ETV Bharat / bharat

१९६२ ते २०२०...भारत-चीन संबंधांचा आलेख - india china news

गेल्या महिन्यापासून चीनने भारताविरोधात सीमेवर कुरघोड्या करण्यास सुरुवात केली. गलवान व्हॅली आणि पॅन्गाँन्ग लेक वर चीनने आपला दावा केला. शांतता कायम ठेवण्यासाठी अधिकाऱयांच्या बैठका पार पडत होत्या. मात्र, आता सीमेवर दोन्ही सैन्यादरम्यान चकमक सुरू झाल्याचे चित्र आहे. आता चकमक सुरू झाल्याने दोन्ही देशांतील तणाव निवळण्या ऐवजी वाढण्याचे संकेत आहेत.

india china border dispute
चकमक सुरू झाल्याने दोन्ही देशांतील तणाव निवळण्या ऐवजी वाढण्याचे संकेत आहेत.
author img

By

Published : Jun 16, 2020, 4:20 PM IST

गेल्या महिन्यापासून चीनने भारताविरोधात सीमेवर कुरघोड्या करण्यास सुरुवात केली. गलवान व्हॅली आणि पॅन्गाँन्ग लेक वर चीनने आपला दावा केला. यानंतर ६ जूनला दोन्ही देशांतील लष्कराच्या लेफ्टनंट जनरल पदावरील अधिकाऱ्यांमध्ये बैठक पार पडली. यानंतर ९ तारखेला देखील बैठक घेण्यात आली. लडाख प्रांताच्या पूर्वेला असणाऱ्या चीनच्या चुशूल-मोल्दो भागात ही भेट झाली. उभयतांनी सीमेवरील परिस्थिती नियंत्रणात असल्याचा दावा केला. दरम्यान, चीनने सीमावर्ती पर्यतीय भागात मोठ्या प्रमाणात सैन्य आणि आर्टिलरी तैनात केली होती. चीन सरकारचे मुखपत्र असलेल्या 'ग्लोबल टाइम्स' या वृत्तपत्रातून भारताविरोधात चिथावणीखोर वक्तव्ये करण्यात आली होती. शांतता कायम ठेवण्यासाठी अधिकाऱ्यांच्या बैठका पार पडत होत्या. मात्र, आता सीमेवर दोन्ही सैन्यादरम्यान चकमक सुरू झाल्याचे चित्र आहे. चिनने या आधी देखील दोन्ही देशांतील सीमा कराराचे उल्लंघन केले आहे. आता चकमक सुरू झाल्याने दोन्ही देशांतील तणाव निवळण्या ऐवजी वाढण्याचे संकेत आहेत.

जाणून घ्या भारत आणि चीन दरम्यान १९६२ च्या युद्धानंतर झालेल्या चकमकींची माहिती....

२० ऑक्टोबर १९६२ : चीनने अनपेक्षितपणे चर्चेचा मार्ग धूडकावून भारतावर हल्ला केला. ८० हजार चीनी ट्रूप्सने भारताच्या सीमावर्ती भागात घुसखोरी केली. दोन्ही देशांमध्ये मोठ्या युद्धाला तोंड फुटले. अखेर २१ नोव्हेंबवरला चीनने युद्धबंदीची घोषणा केली. यामध्ये भारतीय सैन्याची मोठ्या प्रमाणात हानी झाली.

१९६७ - भारत चीन युद्धानंतर पाच वर्षांनी भारतीय सैन्याने चीनच्या सैन्याला धूळ चारली. यामध्ये जवळपास ८० भारतीय सैनिकांना वीरमरण आले. तर, ३०० ते ४०० चीनी सैनिक मारले गेले. सिक्कीम राज्यातील नथु-ला पास जवळ झालेल्या या लढाईत भारतीय सैन्याचा विजय झाला. याचे रुपांतर सिक्कीम स्टॅन्डऑफ मध्ये झाले.

१९८७ - अरुणाचल प्रदेशच्या समदोरोंग छु येथे दोन्ही देशांच्या सैन्यामध्ये वातावरण तापले होते. दोन्ही देशांचे सैन्य एकमेकांसमोर उभे ठाकल्यानंतर अखेर द्विपक्षीय वाटाघाटीतून यावर तोडगा निघाला; आणि परिस्थिती निवळली. पुढच्याच वर्षी तत्कालीन पंतप्रधान राजीव गांधी यांनी चीनला भेट दिली.

२०१३ - एप्रिल महिन्यात चीनच्या आक्रमक भूमिकेमुळे पुन्हा वातावरण तापले. लाइन ऑफ अॅक्च्युअल कंट्रोलच्या १० किमी जवळ दौलत बेग ओल्ड सेक्टरमध्ये मोठ्या प्रमाणात सैन्य सराावाल सुरुवात झाली. तसेच भारतीय हवाई हद्दीत चीनी हेलीकॉप्टर्सने देखील घुसखोरी केली. यानंतर दोन्ही देशांनी सीमेवरील सैन्य वाढवले. अखेर मे महिन्याच्याअखेरीस हा वाद निवळला.

२०१४ - सप्टेंबर महिन्यात डेमचोक या सीमेवरील गावात भारतीय सैन्याने कालव्याचे काम हाती घेतले. यावर चीनच्या सैन्याने आक्षेप नोंदवला. यावेळी देखील चीनी सैन्याने भारतीय हद्दीत ३ किमी पर्यंत घुसखोरी केल्याचा दावा भारतीय सैन्याने केला.

