठी एक विशेष आभासी सत्र आयोजित केले आहे. निवडणूक एकात्मतेवर गटाच्या शिफारशी मजबूत करण्यासाठी, ECI ‘तंत्रज्ञान’ आणि ‘समावेशक निवडणुका’ या विषयांचा समावेश करणारी परिषद देखील आयोजित करेल जे दोन्ही जगभरातील निवडणूक अखंडतेसाठी महत्त्वाचे घटक आहेत, असे निवेदनात म्हटले आहे.
समिट फॉर डेमोक्रसी डिसेंबर 2021 मध्ये आयोजित केलेला अमेरिकन राष्ट्राध्यक्षांचा पुढाकार होता. भारताचे पंतप्रधान 9 डिसेंबर 2021 रोजी लीडर्स प्लेनरी सेशनमध्ये बोलले. या शिखर परिषदेनंतर, कार्यक्रम आणि संवादांसह "कार्य वर्ष" प्रस्तावित करण्यात आले लोकशाहीशी संबंधित थीमवर आणि त्यानंतर वैयक्तिकरित्या लोकशाहीसाठी नेत्यांची शिखर परिषद आयोजित करणे. समिटने कृती वर्षात सहभागी होण्यासाठी ‘फोकल ग्रुप्स’ आणि ‘डेमोक्रेसी कोहॉर्ट्स’ असे दोन व्यासपीठ विकसित केले.
समिट फॉर डेमोक्रसी’ वर्षाच्या कृतीचा एक भाग म्हणून, भारत ECI मार्फत, आपले ज्ञान, तांत्रिक कौशल्य आणि अनुभव जगातील इतर लोकशाही देशांसोबत शेअर करण्यासाठी ‘डेमोक्रसी कॉहोर्ट ऑन इलेक्शन इंटेग्रिटी’चे नेतृत्व करत आहे. ECI ने, त्याचे नेतृत्व म्हणून, जगभरातील निवडणूक व्यवस्थापन संस्थांना (EMBs) प्रशिक्षण आणि क्षमता-निर्माण कार्यक्रम प्रदान करण्याचा आणि इतर EMB च्या गरजेनुसार तांत्रिक सल्लामसलत प्रदान करण्याचा प्रस्ताव दिला आहे.
