ನವದೆಹಲಿ: ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರು ಮಂಡಿಸುವ ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ತೆರಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳು, ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ರಸ್ತೆ ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆ, ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಂತಹ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಂಚಿಕೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಹಾರ ಶಿಸ್ತು, ಬೆಳವಣಿಗೆ ನ್ಯೂನತೆಗಳನ್ನು ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರು ಸೇರಿದಂತೆ ಪರಿಣತರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವ, ಹಣಕಾಸು ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟುತನವನ್ನು ತೋರಿಸುವ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಅಂಕಿ- ಸಂಖ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಸರ್ಕಾರದ ಒಟ್ಟು ಸಾಲ, ಬಡ್ಡಿ ಪಾವತಿ, ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳು ಬಜೆಟ್ನ ಭಾಗವಾಗಿ ಇರುತ್ತವೆ.
ಭಾರತದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾಲ: ವಾರ್ಷಿಕ ಹಣಕಾಸು ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ (AFS) ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಒಟ್ಟು ಆಂತರಿಕ ಸಾಲದ ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗೂ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಬಾಹ್ಯ ಸಾಲದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಈ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವೆರಡೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾಲದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ಕೆಲವು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮತ್ತು ನೀತಿ ನಿರೂಪಕರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾಲದ ಅಂಕಿ - ಅಂಶವನ್ನು ನೀಡಲು, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಇದರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಸಿಯೇ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಸಂವಿಧಾನದ 112 ನೇ ವಿಧಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಹ್ಯಸಾಲ ಮತ್ತು ಮುಂಗಡಗಳು ಲೋಕಸಭೆಗೆ ಮಂಡಿಸಲಾದ ವಾರ್ಷಿಕ ಹಣಕಾಸು ಹೇಳಿಕೆಯ (AFS) ಭಾಗವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ಬಜೆಟ್ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು 2021-22ನೇ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 81.62 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಆಂತರಿಕ ಸಾಲವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಇದು 2022-23 ನೇ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷದ ಪ್ರಕಾರ ರೂ 88.8 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಪರಿಷ್ಕೃತ ಅಂದಾಜುಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಕ್ತ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷಕ್ಕೆ, ಪ್ರಸಕ್ತ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದ ಬಜೆಟ್ ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ ಇದು 105 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, 2021-22 ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಬಾಹ್ಯ ಸಾಲವು ಸುಮಾರು 86,000 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿತ್ತು. ಇದು 2022-23 ಮತ್ತು FY 2023-24 ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 85,000 ಕೋಟಿಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿರಲಿದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
