- પ્રત્યેક માનવનું કલ્યાણ થાય તેવો ધાર્મિક ગ્રંથ એટલે શિક્ષાપત્રી
- આજે સ્વામિનારાયણ સ્વરચિત શિક્ષાપત્રીની જયંતિ ઉજવણી કરાઈ રહી છે
- શિક્ષાપત્રીમાં 212 જેટલા શ્લોકની રચના કરવામાં આવી છે
જૂનાગઢ: શિક્ષાપત્રીને માનવદેહને સાર્થક કરવા માટેના એક આદર્શ ગ્રંથ તરીકે પણ જોવામાં આવે છે. શિક્ષાપત્રીમાં 212 જેટલા શ્લોકની રચના કરવામાં આવી છે. જેમાં આદર્શ માનવ જીવન અંગે સચોટ અને અનુકરણીય આજ્ઞાઓ કરવામાં આવી છે. ત્યારે આજે શિક્ષાપત્રીના જયંતીના પ્રસંગે શિક્ષાપત્રીનું ધાર્મિક અને આધ્યાત્મિક મહત્વ જાણીએ.
શિક્ષાપત્રી એ સર્વ શાસ્ત્રોનો દોહન રૂપ સાર માનવામાં આવે છે
ભગવાન સ્વામિનારાયણ દ્વારા 1882માં વસંત પંચમીના પાવન દિવસે લખાયેલી શિક્ષાપત્રી એ સર્વ શાસ્ત્રોનો દોહન રૂપ સાર માનવામાં આવે છે. ભગવાન સ્વામિનારાયણ દ્વારા શિક્ષાપત્રીના રૂપમાં સાગરને ગાગરમાં સમાવિષ્ટ કર્યો છે.
212 શ્લોકના ધાર્મિક ગ્રંથમાં અનેક આજ્ઞાઓ કરવામાં આવી છે
1882માં મહા સુદ પંચમી એટલે વસંત પંચમીના પવિત્ર દિવસે લખાયેલી શિક્ષાપત્રીમાં 212 શ્લોક સામેલ કરવામાં આવ્યા છે. પ્રત્યેક શ્લોક માનવ જીવન માટે શ્રેષ્ઠ પથદર્શક છે. આ ગ્રંથના દરેક શ્લોક મોક્ષ માર્ગના પગથિયાં સમાન માનવામાં આવે છે. 212 શ્લોકના ધાર્મિક ગ્રંથમાં અનેક આજ્ઞાઓ કરવામાં આવી છે. પ્રત્યેક આજ્ઞાઓ પ્રાપ્ત થયેલા અમુલ્ય માનવ દેહને સાર્થક કરવા માટે ભગવાન સ્વામિનારાયણે લખી હોય એટલી શ્રેષ્ઠ આજ્ઞાઓ માનવામાં આવે છે.
શિક્ષાપત્રીની પ્રત્યેક આજ્ઞાઓ વસુધૈવ કુટુંબકમ સંદેશો આપે છે
શિક્ષાપત્રીની આજ્ઞાઓને અનુસરવાથી લોક અને પરલોકમાં મહાસુખ પ્રાપ્ત થાય છે. શિક્ષાપત્રી ઉપદેશ કરનાર નહીં પરંતુ પરમ શ્રેયસ્કર આશીર્વાદથી ભરેલું શાસ્ત્ર છે. આ ગ્રંથના આધારે ભગવાન સ્વામિનારાયણનો મુખ્ય ધ્યેય મનુષ્યને સદાચારી તરીકે માનવ જીવનજીવી આધ્યાત્મિકતા તરફ ગતિ કરાવવા માટેનો છે. સાતમાં શ્લોકમાં જ ગ્રંથ લખવાનું કારણ અને આજ્ઞા જોવા મળે છે. સર્વજીવ હિતાવહ આ એક આજ્ઞામાં ભગવાન શ્રી સ્વામિનારાયણના જીવ પ્રાણીમાત્ર પ્રત્યેના કલ્યાણના ભાવનું દર્શન થાય છે. પ્રત્યેક આજ્ઞાઓ વસુધૈવ કુટુંબકમ સંદેશો પણ આપે છે.
સ્વામિનારાયણે શિક્ષાપત્રીના રૂપમાં શ્રેષ્ઠ ગ્રંથ માનવ માત્રને ભેટમાં આપ્યો
સ્વચ્છતા અભિયાનની ઝુંબેશ આવા આધુનિક યુગમાં ચલાવવી પડે છે ત્યારે સ્વામિનારાયણ ભગવાને ૧૯૨ વર્ષ પહેલા આજ્ઞા કરેલી કે જીર્ણ દેવાલય, નદી-તળાવ માર્ગ અને વાવેલું ખેતર તેમજ વૃક્ષની છાયા ફૂલવાડી બગીચા જેવા સ્થાનનો પર ક્યારેય પણ મળમૂત્રનો ત્યાગ ન કરવો તેમજ આવા સ્થાનો પર થૂંકવુ પણ નહી આટલી નાની નાની વાતો ધ્યાનમાં રાખીને ભગવાન સ્વામિનારાયણ દ્વારા શિક્ષાપત્રીના રૂપમાં શ્રેષ્ઠ ગ્રંથ માનવ માત્રને ભેટમાં આપ્યો.