નવી દિલ્હીઃ ભારતીય રિઝર્વ બેંકના પૂર્વ ગવર્નર રઘુરામ રાજને વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થા અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. એક પોડકાસ્ટમાં રઘુરામ રાજને કહ્યું કે જે રીતે વિશ્વની સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા અમેરિકામાં એક પછી એક ત્રણ મોટી બેંકો પડી ભાંગી છે. અમેરિકન સત્તાવાળાઓએ જે રીતે ત્યાં આવેલી બેંકિંગ કટોકટીનું સંચાલન કર્યું, તે ઘણી હદ સુધી અપેક્ષિત હતું કારણ કે કદાચ તેમને ખ્યાલ હતો કે આ કટોકટીના કારણે ત્યાંની આર્થિક સ્થિતિને સંભાળવી મુશ્કેલ બની શકે છે અને ગભરાટ ફેલાઈ શકે છે.
ડોમિનો ઈફેક્ટના કારણે બેંકો સામે અનેક પડકારો: તેમણે વધુમાં કહ્યું કે, અમેરિકન અર્થતંત્ર માટે હજુ ઘણા પડકારો આવવાના છે. અમેરિકાને સૂચના આપતા તેમણે કહ્યું કે, એક રીતે આ અર્થવ્યવસ્થા ટાઈમ બોમ્બના મુખ પર ઉભી છે. જેમાં હાનિકારક મૂડીવાદનો ભય રહેલો છે. ડોમિનો ઈફેક્ટના કારણે બેંકો સામે અનેક પડકારો છે.
બેંકો પહેલેથી જ મંદીના ભયનો સામનો કરી રહી છે: રઘુરામ રાજને જણાવ્યું હતું કે, અમેરિકન મેનેજર્સે ડિપોઝિટની સામે મૂકવામાં આવેલા વીમા દ્વારા ટૂંકા ગાળાની સમસ્યાનો ઉકેલ લાવી દીધો છે પરંતુ લાંબા ગાળાની સમસ્યા હજુ યથાવત રહેવાની છે. થાપણદારોના નાણાનું સંચાલન અને વધારવું બંને બેંકો સામે એક પડકાર છે, જ્યારે થાપણદારો તેમના નાણાં સુરક્ષિત રાખવા માંગે છે. બેંકો પહેલેથી જ મંદીના ભયનો સામનો કરી રહી છે અને આવી સ્થિતિમાં કેટલાક નાના અને મોટા ઉદ્યોગો માટે સમસ્યાઓ વધી રહી છે અને તેઓને તેમની લોન ચૂકવવાથી લઈને સર્વિસ લોન ચૂકવવા સુધી ભારે મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે.
ટૂંક સમયમાં આવા નક્કર પગલાં લેવા પડશે: અમેરિકામાં બેંકો ડૂબવાનું કારણ ફેડરલ રિઝર્વ બેંકે 2022 થી તેના વ્યાજ દરોમાં 4.5 ટકાનો વધારો કર્યો છે. જેની અસર ફર્સ્ટ રિપબ્લિક બેંક અને સિલિકોન વેલી બેંક પર જોવા મળી હતી. વાસ્તવમાં, ફુગાવાને અંકુશમાં લેવા માટે સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા પગલાંને કારણે બોન્ડ યીલ્ડમાં જોરદાર વધારો થયો હતો. અને તે સમયે સિલિકોન વેલી બેંક સાથે બોન્ડની ઉપજ સારી રકમમાં હતી. જેના કારણે તે નાદારીની આરે પહોંચી ગયો હતો. આ તમામ સંજોગોને જોતા, રઘુરામ રાજન માને છે કે બેંકિંગ સિસ્ટમને પતનથી બચાવવા માટે જે પણ પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે તે એક રીતે જોખમ રહિત મૂડીવાદને વધારી રહ્યા છે અને તેનો કાયમી ઉકેલ નથી. આ અંગે ટૂંક સમયમાં આવા નક્કર પગલાં લેવા પડશે જે બેંકો તેમજ તેમના થાપણદારો માટે રાહતરૂપ સાબિત થશે.
આ પણ વાંચો:
