બેઇજિંગ : એક દાયકા સુધી ચીનના ટોચના આર્થિક અધિકારી રહેલા ભૂતપૂર્વ વડાપ્રધાન લી કેકિયાંગનું શુક્રવારે હૃદયરોગના હુમલાથી 68 વર્ષની વયે અવસાન થયું છે. લી 2013-23 સુધી ચીનના નંબર 2 નેતા હતા. તેઓ અર્થતંત્રના ખાનગીકરણના સમર્થક હતા. રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગે દાયકાઓમાં પોતાને સૌથી શક્તિશાળી ચીની નેતા બનાવ્યા અને અર્થવ્યવસ્થા અને સમાજ પર નિયંત્રણ કડક બનાવ્યા પછી તેમની પાસે થોડી શક્તિ રહી હતી.
હાર્ટ એટેકના કારણે મૃત્યું : મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, લી કેકિયાંગ મૃત્યુ પહેલા શાંઘાઈમાં આરામ કરી રહ્યા હતા. ગુરુવારે તેમને હાર્ટ એટેક આવ્યો હતો. શુક્રવારે સવારે 12:10 કલાકે તેમનું અવસાન થયું હતું. અંગ્રેજી બોલતા અર્થશાસ્ત્રી લીને 2013માં તત્કાલિન સામ્યવાદી પક્ષના નેતા હુ જિન્તાઓની સફળતા માટે દાવેદાર માનવામાં આવતા હતા. જોકે, લી કેકિયાંગે શી જિનપિંગના સમર્થનમાં પોતાની ઉમેદવારી છોડી દીધી હતી. હુ યુગના લોકશાહી લક્ષી નેતૃત્વની નીતિઓને બદલીને શીએ પોતાના હાથમાં સત્તાનું કેન્દ્રીકરણ કર્યું. આ કારણે લી કેકિયાંગનો પક્ષની શાસક સાત સભ્યોની સ્થાયી સમિતિમાં બહુ ઓછો પ્રભાવ હતો.
ચિનના ટોપ નેતાઓમાં સમાવેશ થતો હતો : ટોચના આર્થિક અધિકારી તરીકે, લીએ નોકરીઓ અને સંપત્તિનું સર્જન કરતા ઉદ્યોગસાહસિકો માટેની નીતિઓમાં સુધારા લાવ્યા. જો કે, ક્ઝીના નેતૃત્વ હેઠળના શાસક પક્ષે ઉદ્યોગ પર સરકારી નિયંત્રણને પ્રોત્સાહન આપ્યું. આ સાથે ટેક્નોલોજી અને અન્ય ઉદ્યોગો પર નિયંત્રણ કડક કરવામાં આવ્યું હતું. વિદેશી કંપનીઓએ જણાવ્યું હતું કે ક્ઝી અને અન્ય નેતાઓએ આર્થિક આત્મનિર્ભરતા માટે આહવાન કર્યા પછી, જાસૂસી વિરોધી કાયદાનો વિસ્તાર કર્યો અને કન્સલ્ટિંગ ફર્મ્સની ઓફિસો પર દરોડા પાડ્યા પછી તેઓએ ચીનમાં રોકાણ પર પુનર્વિચાર કરવાનું શરૂ કર્યું.
લગભગ એક વર્ષ પહેલા ઓક્ટોબર 2022માં લીને પાર્ટી કોંગ્રેસમાં સ્થાયી સમિતિમાંથી હટાવવામાં આવ્યા હતા. ચીનમાં બિનસત્તાવાર નિવૃત્તિ વય 70 વર્ષ છે ત્યારે આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. ઓક્ટોબર 2022માં લી 67-68 વર્ષના હતા. તે જ કોંગ્રેસમાં, ક્ઝીને પાર્ટીના નેતા તરીકે ત્રીજી પાંચ વર્ષની મુદતથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા. પહેલા એવી પરંપરા હતી કે કોઈપણ નેતા 10 વર્ષથી વધુ સમય સુધી પોતાના પદ પર રહેતો નથી.