कोलकाता - संपूर्ण देशातील राजकीय वर्तुळाचे लक्ष लागलेल्या पश्चिम बंगाल विधानसभा निवडणुकीचे बिगूल वाजले आहे. बंगालच्या विधानसभा निवडणुकीत नंदिग्राम मतदारसंघात ममता बॅनर्जी यांच्याविरोधात भारतीय जनता पार्टीने विद्यमान आमदार सुवेंदू अधिकारी यांना उमेदवारी दिली. हा मतदारसंघ सुवेंदू अधिकारी यांचा पारंपरिक मतदारसंघ असल्याने आता येथे ममता बॅनर्जी विरुद्ध सुवेंदू अधिकारी यांच्यात थेट लढत होत आहे.
बंगालमध्ये ममतांना सत्तेत आणण्यात नंदीग्राम मतदारसंघाने महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे. तर ममतांचे सेनापती म्हणून सुवेंदू यांची ओळख होती. दीदींचे उत्तराधिकारी असेही सुवेंदू यांना म्हटलं जात. मात्र, ममतांचे भाचे अभिषेक बॅनर्जी यांच्या उदयानंतर तृणमूलमध्ये त्यांचे महत्त्व कमी झाले. यावर ते नाराज होते. अखेर टीएमसीला सोडचिठ्ठी देत त्यांनी भाजपात प्रवेश केला. यानंतर तृणमूलने त्यांना गद्दार असेही संबोधले.
दीदींनी डाव्याची सत्ता उलथली -
ममता बॅनर्जी यांच्या 'मां, माटी आणि मानुष' या मोहीमेलाही येथून 2007 मध्ये सुरुवात झाली होती. औद्योगिकरणासाठी जमीन अधिग्रहणाविरोधात रक्तपात झालेल्या नंदीग्राममध्ये आज जातीय आधारावर ध्रुवीकरण केलेले दिसते आहे. 'तोमर नाम, अमर नाम' नंदीग्राम, नंदीग्राम (तुझे नाव, माझे नाव नंदिग्राम, नंदीग्राम) ही घोषणा तेव्हा गाजत होती. आता इथे 'जय श्री राम' नारे दिले जात आहेत. विशेष आर्थिक क्षेत्र तयार करण्यासाठी राज्यातील तत्कालीन डाव्या सरकारने केलेल्या जमीन संपादनाच्या विरोधात 2007 मध्ये उग्र आंदोलन झालं होतं. जमीन अधिग्रहणाविरोधात आंदोलन करुन बॅनर्जी यांनी राज्यात 34 वर्षांच्या डाव्या राजवटीचा पराभव करून सत्ता काबीज केली होती.
नंदीग्राममध्ये आज जातीय आधारावर ध्रुवीकरण -
गेल्या सहा-सात वर्षांत नंदीग्राममध्ये बरेच बदल झाले आहेत. पूर्वी सर्व समुदाय शांततेत एकत्र राहत होते. पूर्वी मतभेद व हिंसाचार होत असे, परंतु ते धार्मिक नव्हे तर राजकारणावर आधारित होते. आता एका बाजूला बहुसंख्य हिंदू आणि दुसरीकडे मुस्लिम आहेत. नंदीग्राम विधानसभा मतदारसंघात सुमारे 70 टक्के हिंदू असून उर्वरित मुस्लिम आहेत. मात्र, नंदीग्राम हे धर्मनिरपेक्षतेचे केंद्र असल्याचे म्हटले जाते.
जनता कौल कुणाला देणार?
सुमारे दहा वर्षे सत्तेत असताना टीएमसीला सत्ता विरोधी असंतोषला देखील सामोरे जावे लागले आहे. दीदी आणि जनतेमध्ये अंतर पडले आहे. निवडणुकीची घोषणा झाल्यानंतर ममता स्वत: सुमारे 5 वर्षानंतर नंदीग्राममध्ये जाहीर सभेत पोहोचल्या. अशा परिस्थितीत त्या स्वत: रस्त्यावर उतरून, थेट जनतेशी संवाद साधण्याचा आणि असंतुष्ट नेत्यांची नाराजी दूर करण्याचा प्रयत्न करत आहेत. तर सुवेंदू यांचा नंदीग्राम हा बालेकिल्ला आहे. त्यामुळे दोघांमधील लढत येत्या विधानसभा निवडणुकीत कुठले राजकीय समीकरण घडवून आणेल याकडे संपूर्ण देशाचे लक्ष लागले आहे.
भाजपा आणि तृणमूल काँग्रेसमध्ये अटीतटीचा सामना -
पश्चिम बंगाल विधानसभा निवडणुकीसाठी भाजपानं जोरात मोर्चबांधणी सुरू केली आहे. अमित शहा यांनी मिशन बंगालचे लक्ष्य निश्चित केले. ममता बॅनर्जीही यावेळी भाजपाला गांभीर्याने घेतलं आहे. कारण, 2019 च्या लोकसभा निवडणुकीत अमित शाह यांनी बंगालमधील 42 पैकी 22 जागा जिंकण्याचे लक्ष्य ठेवले होते. निकालात भाजपाने 18 जागा जिंकल्या होत्या. तर टीएमसीला 22 आणि काँग्रेसला 2 जागा मिळाल्या होत्या. अशा परिस्थितीत विधानसभा निवडणुकीत बंगालमध्ये मोठा संघर्ष पाहायला मिळण्याची शक्यता आहे.
