હૈદરાબાદ: બેન્ક તમારી લોન અરજી પર વિચાર કરતા પહેલા તમારા ક્રેડિટ સ્કોરને આતુરતાથી જુએ (Check credit report) છે. જો તમારો ક્રેડિટ રિપોર્ટ પ્રભાવશાળી નથી, તો લોન મળવાની શક્યતા ઓછી હશે. સારો ક્રેડિટ સ્કોર રાખવા માટે તમામ જરૂરી કાળજી લેવી પડશે. કેટલીકવાર જો તમે નિયમિતપણે હપ્તા ચૂકવતા હોવ તો પણ તેની અસર થઈ શકે છે. ક્રેડિટ બ્યુરો દ્વારા આવી ભૂલો સુધારી લો. ઉચ્ચ ક્રેડિટ સ્કોરથી ઘણા ફાયદા (Benefits credit score) થશે.
ક્રેડિટ સ્કોર નિર્ણાયક: બેન્ક સારા ક્રેડિટ સ્કોર ધરાવતા લોકોને 50 બેસિસ પોઈન્ટની વ્યાજ રાહત આપે છે. જો લોંગ ટર્મની લોન પર છૂટ અડધા ટકાથી ઓછી હોય તો પણ બોજ નોંધપાત્ર રીતે નીચે આવશે. આ સંદર્ભમાં ક્રેડિટ રિપોર્ટ અને સ્કોર નિર્ણાયક બની રહ્યા છે. લોન તે કેવી રીતે ચૂકવવામાં આવે છે, ક્રેડિટ કાર્ડ બીલ, લોન માટે કરવામાં આવેલી પૂછપરછ, બેન્ક ખાતાઓની સંખ્યા જેવી ઘણી વિગતો ક્રેડિટ રિપોર્ટમાં દેખાય છે.
ક્રેડિટ રિપોર્ટમાં સુધારા: રિપોર્ટ ચેક કરતી વખતે પહેલા ચેક કરો કે તમારું નામ, PAN, મોબાઈલ, ઈ મેલ, બેન્ક ખાતાની વિગત સાચી છે કે, નહીં. તમારા રદ કરાયેલા ખાતાઓ અને પતાવટ કરેલા દેવાની વિગતો પણ તેમાં બતાવવામાં આવશે. તેથી આ વિગતોને 2 વાર તપાસો. તે બધા તમારાથી સંબંધિત નથી. જો ત્યાં કોઈ ભૂલો હોય તો તપાસો.
સમસ્યા ક્રેડિટ સ્કોરને ઘટાડે: ત્યાં નાની સમસ્યાઓ છે, જે તમારા ક્રેડિટ સ્કોરને ઘટાડી શકે છે. તમે ક્યારેય લીધેલી લોન, તમારા નામે લોનની પૂછપરછ, સમયસર EMI ચૂકવવા છતાં 'ડિફોલ્ટ' દર્શાવવું, EMI રકમમાં વિસંગતતા, સરનામા અને નામમાં. આવી વિસંગતતાઓની જાણ ક્રેડિટ બ્યુરોને લેખિતમાં કરવી જોઈએ. હવે એક કરતાં વધુ ક્રેડિટ બ્યુરો સ્કોર પ્રદાન કરે છે.
બ્યુરોમાં નોંધાયેલ વિગત તપાસો: બેન્ક સામાન્ય રીતે ઋણ લેનારનો CIBIL સ્કોર જુએ છે. આ ઉપરાંત અન્ય બ્યુરોમાં નોંધાયેલ વિગતો પણ તપાસવી જોઈએ. જો ભૂલો જોવા મળે ત્યારે પુરાવા આપવામાં આવે તો ક્રેડિટ બ્યુરો તમારી ક્રેડિટ રિપોર્ટમાં ફેરફાર કરશે. કેટલીકવાર તમારે આ સુધારાઓ મેળવવા માટે બેન્ક અથવા ક્રેડિટ કાર્ડ કંપનીનો સંપર્ક કરવો પડે છે.
ફરિયાદ નોંધવાની વ્યવસ્થા: EMI, ક્રેડિટ કાર્ડ બિલની ચુકવણી જેવી માહિતી ફક્ત બેન્કના સ્તરે જ સુધારી શકાય છે. જો તમે ફરિયાદ નોંધાવવા માંગતા હો, તો સંબંધિત ક્રેડિટ બ્યુરોની વેબસાઇટ પર એક વ્યવસ્થા છે. આ વિસંગતતાઓને સુધારવામાં સામાન્ય રીતે 30 થી 45 દિવસ લાગે છે. જો તમે ઉકેલથી સંતુષ્ટ ન હોવ, તો તમે બીજી ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો અને જ્યાં સુધી તમારી ફરિયાદનું નિરાકરણ ન થાય ત્યાં સુધી આ બાબતને આગળ વધારી શકો છો.
ક્રેડિટ રિપોર્ટ તપાસો: બધા ઉધાર લેનારાઓએ તેમની ક્રેડિટ રિપોર્ટ તપાસવી જોઈએ અને નિયમિત રીતે સ્કોર કરવો જોઈએ. કેટલીક કંપનીઓ મફતમાં માસિક અહેવાલો આપે છે. તમારો રિપોર્ટ તપાસવાથી ક્રેડિટ સ્કોરને અસર થતી નથી. નિયમિત દેખરેખ તમને ધિરાણકર્તાઓને ભૂલો થાય કે તરત જ તેની જાણ કરવા અને સુધારવાની મંજૂરી આપે છે. જો તમારી વિગતો સાચી જણાય છે, તો તેઓ તરત જ ક્રેડિટ બ્યુરોને જાણ કરશે.
લોન લેનારાઓએ સતર્ક રહેવું: ક્રેડીટ કાર્ડ અને લોન લેવા માટે છેતરપિંડી કરનારાઓ બીજાની ઓળખ ચોરી લેતા હોવાથી સાયબર ગુનાઓ વધી રહ્યા છે. લોન લેનારાઓએ સતર્ક રહેવાની જરૂર છે. ક્રેડિટ રિપોર્ટની ભૂલોને રોકી શકાતી નથી. પરંતુ તેમને સુધારવામાં કોઈપણ વિલંબ આખરે નાણાકીય નુકસાન અને બિનજરૂરી તણાવ તરફ દોરી જશે.