ETV Bharat / sukhibhava

National Ayurveda Day 2023: રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ, જાણો આયુર્વેદના ફાયદા અને શા માટે ઉજવવામાં આ દિવસ

ભારતમાંથી ઉદ્ભવેલો આયુર્વેદ આજે વિશ્વના વિવિધ ભાગોમાં પહોંચ્યો છે. દેશની ઘણી આયુર્વેદિક તબીબી સંસ્થાઓમાં મોટી સંખ્યામાં વિદેશીઓ સારવાર માટે આવે છે. આ વખતે આ પ્રાચીન ચિકિત્સા પદ્ધતિને વૈશ્વિક સ્તરે વધુ સ્વીકાર્ય બનાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે.

Etv BharatNational Ayurveda Day 2023
Etv BharatNational Ayurveda Day 2023
author img

By ETV Bharat Gujarati Team

Published : Nov 9, 2023, 10:37 PM IST

હૈદરાબાદ: આયુર્વેદ એ સારવારની પરંપરાગત અને પ્રાચીન પદ્ધતિ છે. રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ દર વર્ષે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે તેના પ્રચાર માટે ઉજવવામાં આવે છે. 2023માં 8મો રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે, ભારત સરકારના આયુષ મંત્રાલયના નેતૃત્વ હેઠળ આ વર્ષે 100 દેશોમાં કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. પીએમ નરેન્દ્ર મોદીના વિઝન પર તમામ મંત્રાલયો આ કાર્યક્રમમાં સહકાર આપી રહ્યા છે.

રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ 2023ની થીમ: આ વર્ષે રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ 2023ની થીમ 'બધા માટે આયુર્વેદ' રાખવામાં આવી છે. ટેગ લાઇન 'દરેક માટે આયુર્વેદ' તરીકે નક્કી કરવામાં આવી છે. થીમ અને ટેગમાં સંદેશ એ છે કે પૃથ્વી પર હાજર તમામ જીવોના સ્વાસ્થ્યને ધ્યાનમાં રાખીને તેની સાથે છેડછાડ કર્યા વિના પ્રકૃતિની મદદથી સારવાર કરવી પડશે.

રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ ધન્વંતરી જયંતિના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે: રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ ધન્વંતરી જયંતીના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે, જે કેલેન્ડર મુજબ ધનતેરસનો દિવસ છે. આયુર્વેદને પ્રોત્સાહન આપવા અને તેને વૈશ્વિક ઓળખ આપવા માટે આ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે આયુર્વેદ અને તેના ફાયદાઓનો પ્રચાર કરવામાં આવે છે. આ પ્રસંગે નિ:શુલ્ક આરોગ્ય શિબિર, સેમિનાર અને પ્રદર્શનનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.

આયુર્વેદ વિશેની માન્યતાઓ: આયુર્વેદ એ પરંપરાગત ચિકિત્સા પદ્ધતિ છે. તેનું મૂળ ભારતમાં 5000 વર્ષ પહેલા હોવાનું માનવામાં આવે છે. તે એવી માન્યતા પર આધારિત છે કે માનવ શરીર બ્રહ્માંડનું સૂક્ષ્મ રૂપ છે. જ્યારે શરીર પ્રકૃતિ સાથે સંતુલિત હોય ત્યારે આરોગ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. આયુર્વેદ આરોગ્ય અને સુખાકારીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે વિવિધ માધ્યમોનો ઉપયોગ કરે છે, જેમાં હર્બલ દવા, મસાજ, યોગ અને આહારનો સમાવેશ થાય છે.

આયુર્વેદ એ સ્વાસ્થ્ય પ્રત્યેનો સર્વગ્રાહી અભિગમ છે જે સુખાકારીના શારીરિક, માનસિક અને આધ્યાત્મિક પાસાઓને ધ્યાનમાં લે છે. તે નીચેના સિદ્ધાંતો પર આધારિત છે.

  1. માનવ શરીર ત્રણ દોષોનું બનેલું છેઃ પિત્ત, વાત અને કફ. દરેક દોષ શારીરિક અને ભાવનાત્મક લાક્ષણિકતાઓના જુદા જુદા સમૂહ સાથે સંકળાયેલ છે.
  2. જ્યારે બધા દોષો સંતુલિત હોય છે, તો સ્વાસ્થ્ય સારું રહે છે.
  3. દોષોના અસંતુલનથી રોગ ઉત્પન્ન થાય છે.
  4. આયુર્વેદ સારવાર દોષોમાં સંતુલન પુનઃસ્થાપિત કરીને આરોગ્ય અને સુખાકારીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રચાયેલ છે.

આયુર્વેદના ફાયદા: આયુર્વેદનો ઉપયોગ વિવિધ પરિસ્થિતિઓની સારવાર માટે કરી શકાય છે. મુખ્યત્વે પાચન સમસ્યાઓ, શ્વસન સમસ્યાઓ, ત્વચા સમસ્યાઓ, માનસિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ અને ક્રોનિક રોગોની સારવાર માટે વપરાય છે. આયુર્વેદ સારવારમાં પ્રકૃતિ સાથે જોડાણ સામેલ છે. તેનો ઉપયોગ રોગોની રોકથામ, તાણથી રાહત અને પાચનતંત્રમાં સુધારો કરવા માટે પણ થાય છે.

આ પણ વાંચો:

  1. One Health Day 2023 : મનુષ્યના સ્વાસ્થ્ય માટે પૃથ્વીનું સ્વસ્થ હોવું જરૂરી છે, જાણો શું છે 'વન હેલ્થ ડે'
  2. World Vegan Day 2023 : શાકાહારી કરતા કઇ રીતે અલગ હોય છે વીગનની આહાર શૈલી, જાણો શા માટે આજે ઉજવવામાં આવે છે વર્લ્ડ વેગન ડે

હૈદરાબાદ: આયુર્વેદ એ સારવારની પરંપરાગત અને પ્રાચીન પદ્ધતિ છે. રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ દર વર્ષે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે તેના પ્રચાર માટે ઉજવવામાં આવે છે. 2023માં 8મો રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે, ભારત સરકારના આયુષ મંત્રાલયના નેતૃત્વ હેઠળ આ વર્ષે 100 દેશોમાં કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. પીએમ નરેન્દ્ર મોદીના વિઝન પર તમામ મંત્રાલયો આ કાર્યક્રમમાં સહકાર આપી રહ્યા છે.

રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ 2023ની થીમ: આ વર્ષે રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ 2023ની થીમ 'બધા માટે આયુર્વેદ' રાખવામાં આવી છે. ટેગ લાઇન 'દરેક માટે આયુર્વેદ' તરીકે નક્કી કરવામાં આવી છે. થીમ અને ટેગમાં સંદેશ એ છે કે પૃથ્વી પર હાજર તમામ જીવોના સ્વાસ્થ્યને ધ્યાનમાં રાખીને તેની સાથે છેડછાડ કર્યા વિના પ્રકૃતિની મદદથી સારવાર કરવી પડશે.

રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ ધન્વંતરી જયંતિના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે: રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ ધન્વંતરી જયંતીના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે, જે કેલેન્ડર મુજબ ધનતેરસનો દિવસ છે. આયુર્વેદને પ્રોત્સાહન આપવા અને તેને વૈશ્વિક ઓળખ આપવા માટે આ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે આયુર્વેદ અને તેના ફાયદાઓનો પ્રચાર કરવામાં આવે છે. આ પ્રસંગે નિ:શુલ્ક આરોગ્ય શિબિર, સેમિનાર અને પ્રદર્શનનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.

આયુર્વેદ વિશેની માન્યતાઓ: આયુર્વેદ એ પરંપરાગત ચિકિત્સા પદ્ધતિ છે. તેનું મૂળ ભારતમાં 5000 વર્ષ પહેલા હોવાનું માનવામાં આવે છે. તે એવી માન્યતા પર આધારિત છે કે માનવ શરીર બ્રહ્માંડનું સૂક્ષ્મ રૂપ છે. જ્યારે શરીર પ્રકૃતિ સાથે સંતુલિત હોય ત્યારે આરોગ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. આયુર્વેદ આરોગ્ય અને સુખાકારીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે વિવિધ માધ્યમોનો ઉપયોગ કરે છે, જેમાં હર્બલ દવા, મસાજ, યોગ અને આહારનો સમાવેશ થાય છે.

આયુર્વેદ એ સ્વાસ્થ્ય પ્રત્યેનો સર્વગ્રાહી અભિગમ છે જે સુખાકારીના શારીરિક, માનસિક અને આધ્યાત્મિક પાસાઓને ધ્યાનમાં લે છે. તે નીચેના સિદ્ધાંતો પર આધારિત છે.

  1. માનવ શરીર ત્રણ દોષોનું બનેલું છેઃ પિત્ત, વાત અને કફ. દરેક દોષ શારીરિક અને ભાવનાત્મક લાક્ષણિકતાઓના જુદા જુદા સમૂહ સાથે સંકળાયેલ છે.
  2. જ્યારે બધા દોષો સંતુલિત હોય છે, તો સ્વાસ્થ્ય સારું રહે છે.
  3. દોષોના અસંતુલનથી રોગ ઉત્પન્ન થાય છે.
  4. આયુર્વેદ સારવાર દોષોમાં સંતુલન પુનઃસ્થાપિત કરીને આરોગ્ય અને સુખાકારીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રચાયેલ છે.

આયુર્વેદના ફાયદા: આયુર્વેદનો ઉપયોગ વિવિધ પરિસ્થિતિઓની સારવાર માટે કરી શકાય છે. મુખ્યત્વે પાચન સમસ્યાઓ, શ્વસન સમસ્યાઓ, ત્વચા સમસ્યાઓ, માનસિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ અને ક્રોનિક રોગોની સારવાર માટે વપરાય છે. આયુર્વેદ સારવારમાં પ્રકૃતિ સાથે જોડાણ સામેલ છે. તેનો ઉપયોગ રોગોની રોકથામ, તાણથી રાહત અને પાચનતંત્રમાં સુધારો કરવા માટે પણ થાય છે.

આ પણ વાંચો:

  1. One Health Day 2023 : મનુષ્યના સ્વાસ્થ્ય માટે પૃથ્વીનું સ્વસ્થ હોવું જરૂરી છે, જાણો શું છે 'વન હેલ્થ ડે'
  2. World Vegan Day 2023 : શાકાહારી કરતા કઇ રીતે અલગ હોય છે વીગનની આહાર શૈલી, જાણો શા માટે આજે ઉજવવામાં આવે છે વર્લ્ડ વેગન ડે
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.