ધમતરી: આજકાલના લગ્નમાં એટલા બધા ખર્ચાઓ થતા હોય છે કે કન્યાના પિતા દેવામાં ડૂબી જતા હોય છે. વરરાજાની ડિમાંડ પૂરી કરવાના ચક્કરમાં સસરાનું પૂરુ બેન્ક બેલેન્સ બગડી જાય છે. ત્યાર સબસે બઢીયા છત્તીસગઢીયામાં એક એવી જગ્યા છે. જ્યાં 20 રુપિયામાં જલ્દી પસંદગી અને જલ્દી લગ્ન થઇ જાય છે.
લગ્નની અનોખી પરંપરા: ધમતરીના ભટગાંવની રહેવાસી ગોરિયા જનજાતિના લોકો આજે પણ તેમની વર્ષો જૂની પરંપરાનું પેઢી દર પેઢી પાલન કરે છે. ગોરિયા જનજાતિમાં જ્યારે કોઇ છોકરાને છોકરી સાથે લગ્ન કરવાના હોય છે બને પક્ષે બસ 20થી 500 રુપિયા લઇને સંબંધ નક્કી કરવા પર મળે છે. વર પક્ષ તરફથી એક નાની રકમ આપીને કન્યાને ઘર લઇ જઇ શકાય છે. જેમાં કન્યા લગ્ન માટે તૈયાર હોય તો.
મારુ પિયર કનેરી છે. મને જ્યારે લગ્ન સમયે લોકો જોવા આવ્યા ત્યારે 60 રુપિયામાં અમારો સંબંધ પાક્કો થયો હતો. જેને અમારી ભાષામાં તેને સુખ બાંધવું કહેવાય છે. 3 દિવસમાં અમારા લગ્ન થયા હતા. જે પૈલા લગ્ન પાક્કા કરવા માટે લેવામાં આવે છે. જેમાં તેના માતા પિતાની સહમતી હોય છે. ત્યાર બાદ મારા પતિને એવું લાગે કે તેને 2થી 4 પત્ની જોઇએ છે તો તે મને મારા માતા પિતાના ઘરે મૂકી જશે અને જે લગ્ન સમયે 60 રુપિયા આપ્યા હતા તે પાછા આપી દેશે: મેલા બાઇ, ગ્રામીણ
અમારા સમયમાં આવી રીતે લગ્ન થતા, હવે થોડો સમય બદલાઇ ગયો છે. કેટલાક લોકો જૂની પરંપરાને માને છે કેટલાક નથી માનતા: દિનબતિ બાઇ, ગ્રામીણ
20 રુપિયામાં થઇ જાય છે લગ્ન પાક્કા: વર્ષોથી ચાલતી આવતી પરંપરાને આજે પણ ગોરિયા જનજાતિના લોકો નિભાવી રહ્યા છે. ગોરિયા જનજાતિના લોકોનું કહેવું છે કે, લગ્ન પાક્કા કરવા સમયે જે પૈસા કન્યા પક્ષને આપવામાં આવે છે. તેને હંમેશા તેમની પાસે જમા મૂડી સ્વરુપે રાખવામાં આવે છે. જો કન્યા પક્ષ સંબંધ તોડી નાખે છે તો જે રકમ પહેલા આપવામાં આવી હતી તેને પૂરી પાછી આપવામાં આવે છે. પૈસા પાછા આપનારા કન્યા પક્ષના લોકો કન્યાને પાછી લઇ જાય છે.
લગ્ન કોઇ કારણોસર તૂટી જાય છે. તો પરિવારના લોકો લગ્ન સમયે અપાયેલા પૈસા પાછા આપી દે છે: જગમોહિની બાઇ, ગ્રામીણ
ઘરના સભ્યો અને કન્યા રાજી હોય તો અમે 2થી 3 વર્ષ રાહ જોઇએ છીએ. ત્યારબાદ લગ્ન કરવામાં આવે છે. તો અમે કન્યાને અમારી સાથે ઘરે લઇ જઇએ છીએ. મારા લગ્ન 5000માં પાક્કા થયા હતા.: દિલેશ ગોરિયા, ગ્રામીણ
લગ્ન પહેલાનો અનોખો રિવાજ: ગોરિયા જનજાતિમાં આમ તો ઘણી અનોખી પરંપરાઓ છે. જેને લોકો નિભાવી રહ્યા છે. જેમાં સૌથી અનોખી પરંપરા લગ્ન પહેલા છોકરા અને છોકરીને એક રુમમાં સાથે બંધ કરવાની છે. ગોરિયા જનજાતિના લોકોનું કહેવું છે કે, જ્યારે વર અને કન્યાના લગ્ન પાક્કા થઇ જાય છે. તો તેમને એક રુમમાં કેટલાક દિવસો માટે બંધ કરી દેવામાં આવે છે. જનજાતિથી જોડાયેલા લોકોની માન્યતા છે કે, આ દરમિયાન બને એકબીજાને જાણી લે છે અને સમજી લે છે. એ પછી બંનેનું જીવન લગ્નમાં બંધાઇ જાય છે.
એક છોકરા અને એક છોકરીને રુમમાં બંધ કરી દેવામાં આવે છે. પરિવારના લોકો રાજી હોય છે તો લગ્ન થાય છે. આ પરંપરા આજે પણ આવી રીતે જ ચાલી આવે છે. જો છોકરો છોકરીને છોડવા માગે છે. તો પૈસા પાછા મોકલવામાં આવે છે. તેમના લગ્ન ટેન્ટની અંદર થાય છે. પહેલા લગ્ન 20 રૂપિયામાં થતા હતા, હવે આ રકમ 500 રૂપિયા સુધી પહોંચી ગઈ છે. : દિનેશ કુમાર પાંડે, પ્રધાન પાઠક
તેમના લગ્ન સૌથી અલગ છે: સમયના અભાવને કારણે, આજે મેટ્રિમોનિયલ સાઇટ્સ દ્વારા પણ મોટી સંખ્યામાં લગ્નો થઈ રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, ગોરિયા જાતિની આ અનોખી પરંપરાને જોતા એવું લાગે છે કે આજે પણ જીવનસાથીને પસંદ કરવાની આ રીત સૌથી અનોખી અને અલગ છે. ઓનલાઈન યુગમાં પણ ગોરિયા જનજાતિના લોકો આ પરંપરાને આગળ લઈ રહ્યા છે એટલું જ નહીં નવી પેઢી પણ તેને સ્વીકારી રહી છે. આ સમાજના લોકો સાપના ખેલ રમાડીને પોતાનું અને પોતાના પરિવારનું ભરણપોષણ કરે છે. સમયની સાથે, આ જાતિના લોકો સાપની રમત છોડીને અન્ય પ્રવૃત્તિઓ દ્વારા પણ પોતાનું ગુજરાન ચલાવે છે.
આ પણ વાંચો:
