શું તમે જાણો છો, કાળુ લસણ સ્વાસ્થ્ય માટે છે કેટલું ફાયદાકારક...

સફેદ લસણ (Black garlic) વિશે આપણે બધા જાણીએ છીએ અને તેના ગુણોમાં પણ માનીએ છીએ, પરંતુ શું તમે ક્યારેય કાળા લસણના ફાયદા (Black garlic benefits) વિશે સાંભળ્યું છે? વાસ્તવમાં કાળું લસણ સફેદ લસણનું આથો સ્વરૂપ છે, પરંતુ તેના ગુણધર્મો અને ફાયદા બંને સફેદ લસણ કરતાં વધુ છે. સુપર ફૂડ કાળા લસણને (Super food black garlic) આયુર્વેદમાં પણ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.

ન્યુઝ ડેસ્ક: ભારતીય ઘરોમાં બનતું શાક હોય કે દાળ, કે પછી દુનિયાના કોઈપણ ભાગમાં બનતું ભોજન હોય, સફેદ લસણ દરેક ભોજનનો એક ભાગ છે. લસણ માત્ર ભોજનનો સ્વાદ જ વધારતો નથી, પરંતુ તેના ગુણો શરીરને ખોરાકના ફાયદામાં પણ વધારો કરે છે. તેથી તેના ગુણધર્મો અને ફાયદા દરેક તબીબી પ્રેક્ટિસમાં ધ્યાનમાં લેવામાં આવે છે. આપણી ભારતીય પરંપરાગત ચિકિત્સા પદ્ધતિ, આયુર્વેદમાં પણ લસણને ઔષધ તરીકે ગણવામાં આવે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે લસણનો રંગ માત્ર સફેદ જ નથી હોતો? હા, લસણનો રંગ પણ કાળો હોય છે અને કાળા લસણમાં પોષણ અને ગુણધર્મો (black garli properties) બંને સફેદ લસણ કરતાં વધુ હોય છે.

આ પણ વાંચો: મગજની કામગીરી માટે અમુક પ્રકારના તણાવ સારા હોઈ શકે છે

વધતું નથી: કાળું લસણ કુદરતી રીતે કાળા રંગમાં વધતું નથી, પરંતુ જ્યારે સફેદ લસણને આથો આપવામાં આવે છે ત્યારે તેનો રંગ કાળો થઈ જાય છે. પરંતુ ડોકટરો અને નિષ્ણાતો માને છે કે, આથો આપ્યા પછી, જ્યારે લસણનો રંગ બદલાય છે, ત્યારે તેના ગુણધર્મો અને ફાયદાઓ પણ ખૂબ વધી જાય છે. તેના ગુણોને કારણે તેને સુપર ફૂડની શ્રેણીમાં પણ રાખવામાં આવે છે.

સુપર ફૂડ બ્લેક લસણના ફાયદા: થોડા વર્ષો પહેલા ઈન્ટેક ઓપન જર્નલમાં (Intake Open Journal) પ્રકાશિત થયેલા અભ્યાસના તારણો જણાવે છે કે કાળા લસણના સેવનથી આંતરડાની ચરબી, એપિડીડાયમલ ફેટ અને લીવર ઘટાડી શકાય છે. વજન ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. ફૂડ એન્ડ ડ્રગ એનાલિસિસ જર્નલમાં (Food and Drug Analysis Journal)પ્રકાશિત થયેલા અન્ય અહેવાલમાં કાળા લસણના સ્વાસ્થ્ય લાભોની પુષ્ટિ કરવામાં આવી છે. સંશોધનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે કાળા લસણમાં ઘણા પ્રકારના ઔષધીય ગુણો (Black garlic medicinal properties) જોવા મળે છે, તેથી તેના નિયમિત સેવનથી ઘણા લાંબા ગાળાના સ્વાસ્થ્ય લાભ થઈ શકે છે. તે જ સમયે, આયુર્વેદમાં, તે સ્વાસ્થ્ય માટે પ્રમાણમાં વધુ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.

એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો: ડૉ. રાજેશ્વર સિંહ કાલા, BAMS આયુર્વેદ ઉત્તરાખંડ, BAMS (આયુર્વેદ) ઉત્તરાખંડના ડૉક્ટર કહે છે કે લસણ પહેલેથી જ ગુણધર્મોની ખાણ છે, પરંતુ જ્યારે લસણને આથો બનાવવામાં આવે છે, ત્યારે તેમાં બળતરા વિરોધી, એન્ટિ-બેક્ટેરિયલ, એન્ટિવાયરલ અને એન્ટિવાયરલની માત્રા હોય છે. સેપ્ટિક ગુણધર્મો, બળતરા વિરોધી, એન્ટિ-બેક્ટેરિયલ, એન્ટિવાયરલ એન્ટિ-સેપ્ટિક ગુણધર્મો વધે છે. ઉપરાંત, આ પ્રક્રિયાના પરિણામે, તેના એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો પણ વધે છે.

આ પણ વાંચો: તમને ખબર છે? કૃત્રિમ સ્વીટનર્સ આપણા શરીરની સાથે મગજને પણ પહોંચાડી શકે છે નુકસાન

કેટલાક વિશેષ ફાયદા: કાળા લસણના ફાયદાઓ અંગે કરવામાં આવેલા ઘણા સંશોધનોમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે તેમાં પોલિફેનોલ્સ, ફ્લેવોનોઈડ્સ અને આલ્કલોઈડ્સની માત્રા પ્રમાણમાં વધારે જોવા મળે છે. વધુમાં, તેમાં આર્જીનાઇન અને ટ્રિપ્ટોફન સહિત 18 એમિનો એસિડ હોય છે. આ સિવાય પ્રોટીન, વિટામીન B, C અને કોલેજન સહિત ઘણા પૌષ્ટિક તત્વો અને અન્ય ઘણા પ્રકારના ઔષધીય ગુણો પ્રોટીન, વિટામિન B, C અને કોલેજન અને કાળા લસણમાં અન્ય ઘણા પ્રકારના ઔષધીય ગુણો પણ તેમાં જોવા મળે છે. વિવિધ સંશોધનો અને અમારા નિષ્ણાતોના અભિપ્રાય મુજબ, કાળા લસણના કેટલાક વિશેષ ફાયદા નીચે મુજબ છે.

