ഇരുപത് വർഷത്തിനിടയിൽ എന്ത് മാറ്റമാണ് സംഭവിച്ചത്? പാകിസ്ഥാൻ ഭീകരരായ മുഷ്താഖ് അഹ്മദ് സർഗാർ, അൽ ഉമർ മുജാഹിദ്ദീൻ, മസൂദ് അസ്ഹർ എന്നിവരെ ഇന്ത്യൻ ജയിലിൽ നിന്ന് മോചിപ്പിക്കുന്നതിനായി ഐ.സി 814 എയർ ഇന്ത്യാ വിമാനം റാഞ്ചിയതിന്റെ ഇരുപതാം വാർഷികം. അതായത് കാണ്ഡഹാർ വിമാന റാഞ്ചലിന്റെ ഇരുപതാമത് വർഷം.നേപ്പാളിലെ കാഠ്മണ്ഡുവിൽ നിന്ന് ഇന്ത്യയിലേക്ക് വരികയായിരുന്ന ഇന്ത്യൻ എയർലൈൻസ് വിമാനം ഭീകരവാദികൾ റാഞ്ചി അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ കാണ്ഡഹാറിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയി. ഭീകര വാദികളുടെ വിലപേശലിനൊടുവിൽ കൊടും ഭീകരനായ മസൂദ് അസറിനെ ഇന്ത്യക്ക് മോചിപ്പിക്കേണ്ടി വന്നു. മോചിപ്പിക്കപ്പെട്ട മൂന്ന് തീവ്രവാദികളിൽ രണ്ടുപേർ ഇപ്പോഴും പാകിസ്ഥാനിൽ സ്വതന്ത്യ്രമായി ജീവിക്കുന്നു. കശ്മീർ ആസ്ഥാനമായുള്ള അൽ ഉമർ മുജാഹിദ്ദീൻ എന്ന തീവ്രവാദ സംഘടനയുടെ നേതാവായ മുഷ്താഖ് അഹ്മദ് സർഗാർ, ജെയ്ഷ് ഇ മുഹമ്മദിന് തുടക്കം കുറിച്ച ഭീകരവാദിയായ മൗലാന മസൂദ് അസ്ഹർ, ഭീകരവാദിയായ ഷെയ്ഖ് ഒമർ എന്നിവരെയാണ് ഇന്ത്യ മോചിപ്പിച്ചത്. അമേരിക്കൻ പത്രപ്രവർത്തകനായ ഡാനിയേൽ പേളിനെ കൊലപ്പെടുത്തിയതിന് പിന്നീട് ഷെയ്ഖ് ഒമറിനെ പാകിസ്ഥാൻ കോടതി വധശിക്ഷയ്ക്ക് വിധിച്ചു.
188 യാത്രക്കാരുമായി റാഞ്ചപ്പെട്ട വിമാനത്തെ ലഹോര് വിമാനത്താവളത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുപോവാനാണ് തീവ്രവാദികള് ആവശ്യപ്പെട്ടതെങ്കിലും പാകിസ്ഥാനിലെ ലഹോര് വിമാനത്താവളത്തില് ഇറങ്ങാന് അനുമതി ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെ തുടര്ന്ന് കാണ്ഡഹാര് വിമാനത്താവളത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുപോവുകയായിരുന്നു. വിമാനം റാഞ്ചിയതിന് ശേഷം മുഷ്താഖ് ഒളിവിലായിരുന്നു. എന്നാൽ മസൂദ് അസ്ഹർ ഇന്ത്യയ്ക്കെതിരെ സജീവമായി ആക്രമണം നടത്തി.
