Adhik Maas 2023 : श्रावणात अधिक मास; या महिन्यात सर्व प्रकारचे शुभ विवाह वर्ज्य, जाणून घ्या कारण

या महिन्यात सर्व प्रकारचे शुभ विवाह वर्ज्य करण्यात आले आहेत. या काळात पुराणांचे श्रवण, देवकथा सांगणे, गुणानुवाद, उपवास, स्नान, भगवान शिवाचे देहदान, ज्योतिर्लिंगाची पूजा, जलाभिषेक, रुद्राभिषेक, शिवार्चन, संकीर्तन, भजनपूजा आदी सर्व धार्मिक कार्ये ही नियमावली आहे. भगवान शिवाची आराधना, पुराण श्रवण आणि नामस्मरण केल्याने सर्व वाईट गोष्टी दूर होतात.

हैदराबाद : यंदा दोन श्रावण महिने आहेत. श्रावण पुढील महिन्यात 4 जुलै ते 31 ऑगस्ट पर्यंत असेल. मध्यात (आधिक मास) श्रावणातील एक महिना वाढत आहे. 18 जुलै ते 16 ऑगस्ट दरम्यान अधिक मास असेल. 19 वर्षांपूर्वी 2004 मध्येही अशीच परिस्थिती होती. त्या वेळीही 18 जुलै ते 16 ऑगस्ट या कालावधीत श्रावणातच अधिक मास झाला. अधिकामास अधिमास, संसारपमास, पुरुषोत्तमास, मलामास, आसंक्रांतिमास, मलिमलुच मास इत्यादी नावांनी देखील ओळखले जाते.

प्रत्येक चांद्रमासात एक सूर्य संक्रांती : ज्योतिषशास्त्राच्या गणनेनुसार, सूर्यमालेचे विश्व 360 अंशांचे आहे. सूर्य एका वर्षात एक परिक्रमा एकूण 365 दिवस आणि सहा तासांत पूर्ण करतो, तर चंद्र पाच तासांत 354 दिवस पूर्ण करतो. त्यामुळे सौर वर्ष आणि चांद्र वर्ष पूर्ण होण्यात 11 दिवसांचा फरक आहे. त्यानंतर तिसरे वर्ष पूर्ण होण्यात ३६ दिवसांचा फरक आहे. सौर महिना आणि चांद्रमास यांचा समतोल साधण्यासाठी भारतीय कालगणनेने 32 महिने आणि 16 दिवसांनी अधिक मास स्थापन केली आहे. प्रत्येक चांद्रमासात एक सूर्य संक्रांती असते, परंतु ज्या चांद्र महिन्यात सौर संक्रांती नसते, त्या चांद्रमासाचा दुसरा महिना सुरू होतो, त्याला अधिक मास म्हणतात:

पुरुषोत्तम म्हणून ओळखला जाऊ लागला : याला मलमास किंवा पुरुषोत्तम महिना असेही म्हणतात. पुराणानुसार, सर्व महिन्यांचे स्वामी असतात, परंतु या 13व्या अधिकामाला कोणताही स्वामी नव्हता. त्यामुळे गोलोकात श्रीकृष्णाची प्रार्थना करताना मलमास रडू लागले. तेव्हा प्रसन्न होऊन भगवान श्रीकृष्णाने ते स्वीकारले आणि आपले नाव देऊन त्याला पुरुषोत्तम असे नाव दिले. स्वतः त्याचा स्वामी झाला. तेव्हापासून हा महिना पुरुषोत्तम म्हणून ओळखला जाऊ लागला. या महिन्यात सर्व प्रकारचे शुभ विवाह कार्य करण्यास मनाई आहे. या काळात पुराण श्रवण, देवकथा, पुण्य, उपवास, स्नान, दान, भगवान शिवाच्या देहाची पूजा, ज्योतिर्लिंगाची पूजा, जलाभिषेक, रुद्राभिषेक, शिवार्चन, संकीर्तन, पूजा, भजन असे सर्व धार्मिक कार्य केले जातात. भगवान शिवाची आराधना, पुराण श्रवण आणि नामस्मरण केल्याने सर्व अशुभ दूर होतात.

• अधिकाम म्हणजे काय : हिंदू चांद्रमासानुसार तो दर तिसऱ्या वर्षातून एकदा येतो. म्हणजेच दर तिसऱ्या वर्षी 12 महिन्यांऐवजी 13 महिने असतात. अधिक मास म्हणजे काय आणि तो कधी सुरू होतो? या महिन्यात काय करावे आणि काय करू नये.

• आदिमास कधी सुरू होणार? अधिक महिने कधी सुरू होतील : या वेळी श्रावण महिन्यात अधिकामास सुरू होत आहे. सावन महिना 4 जुलैपासून 31 ऑगस्टपर्यंत सुरू होईल तर 18 जुलैपासून अधिकामास सुरू होईल जो 16 ऑगस्टला संपेल. अधिककामाच्या दिवसांची भर पडल्यामुळे यावेळी श्रावण महिना ५९ दिवसांचा असेल ज्यामध्ये ८ सोमवार असतील.

हेही वाचा :