ન્યુઝ ડેસ્ક: રક્ષા બંધનનો તહેવાર ભાઈ-બહેન વચ્ચેના પવિત્ર સંબંધનો દિવસ છે. રક્ષાબંધનનો તહેવાર શ્રાવણ માસના શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમાના દિવસે (raksha bandhan 2022 calendar) ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે રક્ષાબંધન 11 ઓગસ્ટે છે. આ દિવસે બહેનો તેમના ભાઈના (rakshabandhan muhurat 2022 gujarati) હાથ પર રક્ષાનો દોરો બાંધે છે અને ભાઈઓ તેમની રક્ષા કરવાનું વચન આપે છે. રાખડીનો તહેવાર ભાઈ-બહેન વચ્ચેના અતૂટ પ્રેમનું પ્રતિક છે. શ્રાવણ માસની પૂર્ણિમાને શ્રાવણ પૂર્ણિમા અથવા કાજરી પૂનમ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
રક્ષા બંધન 2022ની તારીખ: શ્રાવણ માસમાં શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમા તિથિ 11 ઓગસ્ટ, ગુરુવારે સવારે 10.38 કલાકે શરૂ થશે. પૂર્ણિમા તિથિ 12 ઓગસ્ટ, શુક્રવારના રોજ સવારે 7:05 કલાક સુધી ચાલશે. 11 ઓગસ્ટના રોજ રક્ષાબંધનનો તહેવાર માન્ય રહેશે.
રક્ષા બંધન 2022: શુભ સમય/શુભ મુહૂર્ત: હિન્દુ કેલેન્ડર મુજબ 11 ઓગસ્ટ 2022ના રોજ રાખડી બાંધવાનો શુભ સમય (raksha bandhan muhurat 2022) સવારથી જ શરૂ થશે. આ દિવસે રાખડી બાંધવાનો યોગ્ય સમય સવારે 10:38 થી રાત્રે 9 વાગ્યા સુધીનો છે. આ શુભ સમયે તમે તમારા ભાઈના કાંડા પર રાખડી બાંધી શકો છો. ઉલ્લેખનીય છે કે, આ દરમિયાન અભિજીત મુહૂર્ત બપોરે 12:06 થી 12:57 સુધી અને અમૃતકાલ સાંજે 6:55 થી 8:20 સુધી રહેશે.
- રક્ષાબંધન ભાદ્રા સમય
- રક્ષાબંધન ભાદ્રા સમાપ્તિ સમય: 08:51 PM
- રક્ષાબંધન ભાદ્રા પૂંછનો સમય: સાંજે 05:17 થી 06:18 PM
- રક્ષાબંધન ભાદ્રા મુખનો સમય: સાંજે 06:18 થી 08:00 PM
ભાદ્રાના સમયમાં કોઈ પણ શુભ કાર્ય કરવામાં આવતું નથી, તેથી ભદ્રામાં રાખડી બાંધવી યોગ્ય નથી. આશીર્વાદ સાથે ઉજવાતો રક્ષાબંધનનો તહેવાર માત્ર શુભ સમયે જ ઉજવવામાં આવે છે. તો રાખડી બાંધવાના સારા સમયને ધ્યાનમાં રાખો.
રક્ષાબંધન સંબંધિત વાર્તાઓ: ભારતીય સંસ્કૃતિમાં રક્ષાબંધન પર્વનું વિશેષ મહત્વ છે. આ દિવસે બહેનો તેમના ભાઈઓના હાથમાં રાખડી બાંધે છે અને ભાઈઓ તેમની બહેનની રક્ષા કરવાનું વચન આપે છે. ધાર્મિક ગ્રંથોમાં રક્ષાબંધન વિશે વિવિધ પૌરાણિક કથાઓ (Raksha Bandhan Stories) કહેવામાં આવી છે. ચાલો જાણીએ કે તે કેવી રીતે શરૂ થયું અને તેની સાથે કોણ સંબંધિત છે.
કૃષ્ણ અને દ્રૌપદી: ત્રેતાયુગમાં, મહાભારતના યુદ્ધ પહેલા શ્રી કૃષ્ણએ રાજા શિશુપાલ સામે સુદર્શન ચક્ર ઉભું કર્યું હતું, જે દરમિયાન તેમના હાથમાં ઈજા થઈ હતી અને લોહી વહેવા લાગ્યું હતું, ત્યારબાદ દ્રૌપદીએ પોતાની સાડીનો ટુકડો ફાડીને તેના હાથ પર બાંધી દીધો હતો, બદલામાં શ્રી કૃષ્ણએ વચન આપ્યું હતું કે, દ્રૌપદીને દરેક સંકટથી બચાવીશ. કૃષ્ણએ રાગ હરણના સમયે આ રાગ બાંધીને દ્રૌપદીની રક્ષા કરી હતી, તેથી રક્ષાબંધનનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે.
