नवी दिल्ली - १९४९पासून दरवर्षी ७ डिसेंबर रोजी सशस्त्र सेना ध्वज दिन साजरा केला जातो. असंख्य प्रसंगी देशाच्या सुरक्षेसाठी आपला जीव धोक्यात घालणाऱ्या गणवेशधारी सैनिकांबद्दल आदर व्यक्त करणे हे या दिनाचे उद्दीष्ट असते.
हेही वाचा - स्टार क्रिकेटपटूने निवृत्ती घेतली मागे, 'या' संघाकडून खेळणार क्रिकेट
सैन्य, नौदल आणि हवाई दलाच्या जवानांनी दिलेल्या योगदानाचा हा दिवस म्हणून साजरा केला जातो. ध्वजाचे लाल, गडद निळे आणि फिकट निळे रंग अनुक्रमे भारतीय सैन्य, भारतीय नौदल आणि भारतीय हवाई दलाचे प्रतीक आहेत. सैनिक कोणत्याही देशातील महान शक्ती असते. तो राष्ट्राचा रक्षणकर्ता आहे आणि आपल्या नागरिकांचे सर्व परिस्थितीत रक्षण करतो. त्याने आपली कर्तव्ये पार पाडण्यासाठी बलिदान दिले आहे. देश नेहमीच शूर पुत्रांचा ऋणी राहील.
सैनिकाचे आणि त्यांच्या कुटूंबीयांबद्दल कृतज्ञता व्यक्त करणे हे प्रत्येक नागरिकाचे कर्तव्य आहे. कारण सैनिकांच्या बलिदानात या कुटुंबाचे महत्त्वपूर्ण योगदान आहे. केंद्र व राज्य पातळीवर अनेक सरकारी योजना उपलब्ध आहेत. तथापि, गरजूंना काळजी, आधार, पुनर्वसन आणि आर्थिक सहाय्य करणे ही आपल्या देशातील प्रत्येक नागरिकाची नैतिक जबाबदारी आहे.
हा दिवस युद्धाच्या दिवशी सैनिक, शूर महिला, शहीद आणि देशासाठी बलिदान देणाऱ्यांच्या कुटुंबीयांची काळजी घेण्याची आपली वचनबद्धता दर्शवतो.
सशस्त्र सेना ध्वज दिनाचा इतिहास
२८ ऑगस्ट १९४९रोजी भारतीय संरक्षण मंत्रालयाच्या अंतर्गत समिती गठीत करण्यात आली. ७ डिसेंबर रोजी वार्षिक ध्वजदिन साजरा करण्याचा निर्णय घेण्यात आला. वस्तू वाटून पैसे गोळा करणे हा त्याचा हेतू होता.
ध्वजदिन साजरा करण्याचे तीन महत्त्वाचे उद्दिष्ट
- कामगार व त्यांच्या कुटुंबीयांची सेवा करण्याचे कल्याण
- माजी सैनिक आणि त्यांचे कुटुंबीयांचे पुनर्वसन आणि कल्याण
- युद्धाच्या जखमींचे पुनर्वसन
सशस्त्र सेना ध्वजदिन निधीमध्ये योगदानासाठी सर्वसामान्यांना आवाहन
संरक्षण मंत्रालयाचा माजी सैनिक कल्याण विभाग विधवा, शहीद आणि माजी सैनिक, अपंगांच्या कुटूंबातील सदस्यांच्या कल्याण आणि पुनर्वसनासाठी काम करत आहे. गरीबी अनुदान, मुलांच्या शिक्षणासाठी अनुदान, अंत्यसंस्कार अनुदान, वैद्यकीय अनुदान आणि अनाथ / अपंग मुलांना अनुदान यासारख्या वैयक्तिक गरजा भागवण्यासाठी विभाग आर्थिक सहाय्य करीत आहे.
ही आर्थिक मदत सशस्त्र सेना ध्वज दिन निधीकडून (एएफएफडीएफ) प्रदान केली जाते. यासाठी दरवर्षी ७ डिसेंबरला साजरा करण्यात येणार्या सशस्त्र सैन्य ध्वज दिनानिमित्त सर्वसामान्यांकडून योगदान दिले जाते.
संपूर्ण महिन्यात साजरा केला जाणार सशस्त्र सेना ध्वज दिन
केंद्रीय संरक्षणमंत्री राजनाथ सिंह यांनी जाहीर केले की, सशस्त्र सेना ध्वज दिन डिसेंबरमध्ये साजरा केला जाईल. केंद्र आणि राज्ये डिसेंबरमध्ये सशस्त्र सेना ध्वज दिन साजरा करतील. आमच्या सुरक्षा कर्मचार्यांच्या कुटूंबास आधार देणे ही आपली राष्ट्रीय जबाबदारी आहे. सशस्त्र सेना ध्वज दिनाच्या दिवशी युनियन आर्मी बोर्डाने MyGov प्लॅटफॉर्मच्या माध्यमातून नागरिकांना सशस्त्र सैन्याचा ध्वज दिला आहे.