1. કાળા લસણમાં એન્ટી-બેક્ટેરિયલ ગુણો જોવા મળે છે જે વિવિધ પ્રકારના ચેપ અને સ્વયંપ્રતિરક્ષા રોગો સામે રક્ષણ આપવામાં મદદ કરે છે.
2. કાળા લસણનું સેવન સારી યાદશક્તિ અને નર્વસ સિસ્ટમ માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. તેમાં બળતરા વિરોધી અને અન્ય ઘણા પ્રકારના ગુણો હોવાથી, તે નર્વસ સિસ્ટમમાં બળતરા અને ઝેરીતાને રોકવામાં ખૂબ અસરકારક છે.
3. કાળા લસણના ફાયદાઓ અંગે કરવામાં આવેલા કેટલાક સંશોધનોમાં, એવું નોંધવામાં આવ્યું છે કે તેના સેવનથી અલ્ઝાઈમરનું જોખમ ઓછું થાય છે.
4. કાળા લસણમાં S-L સિસ્ટીનનું ઉચ્ચ સ્તર હોય છે, જે ઓક્સિડેટીવ તણાવ અને બળતરાને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.
5. જર્નલ બાયોમેડિકલ રિપોર્ટ્સમાં પ્રકાશિત થયેલા અભ્યાસ મુજબ, કાળા લસણનો અર્ક અથવા રસ કોલોન કેન્સરની રોકથામ અને સારવારમાં ખાસ કરીને અસરકારક હોઈ શકે છે. વધુમાં, કાળું લસણ કોલોન કેન્સર અને લ્યુકેમિયા સહિત અનેક પ્રકારના કેન્સરમાં કેન્સરના કોષોની વૃદ્ધિને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
6. Frontiers in Physiology માં પ્રકાશિત થયેલી સમીક્ષામાં પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે કાળું લસણ ડાયાબિટીસ સામે પણ રક્ષણ આપે છે.
7. કાળા લસણમાં તાજા લસણની તુલનામાં વધુ પ્રમાણમાં પોલિફીનોલ હોય છે, જે હૃદયને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદરૂપ છે અને શરીરમાં રક્ત પરિભ્રમણ પણ સારું રહે છે.
8. કાળું લસણ ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ (LDL) અને ટ્રાઈગ્લિસરાઈડ્સને ઘટાડવામાં પણ મદદ કરે છે.
9. કાળા લસણમાં પોષક તત્વોનું પ્રમાણ પ્રમાણમાં વધારે હોય છે. તેથી, શરીરમાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવાની સાથે, તે મેટાબોલિક સ્વાસ્થ્યને પણ જાળવી રાખે છે.

કાળા અને સફેદ લસણના ગુણધર્મોમાં તફાવત: જો કે કાળું લસણ સફેદ લસણમાંથી બનાવવામાં આવે છે, બંને સ્વરૂપોમાં તેના ગુણધર્મોમાં ઘણો તફાવત છે. આથો આપતા પહેલા, સફેદ લસણની ગંધ અને સ્વાદ બંને ખૂબ જ મજબૂત હોય છે, પરંતુ આથો આપ્યા પછી, માત્ર તેનો રંગ બદલાતો નથી, પરંતુ તેના સ્વાદ અને ગંધની તીવ્રતા પણ ઓછી થઈ જાય છે.

સ્વાસ્થ્યને લગતા ફાયદા: નેશનલ સેન્ટર ફોર બાયોટેક્નોલોજી ઈન્ફોર્મેશન (NCBI)ની વેબસાઈટ પર પ્રકાશિત એક સંશોધન અનુસાર, લસણમાં એલિસિન નામનું કમ્પાઉન્ડ જોવા મળે છે, જે તેને ઔષધીય બનાવે છે. આ સંયોજનમાં એન્ટિબેક્ટેરિયલ, એન્ટિવાયરલ, એન્ટિફંગલ અને એન્ટિઓક્સિડન્ટ ગુણધર્મો છે. તે જ સમયે, લસણમાં વિટામીન B1, B6, વિટામિન C તેમજ મેંગેનીઝ, કેલ્શિયમ, કોપર, સેલેનિયમ, પોટેશિયમ, ફોસ્ફરસ, આયર્ન ક્ષાર એજોન એલાઈન સંયોજનો (એન્ટિફંગલ અને એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણો હોય છે. તે જ સમયે, મેંગેનીઝ, કેલ્શિયમ, કોપર, સેલેનિયમ, પોટેશિયમ, ફોસ્ફરસ, આયર્ન ક્ષાર એજોન એલીન સંયોજનો જે લસણને અસરકારક દવા બનાવે છે. કાળા થયા પછી લસણમાં એલિસિનનું પ્રમાણ પ્રમાણમાં ઘટે છે, પરંતુ તેના ઔષધીય ગુણો, તેમાં રહેલા પોષક તત્વોની માત્રા અને તેના સ્વાસ્થ્યને લગતા ફાયદા સફેદ લસણ કરતા ઘણા વધારે છે.