वाराणसी : लिहिण्या-वाचण्याचे वय नसते असे म्हणतात. बनारसचे रहिवासी 84 वर्षीय अमलधारी सिंग ( 84 year old Amaldhari singh ) यांनी हे उदाहरण दिले आहे. वयाच्या या टप्प्यावर त्यांनी असे काम केले आहे की सगळेच अचंबित झाले आहेत. अभ्यासाच्या प्रबळ इच्छेमुळे अमलधारी सिंह यांनी सर्व विद्याची राजधानी म्हटल्या जाणाऱ्या बनारस हिंदू विद्यापीठातून ( Banaras hindu university ) डॉक्टर ऑफ लिटरेचरची पदवी मिळवून विक्रम मोडला ( Doctor of Literature ) आहे. अमलधारी सिंग हे डी.लिट पदवी मिळवणारे सर्वात वयोवृद्ध विद्यार्थी आहेत. यापूर्वी, अलीगढ मुस्लिम विद्यापीठाने 82 वर्षीय वेल्लयानी अर्जुनन यांना डी.लिट पदवी प्रदान केली होती. अर्जुननला 2015 मध्ये ही पदवी मिळाली होती. अमलधारी सिंह यांनी 'ऋग्वेदाच्या विविध शास्त्रीय संहितांचा तुलनात्मक आणि गंभीर अभ्यास' या विषयावर डी.लिटची पदवी प्राप्त केली आहे.
अमलधारी सिंह यांचा जन्म 22 जुलै 1938 ( Amaldhari Singh born 22 July 1938 ) रोजी जौनपूर जिल्ह्यात झाला. ते लहानपणापासूनच वाचनात आणि लेखनात हुशार होते. 1966 मध्ये बनारस हिंदू विद्यापीठातून त्यांनी पीएचडी केली. यासह, त्यांनी बीएचयूमध्ये एनसीसीचे वॉरंट अधिकारी म्हणून 4 वर्षे काम केले. अमलधारी सिंग यांना 1963 मध्ये भारताचे तत्कालीन पंतप्रधान स्वर्गीय जवाहरलाल नेहरू यांच्या हस्ते चॅम्पियन ट्रॉफीही सर्वोत्कृष्ट चॅनल पुरस्काराने देण्यात आली होती. अमलधारी, आपला अभ्यास सुरू ठेवत, 1967 मध्ये जोधपूर विद्यापीठात सहाय्यक प्राध्यापक म्हणून नियुक्त झाले आणि त्यांनी 11 वर्षे सेवा केली. त्यानंतर रायबरेलीच्या पीजी कॉलेजमध्ये 1999 पर्यंत अध्यापन केले. निवृत्तीनंतर त्यांनी BHU च्या वैदिक तत्वज्ञान विभागात काम केले आणि आपले शिक्षण चालू ठेवले. अमलधारी सिंह यांनी बनारस हिंदू विद्यापीठात 2021 मध्ये डी.लिट पदवीसाठी नोंदणी केली. आता 23 जून 2022 रोजी अमलधारी सिंह यांना डिलीटची पदवी देण्यात आली.
अमलधारी सिंह यांनी सांगितले की, 'ते पूर्णपणे निरोगी आहे आणि सामान्य विद्यार्थ्यासारखे आहेत. वाचन केल्याने थकवा येत नाही आणि कामही चांगले होते. माझा विषय होता वेद, जे जगातील सर्वात प्राचीन आहेत. ऋषींनी प्रत्यक्ष सांगितलेली प्रत्येक गोष्ट प्रयोगात्मक आहे. हे एक उपयोजित शास्त्र आहे, त्याचा जीवनात उपयोग झाला पाहिजे. अमलधारी म्हणाले की, 'गुरुजन खूप चांगले होते, त्यांच्याकडून मिळालेले शिक्षण कधीही परत येऊ शकत नाही. पण ते इतर लोकांपर्यंत पोहोचवण्याचा आमचा उद्देश आहे. म्हणूनच हे काम मी सतत करत असतो. म्हणूनच मी सतत मेहनत घेत राहतो आणि येणाऱ्या विद्यार्थ्यांना सांगत राहतो.
अमलधारी सिंह यांचा मुलगा विक्रम प्रताप सिंह यांनी सांगितले की, त्यांच्या वडिलांचा सुरुवातीपासूनच वेद आणि सनातन धर्माकडे कल होता. त्यांनी जोधपूर येथे काम केले. निवृत्तीनंतरही वेद सनातन धर्माकडे झुकत राहिले. वडिलांकडून आम्हाला प्रेरणा आणि ऊर्जा मिळते. या ज्ञानाची परंपराही आपण वाढवू.
हेही वाचा - पश्चिम बंगालच्या दिघ्यात सापडला भलामोठा तेलीया भोला मासा, तब्बल १३ लाख रुपयाला विकला