२०१५ - एका वर्षानंतर सप्टेंबर महिन्यात लडाखच्या उत्तरेकडील प्रांतात बुर्तस भागात चीनच्या सैन्याकडून सीमेवर बांधकाम करण्यात येत होते. याविरोधात पुन्हा वातावरण तापले; आणि दोन्ही सैन्यांनी गस्ती घालण्यासाठीच्या जागा ठरवून घेतल्या.

गेल्या महिन्यापासून चीनने भारताविरोधात सीमेवर कुरघोड्या करण्यास सुरुवात केली. गलवान व्हॅली आणि पॅन्गाँन्ग लेक वर चीनने आपला दावा केला. यानंतर ६ जूनला दोन्ही देशांतील लष्कराच्या लेफ्टनंट जनरल पदावरील अधिकाऱ्यांमध्ये बैठक पार पडली. यानंतर ९ तारखेला देखील बैठक घेण्यात आली. लडाख प्रांताच्या पूर्वेला असणाऱ्या चीनच्या चुशूल-मोल्दो भागात ही भेट झाली. उभयतांनी सीमेवरील परिस्थिती नियंत्रणात असल्याचा दावा केला. दरम्यान, चीनने सीमावर्ती पर्यतीय भागात मोठ्या प्रमाणात सैन्य आणि आर्टिलरी तैनात केली होती. चीन सरकारचे मुखपत्र असलेल्या 'ग्लोबल टाइम्स' या वृत्तपत्रातून भारताविरोधात चिथावणीखोर वक्तव्ये करण्यात आली होती. शांतता कायम ठेवण्यासाठी अधिकाऱ्यांच्या बैठका पार पडत होत्या. मात्र, आता सीमेवर दोन्ही सैन्यादरम्यान चकमक सुरू झाल्याचे चित्र आहे. चिनने या आधी देखील दोन्ही देशांतील सीमा कराराचे उल्लंघन केले आहे. आता चकमक सुरू झाल्याने दोन्ही देशांतील तणाव निवळण्या ऐवजी वाढण्याचे संकेत आहेत.

जाणून घ्या भारत आणि चीन दरम्यान १९६२ च्या युद्धानंतर झालेल्या चकमकींची माहिती....

२० ऑक्टोबर १९६२ : चीनने अनपेक्षितपणे चर्चेचा मार्ग धूडकावून भारतावर हल्ला केला. ८० हजार चीनी ट्रूप्सने भारताच्या सीमावर्ती भागात घुसखोरी केली. दोन्ही देशांमध्ये मोठ्या युद्धाला तोंड फुटले. अखेर २१ नोव्हेंबवरला चीनने युद्धबंदीची घोषणा केली. यामध्ये भारतीय सैन्याची मोठ्या प्रमाणात हानी झाली.

१९६७ - भारत चीन युद्धानंतर पाच वर्षांनी भारतीय सैन्याने चीनच्या सैन्याला धूळ चारली. यामध्ये जवळपास ८० भारतीय सैनिकांना वीरमरण आले. तर, ३०० ते ४०० चीनी सैनिक मारले गेले. सिक्कीम राज्यातील नथु-ला पास जवळ झालेल्या या लढाईत भारतीय सैन्याचा विजय झाला. याचे रुपांतर सिक्कीम स्टॅन्डऑफ मध्ये झाले.

१९८७ - अरुणाचल प्रदेशच्या समदोरोंग छु येथे दोन्ही देशांच्या सैन्यामध्ये वातावरण तापले होते. दोन्ही देशांचे सैन्य एकमेकांसमोर उभे ठाकल्यानंतर अखेर द्विपक्षीय वाटाघाटीतून यावर तोडगा निघाला; आणि परिस्थिती निवळली. पुढच्याच वर्षी तत्कालीन पंतप्रधान राजीव गांधी यांनी चीनला भेट दिली.

२०१३ - एप्रिल महिन्यात चीनच्या आक्रमक भूमिकेमुळे पुन्हा वातावरण तापले. लाइन ऑफ अॅक्च्युअल कंट्रोलच्या १० किमी जवळ दौलत बेग ओल्ड सेक्टरमध्ये मोठ्या प्रमाणात सैन्य सराावाल सुरुवात झाली. तसेच भारतीय हवाई हद्दीत चीनी हेलीकॉप्टर्सने देखील घुसखोरी केली. यानंतर दोन्ही देशांनी सीमेवरील सैन्य वाढवले. अखेर मे महिन्याच्याअखेरीस हा वाद निवळला.

२०१४ - सप्टेंबर महिन्यात डेमचोक या सीमेवरील गावात भारतीय सैन्याने कालव्याचे काम हाती घेतले. यावर चीनच्या सैन्याने आक्षेप नोंदवला. यावेळी देखील चीनी सैन्याने भारतीय हद्दीत ३ किमी पर्यंत घुसखोरी केल्याचा दावा भारतीय सैन्याने केला.

२०१५ - एका वर्षानंतर सप्टेंबर महिन्यात लडाखच्या उत्तरेकडील प्रांतात बुर्तस भागात चीनच्या सैन्याकडून सीमेवर बांधकाम करण्यात येत होते. याविरोधात पुन्हा वातावरण तापले; आणि दोन्ही सैन्यांनी गस्ती घालण्यासाठीच्या जागा ठरवून घेतल्या.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.