2000ത്തിലാണ് ജെയിഷെ മുഹമ്മദ് എന്ന ഭീകരസംഘടനക്ക് രൂപം നല്കുന്നത്. തൊട്ടടുത്ത വര്ഷം തന്നെ ജെയ്ഷെ പ്രധാനപ്പെട്ട രണ്ട് ആക്രമണങ്ങള് നടത്തി. 2001 ഒക്ടോബറില് ശ്രീനഗറിലെ ജമ്മു കശ്മീര് അസംബ്ലിക്ക് നേരെയായിരുന്നു ആദ്യത്തേതെങ്കില് രണ്ടാമത്തേത് ഇന്ത്യന് പാര്ലമെന്റിന് നേരെ തന്നെയായിരുന്നു. വിമാനം റാഞ്ചുന്നതുന് മുന്പ് ജയിൽ ചാടാനായി അസ്ഹർ ശ്രമം നടത്തിയെങ്കിലും അത് പരാജയപ്പെട്ടു. വിമാനം റാഞ്ചിയതിന്റെയും ജയിൽ ചാടാൻ പദ്ധതിയിട്ടതിന്റെയും ഉത്തരവാദിത്തം അസ്ഹറിന്റെ സഹേദരൻ യൂസഫ് ഏറ്റെടുത്തു. യൂസഫിന്റെ കൂട്ടാളിയായ ഇന്ത്യൻ പൗരനായ അബ്ദുൾ ലത്തീഫ് അയാൾക്ക് പിന്തുണയും സഹായവും ചെയ്ത് കൊടുത്തു. കാഠ്മണ്ഡുവിലെ ഇന്ത്യൻ രഹസ്യാന്വേഷണ വിഭാഗം കൃത്യസമയത്ത് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകിയിരുന്നെങ്കിലും അത് ചെവികൊണ്ടില്ല. കൂടുതൽ ജാഗ്രത പാലിച്ചിരുന്നെങ്കിൽ റാഞ്ചൽ പദ്ധതി നിഷ്ഫലമാക്കാമായിരുന്നു.
ഭീഷണി ഗുരുതരമാണെന്നത് നിഷേധിച്ച റോ ഉദ്യോഗസ്ഥനെ പിന്നീട് യാത്രക്കാരിലൊരാളായി കണ്ടെത്തി. പ്രധാനമന്ത്രി അടൽ ബിഹാരി വാജ്പേയിയുടെ ഓഫീസിലെ സ്വാധീനമുള്ള ഒരു ബ്യൂറോക്രാറ്റിന്റെ അടുത്ത ബന്ധുവായിരുന്നു റോ ഉദ്യോഗസ്ഥന്റെ ഭാര്യ. വിമാനത്തിൽ ഇന്ധനം കുറവായതിനെ തുടർന്ന് അമൃത്സർ വിമാനത്താവളത്തിൽ ഇറക്കി. റോ ഉദ്യോഗസ്ഥൻ വിമാനത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെങ്കിൽ വിമാനം റാഞ്ചിയവർക്കെതിരെ സൈനിക നടപടി ഉണ്ടാവുമായിരുന്നു. റോ ഉദ്യോഗസ്ഥനെ സുരക്ഷിതമായി തിരികെ കൊണ്ടു വരാനായി സൈനിക നടപടിക്ക് റോ അനുവാദം നൽകിയില്ല . വിമാന ഗതാഗതത്തിന്റെ അനുമതിയില്ലാതെ ടേക്ക് ഓഫ് ചെയ്യേണ്ടിവന്നതിനാൽ വിമാനത്തില് വീണ്ടും ഇന്ധനം നിറയ്ക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. വിമാനത്തിന് റീഫിൽ ആവശ്യമുള്ളതിനാൽ രണ്ടാമത്തെ ലാൻഡിംഗ് പാകിസ്ഥാനിലെ ലാഹോറിൽ നടന്നു.
അഫ്ഗാൻ താലിബാൻ ഐഎസ്ഐയെ പിന്തുണയ്ക്കുകയും താലിബാൻറെ നേതൃത്വം കശ്മീരിലെ തീവ്രവാദ നേതൃത്വവുമായി ബന്ധപ്പെടുകയും ചെയ്തു. രണ്ടാമത്തെ കാര്യം, കശ്മീരിലും മറ്റിടങ്ങളിലും തീവ്രവാദം പ്രവർത്തനങ്ങള്ക്ക് അസ്ഹർ ഒരു പ്രധാനിയാണ് എന്നതാണ്. അന്താരാഷ്ട്ര തീവ്രവാദ സംഘടനകളുമായി അസ്ഹറിന് ബന്ധമുള്ളതും പിന്നീടാണ് തെളിഞ്ഞത്. ഇന്ത്യൻ രഹസ്യാന്വേഷണ റഡാറിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെടാന് വടക്കുപടിഞ്ഞാറുഭാഗത്തെ അതിർത്തി, പാകിസ്ഥാനിലെ ബാലക്കോട്ട് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രവർത്തിക്കാൻ അസ്ഹർ തീരുമാനിച്ചു. രഹസ്യാന്വേഷണ വിഭാഗം കൂടുതലായി ഇസ്ലാമാബാദിലും മുസാഫറാബാദിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിനാലാണ് അവിടെ വിട്ട് അതിർത്തി പ്രദേശത്ത് പ്രവർത്തിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചത്.
ഹിസ്ബുൾ മുജാഹിദ്ദീൻ, അൽ ഉമർ, ജാമിയത്ത് ഉൽ മുജാഹിദ്ദീൻ തുടങ്ങിയ ഗ്രൂപ്പുകളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി മസൂദ് അസ്ഹറിന്റെ സംഘം പാൻ ഇസ്ലാമിക ആശയത്തോടെയാണ് പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നത്. ഐ.എസ്സിൽ വിശ്വസിക്കുന്ന ആളുകൾ അസ്ഹറിന്റെ ആശയത്തിൽ വിശ്വസിച്ചിരുന്നു. അയാളുടെ അനുയായികൾ കൂടുതലും വരുന്നത് വഹാബി ചിന്താഗതിയിൽ നിന്നാണ്. അവർ ദേശീയതയെ വിശ്വസിക്കാത്തവരും രാജ്യങ്ങളിൽ വിശ്വസിക്കുന്നവരോട് കരുണ കാണിക്കാത്തവരുമാണ്. അജഹറും കുടുംബവും ജയ്ഷെ ഇ മുഹമ്മദിന്റെ കേഡർമാർക്ക് പരിശീലന നൽകുന്നതിനായി ക്യാമ്പുകൾ സംഘടിപ്പിച്ചിരുന്നു. ഭീകരാക്രമണങ്ങൾ നടത്തിയിരുന്ന തീവ്രവാദികളിൽ ഭൂരിഭാഗവും അസ്ഹറിന്റെ ക്യാമ്പിൽ നിന്ന് പരിശീലനം നേടിയവരായിരുന്നു. എന്നാൽ ഇപ്പോൾ അനാരോഗ്യത്തെ തുടർന്ന് ഭീകരവാദ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുന്നില്ലെന്നാണ് പറയപ്പെടുന്നത്. എന്നിരുന്നാലും അയാളുടെ പാൻ ഇസ്ലാമിക ആശയം ഇപ്പോഴും നിലനിൽക്കുന്നു.
1999 ഡിസംബർ 24, ഐസി 814 ഹൈജാക്കിംഗിന് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചവർക്ക് വ്യക്തമായി മനസ്സിലാകും അത്തരം ഘടകങ്ങൾ വളരാൻ ഇന്ത്യ അനുവദിക്കാത്തത് എത്ര പ്രധാനമാണെന്ന്. 7 ദിവസമായി വിമാനത്തിലുണ്ടായിരുന്നവർക്ക് പതിറ്റാണ്ടുകളുടെ വേദനയാണ് ഹൈജാക്ക് സമ്മാനിച്ചത്. ഇവരുടെ വേദന അവസാനിപ്പിക്കുകയെന്നത് ഇന്ത്യയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഒരു വലിയ വെല്ലുവിളിയാണ്. അസ്ഹറിനെപ്പോലുള്ളവരെ നിയമത്തിന് മുന്നിൽ കൊണ്ടുവന്നാൽ മാത്രമേ ആഘാതം അവസാനിക്കൂ. അസ്ഹറിനെ കൊല്ലാൻ നിരവധി തവണ ഇന്ത്യൻ സൈനികരും രഹസ്യാന്വേഷണ ഏജൻസിയും ശ്രമം നടത്തിയെങ്കിലും അതെല്ലാം പരാജയപ്പെട്ടു. വളരെയധികം ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ട ബാലകോട്ട് പണിമുടക്ക് അസ്ഹറിനെ കൊല്ലുന്നതിനും 2018 ൽ അയാളുടെ താവളം നശിപ്പിക്കുന്നതിനും കാരണമായി. ദേശീയ സുരക്ഷയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ചെറിയ വിവരങ്ങൾ പോലും ഗൗരവമായി കാണണമെന്നതാണ് 1999 ഡിസംബർ 24 തെളിയിച്ചത്. കാണ്ഡഹാർ ഒരു ആമുഖം മാത്രമാണ്. സുരക്ഷയ്ക്ക് വിട്ടുവീഴ്ച്ച ചെയ്യരുത് എന്നതിന്റെ മുന്കരുതല്.