ઈન્દ્ર અને ઈન્દ્રાણીની રાખી: એવું માનવામાં આવે છે કે, એક સમયે અસુરો અને દેવતાઓ વચ્ચે યુદ્ધ થયું હતું. જેમાં આસુરી શક્તિઓનું વર્ચસ્વ હતું. યુદ્ધમાં તેમની જીત ચોક્કસપણે માનવામાં આવી હતી. ઈન્દ્રની પત્ની ઈન્દ્રાણી તેના પતિ ઈન્દ્ર, જે દેવતાઓના રાજા છે તેના માટે ડરવા લાગી. તેથી પૂજા દ્વારા, તેણીએ એક શક્તિશાળી રક્ષણાત્મક દોરો બનાવ્યો અને તેને ઇન્દ્રના કાંડા સાથે બાંધ્યો. કહેવાય છે કે, આ પછી દેવતાઓએ યુદ્ધ જીત્યું અને તે દિવસથી સાવન પૂર્ણિમાના દિવસે રક્ષાબંધન મનાવવામાં આવે છે. જો કે, આ એકમાત્ર એવો દાખલો છે, જેમાં પત્નીએ તેના પતિને રાખડી બાંધી હતી. પરંતુ પાછળથી વૈદિક કાળમાં આ પરિવર્તન આવ્યું અને તહેવાર ભાઈ-બહેનના સંબંધમાં ફેરવાઈ ગયો.
રાણી કર્ણાવતી અને સમ્રાટ હુમાયુ: ચિત્તોડની રાણી કર્ણાવતીએ ગુજરાતના સુલતાન બહાદુર શાહના આક્રમણથી તેના રાજ્યનું રક્ષણ કરવા સમ્રાટ હુમાયુને રાખડી મોકલી અને તેની રક્ષા કરવા વિનંતી કરી. હુમાયુએ પણ તેની રાખડી સ્વીકારી લીધી અને તે બધાની સુરક્ષા માટે તેના સૈનિકો સાથે ચિત્તોડ જવા રવાના થયા. પરંતુ, હુમાયુ ચિત્તોડ પહોંચે તે પહેલા રાણી કર્ણાવતીએ આત્મહત્યા કરી લીધી.
દેવી લક્ષ્મી અને રાજા બલી: ધાર્મિક કથાઓ અનુસાર, જ્યારે રાજા બલિએ અશ્વમેધ યજ્ઞ કર્યો ત્યારે ભગવાન વિષ્ણુએ વામનનું રૂપ ધારણ કર્યું અને રાજા બલિને ત્રણ ફૂટ જમીન દાન કરવા કહ્યું. રાજા ત્રણ પગથિયા જમીન આપવા સંમત થયા. રાજાએ હા પાડી કે તરત જ ભગવાન વિષ્ણુએ કદમાં વધારો કર્યો અને આખી પૃથ્વીને ત્રણ પગલામાં માપી અને અડધો ભાગ રાજા બલિને આપ્યો. ત્યારે રાજા બલિએ ભગવાન વિષ્ણુ પાસે વરદાન માંગ્યું કે, જ્યારે પણ હું ભગવાનને જોઉં છું ત્યારે માત્ર તમને જ જોઉં છું. દરેક ક્ષણે હું જાગું છું ત્યારે હું ફક્ત તમને જોવા માંગુ છું. ભગવાને રાજા બલિને આ વરદાન આપ્યું અને રાજા સાથે રહેવા લાગ્યા. ભગવાન વિષ્ણુ રાજા સાથે રહેતા હોવાથી દેવી લક્ષ્મી ચિંતિત થઈ ગયા અને નારદજીને આખી વાર્તા સંભળાવી. ત્યારે નારદજીએ દેવી લક્ષ્મીને કહ્યું કે, તમે રાજા બલિને તમારો ભાઈ બનાવીને ભગવાન વિષ્ણુ પાસે માગો. નારદજીની વાત સાંભળીને દેવી લક્ષ્મી રડતા રાજા બલિ પાસે ગયા, ત્યારે રાજા બલિએ દેવી લક્ષ્મીને પૂછ્યું કે તે કેમ રડે છે. દેવીએ કહ્યું કે, તેને કોઈ ભાઈ નથી. રાજા બલિએ માતાની વાત સાંભળીને કહ્યું કે, આજથી હું તમારો ભાઈ છું. ત્યારબાદ દેવી લક્ષ્મીએ રાજા બલિને રાખડી બાંધી. એવું માનવામાં આવે છે કે, ત્યારથી ભાઈ-બહેનનો આ પવિત્ર તહેવાર જાણીતો છે.
