હૈદરાબાદ: હોમ લોન હવે બજારમાં ઉપલબ્ધ સૌથી સસ્તી લોન છે. આપણે કોઈ પણ બેન્ક અને નાણાકીય સંસ્થા પાસેથી સરળતાથી હોમ લોન મેળવીએ છીએ, પરંતુ લોન લેતા પહેલા એ જાણવું પણ જરૂરી છે કે, જો સમયસર હપ્તા ભરવામાં ન (Timely payment of home loan installments) આવે તો કેવા પ્રકારની સમસ્યાઓનો (Home Loan EMIs) સામનો કરવો પડી શકે છે.
ત્રણ મહિના સુધી લોનના હપ્તા ન આવે તો લોન લેનારને મળે છે નોટિસ
સળંગ ત્રણ મહિના સુધી હોમ લોનના હપ્તાઓની ચૂકવણી ન (Timely payment of home loan installments) કરવા બદલ બેન્કો અને નાણાકીય સંસ્થાઓ બાકી રકમને કામચલાઉ ડિફોલ્ટ તરીકે ગણે છે. તેઓ લોન લેનારને નોટિસ મોકલે છે. જો તે હજી પણ જવાબ ન આપે તો બેન્ક લોનની વસૂલાત માટે (Home Loan Bank Recovery) જરૂરી પગલાં લે છે. ત્રણ મહિનાના સમયગાળા પછી બેન્ક અથવા નાણાકીય સંસ્થા તેને વિલફૂલ ડિફોલ્ટ માને છે. તે પછી તે હોમ લોન ડિફોલ્ટર્સને ઘરની હરાજી નોટિસ જાહેર કરે છે.
લોન મોટી ડિફોલ્ટ બને ત્યારે લોનને NPA જાહેર કરાય છે
હપ્તામાં મોડું થવા માટે બેન્કો હપ્તાની રકમના (Timely payment of home loan installments) 1થી 2 ટકા સુધીનો દંડ વસૂલે છે. જ્યારે લોન મોટી ડિફોલ્ટ બને છે ત્યારે તે લોનને NPA તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. આ પહેલા બેન્કો લોન લેનારને અનેક નોટિસ આપે છે. કેટલીક કંપનીઓ લોન રિકવરી માટે થર્ડ પાર્ટીની સેવા લે છે. જ્યારે લોન NPA બની જાય છે. ત્યારે લોન લેનાર અને બેન્ક વચ્ચે વિવાદ થવાનો અવકાશ રહે છે. ત્યારબાદ બેન્ક તેની પાસેથી લીધેલી અન્ય લોનને પણ NPA એકાઉન્ટ સાથે લિન્ક કરે છે. આ પરિસ્થિતિને વધુ ખરાબ બનાવે છે.
આ પણ વાંચો- Stock Market India: પહેલા દિવસે શેર બજારની નબળી શરૂઆત, સેન્સેક્સ 95 પોઈન્ટ ગગડ્યો
ક્રેડિટ સ્કોર ઓછો હોય તો વ્યાજ દર વધવાની શક્યતા
જો હપ્તાઓ યોગ્ય રીતે ચૂકવવામાં ન (Timely payment of home loan installments) આવે તો તેની ક્રેડિટ સ્કોર પર નકારાત્મક અસર પડે છે. જો તમે વારંવાર EMI ચૂકવતા નથી તો તમારો ક્રેડિટ સ્કોર ઘટી શકે છે. બેન્કોએ હવે તેમના વ્યાજ દરોને રેપો સાથે જોડી દીધા છે. આ કારણોસર વ્યાજ ઉધાર લેનારના ક્રેડિટ સ્કોરના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે. જો તમારો ક્રેડિટ સ્કોર ઓછો છે તો વ્યાજ દરો વધવાની શક્યતા છે. જો બેન્ક સાબિત કરી શકે છે કે, હપ્તાઓની ચૂકવણી ન (Home Loan Bank Recovery) કરવાની ડિફોલ્ટ ઈરાદાપૂર્વક કરવામાં આવી છે. તો તે ઉધાર લેનારની ક્રેડિટપાત્રતાને પણ અસર કરે છે.
આ પણ વાંચો- Benefits of Equity Linked Savings Scheme: જાણો, ઈક્વિટી લિંક્ડ સેવિંગ્સ સ્કિમ અને તેના ફાયદા
લોન ન ચૂકવવાના કારણે નાણાકીય સંસ્થા નકારી શકે છે અરજી
આવી સ્થિતિમાં જો તમે ઊંચા વ્યાજ અથવા અન્ય કારણોસર લોનને એક બેન્કમાંથી બીજી બેન્કમાં બદલવા માગો છો. તો જૂની બેન્કમાં EMI ન ચૂકવવાના કારણે તમારી અરજી નવી નાણાકીય સંસ્થા દ્વારા નકારી શકાય છે. ત્યારબાદ ભવિષ્યમાં વ્યક્તિગત, ઓટો અથવા અન્ય નવી લોન લેવામાં પણ સમસ્યા આવી શકે છે.
આ સમસ્યાનો ઉકેલ શું છે?
સૌ પ્રથમ હપ્તાઓ ભરવા પર ધ્યાન (Home Loan EMIs) આપો. તમે તેને ચૂકવવા મિત્રો અને સંબંધીઓ પાસેથી ઉધાર લઈ શકો છો. જો તમારી પાસે ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ અને વીમા પોલિસીઓ છે. તો તમારે તેના પર ઓવરડ્રાફ્ટ સુવિધાનો લાભ લેવો જોઈએ અને જ્યારે પરિસ્થિતિ યોગ્ય હોય ત્યારે તરત જ આ તમામ લેણાંની ચૂકવણી કરવી જોઈએ. જો તમારી પાસે ઘણી નાણાકીય અનિશ્ચિતતા હોય તો પહેલા ઓછા વ્યાજની રોકાણ યોજનાઓ પર જાઓ. જો તમને લાગતું હોય કે, દેવાનો બોજ ક્યારેય ખતમ નહીં થાય અને તેને ચૂકવવાના રસ્તા બંધ થઈ ગયા છે તો સમજી લો કે તે ઘર વેચવા સિવાય કોઈ રસ્તો નથી.
હંમેશા ઓછા EMIવાળી જ લોન પસંદ કરવી
જો તમે ઘણાં વર્ષોથી હોમ લોનની EMI (Home Loan EMIs) ચૂકવી નથી તો જીવન વીમા પૉલિસીઓ લોન લઈને હપ્તા ચૂકવી (Timely payment of home loan installments) શકે છે. ધ્યાનમાં રાખો જો તમારી પાસે રોજગાર ન હોય અથવા તમારી નિયમિત આવક બંધ થઈ ગઈ હોય તો જ આ કરો. દરેક પરિવાર પાસે એવું ઈમરજન્સી ફંડ હોવું જોઈએ, જેમાં ઓછામાં ઓછા 6 મહિનાની EMI માટે (Home Loan EMIs) પૂરતી રકમ હોય. આ તમારા પર કોઈ નાણાકીય દબાણ નહીં કરે. આપને જણાવી દઈએ કે, હંમેશા ઓછી EMIવાળી લોન પસંદ (Home Loan EMIs) કરો અને તમારા અર્થ પ્રમાણે લોન લો.
ખરાબ પરિસ્થિતિ જણાય તો તરત બેન્કનો સંપર્ક કરવો
Bankbazaar.comના CEO આદિલ શેટ્ટીના જણાવ્યા અનુસાર, જ્યારે તમને લાગે કે પરિસ્થિતિ વધુ ખરાબ થઈ રહી છે. તો તમારે બેન્કનો સંપર્ક કરવો જોઈએ અને ઉકેલ વિશે વિચારવું જોઈએ. તમે લોન પુનઃનિર્માણ અને મોરેટોરિયમ દ્વારા પણ તમારી જાતને ખરાબ પરિસ્થિતિમાંથી બહાર કાઢી શકો છો.
