નવી દિલ્હીઃ તમે ઈન્કમ ટેક્સ, કોર્પોરેટ ટેક્સ અને GST વિશે તો સાંભળ્યું જ હશે, પરંતુ શું તમે Pink Tax વિશે સાંભળ્યું (pink tax in india) છે. આ કોઈ વાસ્તવિક કર નથી જે સરકાર દ્વારા વસૂલવામાં આવે છે, પરંતુ તે વધારાના પૈસા છે, જે પુરુષોની સરખામણીમાં મહિલાઓ (pink tax products) એ ચૂકવવા પડે છે. આ Pink Tax દ્વારા કંપનીઓ તમારા ખિસ્સા કાપી રહી છે. મોટાભાગના લોકો આ વિશે જાણતા નથી, પરંતુ તે પરોક્ષ રીતે તમારા ખિસ્સાને પણ ગુમાવે છે. તે મહિલાઓને સૌથી વધુ અસર કરે છે. મહિલાઓને આ મામલે વધુ પૈસા ખર્ચવા પડે છે. ચાલો તમને જણાવીએ કે, આ પિંક ટેક્સ શું છે અને તે તમારા ખિસ્સાને કેવી રીતે ડંખ મારે છે.
મહિલાઓ વધુ પૈસા ખર્ચે: પિંક ટેક્સ વાસ્તવમાં ડાયરેક્ટ ટેક્સ નથી. તેને આવકવેરો અથવા મૂલ્યવર્ધિત કર તરીકે ગણવામાં આવવો જોઈએ નહીં. તે સરકારો દ્વારા નિર્ધારિત પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષ કરની શ્રેણીમાં આવતો નથી. મૂળભૂત રીતે તે લિંગ આધારિત કિંમત ભેદભાવ (Gender Based Price Discrimination)નું એક સ્વરૂપ છે, જે સ્ત્રીઓ તેમના માલ અને સેવાઓ માટે ચૂકવણી કરે છે. તેને એવી રીતે વિચારો કે મહિલાઓને બાલ કટ કરાવવા માટે પુરુષો કરતાં વધુ પૈસા ખર્ચવા પડે છે. બીજી તરફ, જ્યારે મહિલાઓ કોઈ પણ કપડાં ખરીદે છે, ખાસ કરીને પિંક રંગના, તો તેમને વધુ પૈસા ચૂકવવા પડે છે. જો તમે ઘણા જાણીતા સલૂનમાં જુઓ તો પુરુષોને અહીં માથાની મસાજ માટે 900 થી એક હજાર રૂપિયા ચૂકવવા પડે છે. જ્યારે આ માટે મહિલાઓને 2000 રૂપિયા સુધી ચૂકવવા પડે છે.
મહિલાઓ પાસેથી વધુ પૈસા વસૂલે: જ્યારે તમે ખરીદી કરવા જાઓ છો, ત્યારે તમે જોશો કે ઘણી કંપનીઓ એક જ પ્રોડક્ટ માટે મહિલાઓ પાસેથી વધુ પૈસા વસૂલે છે. આમાં પણ જો તે સામાન પિંક કલરનો હોય તો તેના વધુ પૈસા વસૂલવામાં આવે છે. પરફ્યુમ, રેઝર, પેન, બેગ, કપડા માટે મહિલાઓને વધુ પૈસા ચૂકવવા પડે છે.
માર્કેટિંગ વ્યૂહરચના: તેની પાછળનું એક સાદું કારણ એ છે કે, એવું માનવામાં આવે છે કે, મહિલાઓ ભાવ પ્રત્યે બહુ સંવેદનશીલ નથી હોતી. તેઓ પ્રોડક્ટ પસંદ આવી જાય તો તેના માટે વધુ પૈસા ખર્ચવા તૈયાર થઈ જાય છે. તેથી જ કંપની મહિલાઓ પાસેથી વધુ ચાર્જ વસૂલે છે. આ હવે કંપનીઓની માર્કેટિંગ વ્યૂહરચના પણ છે. ભારતમાં જ્યાં મહિલાઓ પુરૂષો કરતા ઓછા પૈસા કમાય છે. અહીં પણ મહિલાઓ પાસેથી પ્રોડક્ટ માટે વધુ ચાર્જ લેવામાં આવે છે. દેશમાં મહિલાઓની કમાણી પણ ઓછી છે અને તેમની પાસેથી વધુ પૈસા લેવામાં આવે છે. આગલી વખતે જ્યારે તમે ખરીદી કરવા જાઓ ત્યારે આ વાત યાદ રાખો. રેઝર અને લોશન જેવી વસ્તુઓ પણ પુરુષોના વિભાગમાંથી ખરીદી શકાય છે, જેથી આ માટે વધારે પૈસા ખર્ચવાની જરૂર નથી.