નવી દિલ્હી: રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે યુક્રેનમાં વિદેશ મંત્રાલયની મદદ અને ઓપરેશન ગંગાને(Operation Ganga) લઈને વિદ્યાર્થીઓમાં હજુ પણ ઘણી આશંકા છે. મધ્યપ્રદેશ, પંજાબ અને ઝારખંડના આ વિદ્યાર્થીઓએ ETV Bharat સાથેની વાતચિતમાં જણાવ્યું કે, શા માટે યુક્રેન જેવો દેશ તબીબી અભ્યાસ માટે ભારતીય વિદ્યાર્થીઓની પસંદગી છે. મેડિકલ અભ્યાસ માટે વિદેશ જતા આ વિદ્યાર્થીઓની સામે ભવિષ્ય અંગે અનિશ્ચિતતાનું વાતાવરણ છે. વિદ્યાર્થીઓ યુક્રેનના અલગ-અલગ શહેરોમાં મેડિસિનનો અભ્યાસ કરતા હોય છે. વિદ્યાર્થીઓનું કહેવું છે કે અચાનક રશિયાએ યુક્રેન પર હુમલો(War between Ukraine and Russia) કર્યો, જેના કારણે તેઓ ડિપ્રેશનમાં આવી ગયા હતા, પરંતુ ભારત સરકારની મદદથી તેઓ પહેલા ઓરોમિયા બોર્ડર પર પહોંચ્યા, પછી ભારતની ફ્લાઈટ મળી.
20 કિમી ચાલીને બોર્ડર પર પહોંચ્યા
યુક્રેનથી પરત ફરેલા હર્ષાલી રાજે અને નિખિલે જણાવ્યું કે, આ સમયે યુદ્ધને કારણે સ્થિતિ ગંભીર છે, સતત ગોળીબારના કારણે યુક્રેન કાટમાળમાં ફેરવાઈ ગયું છે. બંને વિદ્યાર્થીઓએ જણાવ્યું કે ભારત પરત આવતા લોકો પાસે ઠંડી બચવાનો કે, ખાવા-પીવાનો કોઇજ ઓપ્સન નથી. યુક્રેનમાં જે રીતે સ્થિતિ છે અને યુક્રેન પ્રત્યે ભારતનું વલણ જોઈને લાગતું નથી કે અમે યુક્રેન જઈશું તો પણ ત્યાંના લોકો અમને ફરીથી સ્વીકારશે. નિખિલે જણાવ્યું કે બોર્ડર પર લોકોને પણ માર મારવામાં આવ્યો હતો. તેના મિત્રને પણ માર મારવામાં આવ્યો હતો.
આ પણ વાંચો : કેન્દ્ર સરકાર યુક્રેનથી પરત આવેલા વિદ્યાર્થીઓનો મેડિકલ કોર્સ પૂર્ણ કરે, PMને મુખ્યપ્રધાનોની અપીલ
ભવિષ્ય વિશે ચિંતા કરો
હર્ષાલી રાજેએ કહ્યું કે અમે નસીબદાર છીએ કે અમે સુરક્ષિત ઘરે પહોંચી ગયા. હવે સૌથી મોટી ચિંતા આપણા ભવિષ્યની છે. યુક્રેનમાં જે રીતે પરિસ્થિતિ ખૂબ જ વિકટ બની ગઈ છે તે જોતાં એવું લાગતું નથી કે અમે અમારો અભ્યાસ સરળતાથી શરૂ કરવા માટે ફરીથી ત્યાં પહોંચી શકીશું. સતત યુદ્ધને કારણે સ્થિતિ ખૂબ જ ખરાબ થઈ ગઈ છે. આવી સ્થિતિમાં હવે વિદ્યાર્થીઓ પણ ખૂબ જ ડરી રહ્યા છે. હર્ષાલીએ કહ્યું કે રશિયા અને યુક્રેનની સેનાઓનું વર્તન ભેદભાવપૂર્ણ હતું. ભારત, નાઈજીરિયાના લોકોને પ્રાથમિકતાના આધારે સરહદ પાર કરવા દેવામાં આવી રહી નથી, તેથી એવું લાગ્યું કે ભારતના લોકોનો ઢાલ તરીકે ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે. જે રીતે કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે ભારત યુક્રેનને મદદ નથી કરી રહ્યું, હવે યુક્રેન ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ માટે યોગ્ય નથી. તેમણે વિદ્યાર્થીઓનો અભ્યાસ પૂરો કરવા અને મેડિકલ ડિગ્રી મેળવવા માટે સરકારને મદદની અપીલ પણ કરી હતી.
ભારતમાં એક વર્ષની ફી જેટલી, યુક્રેનમાં ડિગ્રી જેટલી
યુક્રેન જવાની ઈચ્છા અંગેના પ્રશ્ન પર ઓપરેશન ગંગા હેઠળ ભારત પહોંચેલી મેડિકલ સ્ટુડન્ટ હર્ષાલી રાજેએ જણાવ્યું કે, મેડિકલ સ્ટુડન્ટ્સનો યુક્રેન જવાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય એ છે કે, NEETની પરીક્ષા પાસ કર્યા પછી પણ તેઓ સક્ષમ નથી, કોલેજમાં સીટ મેળવો, મેડિકલ એજ્યુકેશન બધે સરખું છે, પરંતુ ભારતમાં મેડિકલ કોલેજો અને સીટોના અભાવે વિદ્યાર્થીઓને ડિગ્રી માટે અન્ય દેશોમાં જવું પડે છે. ભારતમાં ખાનગી મેડિકલ કોલેજોની ફી એટલી વધારે છે કે પોસાય તેમ નથી. ભારતમાં એક વર્ષની ફી છે, જેમાં વિદ્યાર્થી વિદેશમાંથી સંપૂર્ણ મેડિકલ ડિગ્રી મેળવે છે.
આ પણ વાંંચો : Ukraine Russia invasion : યુક્રેનના માયકોલાઈવ બંદર પર 21 ભારતીય ખલાસીઓ ફસાયા
દીકરી સલામત, પિતાને લોનની ચિંતા
આયુષી પણ મધ્યપ્રદેશના નર્મદાપુરમમાં યુક્રેનથી પરત ફરી છે. દીકરી સુરક્ષિત રીતે ઘરે પહોંચી જતાં આયુષીના પિતા રામપ્રકાશ ખુશ છે. દીકરીને ડોક્ટર બનાવવા માટે તેણે એજ્યુકેશન લોન માટે બેંકમાંથી 20 લાખ રૂપિયાની લોન લીધી છે. દીકરી સુરક્ષિત ઘરે પહોંચી જતાં તેમણે મોદી સરકારના જોરદાર વખાણ પણ કર્યા હતા. જોકે, પિતા આયુષીની એજ્યુકેશન લોનને લઈને ખૂબ જ ચિંતિત છે. આયુષી ટેર્નોપિલ સ્ટેટ મેડિકલ યુનિવર્સિટીમાં મેડિસિનના ત્રીજા વર્ષમાં અભ્યાસ કરતી હતી.
ઝારખંડની શ્રુતિ હંગેરિયન બોર્ડરથી પરત આવી હતી
યુક્રેન સંકટ વચ્ચે ઝારખંડના ગોડ્ડા જિલ્લામાં રહેતી ઓપરેશન ગંગાની વિદ્યાર્થીની શ્રુતિ સુમન પણ સુરક્ષિત રીતે પોતાના ઘરે પહોંચી ગઈ હતી. શ્રુતિ સુમન સુરક્ષિત ઘરે પરત ફર્યા, પરંતુ ગોડ્ડાના 11 વિદ્યાર્થીઓ હજુ પણ યુક્રેનમાં ફસાયેલા છે. યુદ્ધગ્રસ્ત યુક્રેનથી ઘરે પહોંચ્યા બાદ શ્રુતિ સુમને જણાવ્યું કે યુદ્ધ શરૂ થયા બાદ વિદ્યાર્થીઓની હાલત ખરાબ થઈ ગઈ છે. તેણીએ જણાવ્યું કે તે કોઈક રીતે મિનિબસ દ્વારા હંગેરિયન બોર્ડર પર પહોંચી, પછી ત્યાંથી ભારતીય ફ્લાઇટ દ્વારા દિલ્હી અને પછી રાંચી થઈને ગોડ્ડા પહોંચી. શ્રુતિ સુમન યુક્રેનની વિનિત્સા નેશનલ યુનિવર્સિટીમાં મેડિસિનનો અભ્યાસ કરતી હતી.
પાંચ રાત જાગીને વિતાવી
યુદ્ધગ્રસ્ત યુક્રેનના અનુભવો પર શ્રુતિએ કહ્યું કે, રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે યુદ્ધ શરૂ થયા બાદ 5 દિવસના અનુભવો ખૂબ જ ખરાબ હતા. દરરોજ રાત્રે 10 વાગે તે બંકરમાં જતી હતી. આખી રાત જાગરણમાં વિતાવવી પડી. 15 થી 20 વિદ્યાર્થીઓ બંકરમાં આશરો લઈ રહ્યા હતા. યુક્રેનમાં સૌથી મોટો પડકાર ભોજનની વ્યવસ્થા કરવાનો હતો. તેમણે કહ્યું કે ઘણી જગ્યાએ વિદ્યાર્થીઓ પાસે ઠંડીથી બચવાની વ્યવસ્થા નથી. સરકારે આ બાબતે ગંભીરતાથી વિચારવું જોઈએ. તેમણે વિદ્યાર્થીઓને વહેલી તકે બહાર કાઢવા માટે પણ અપીલ કરી હતી.
ભટિંડાના વિદ્યાર્થીએ જણાવ્યું - લોકોને ચાલવા માટે મજબૂર કરવામાં આવે છે
યુક્રેનથી પંજાબ પરત ફરવાનો પ્રયાસ કરી રહેલા દીપવાસુએ જણાવ્યું કે યુક્રેનમાં ભારતીયોને ટ્રેનમાં ચડવાની મંજૂરી આપવામાં આવી રહી નથી. દૂતાવાસ તરફથી કોઈ મદદ મળી ન હતી. પંજાબના ભટિંડામાં રહેતા દીપવાસુએ તેની માતા સાથે વિડીયો કોલ દરમિયાન જણાવ્યું કે ખાર્કિવમાં સંકટ વધ્યા બાદ તેણે બોર્ડર તરફ જવાનું નક્કી કર્યું, પરંતુ તેને ટ્રેનમાં ચઢવાની મંજૂરી આપવામાં આવી ન હતી. માતાએ પૂછ્યું કે ભારત સરકાર રશિયાની સરહદ ખોલવાની વાત કરી રહી છે, તે શું કરશે? દીપવસુએ કહ્યું, સરકારની સૂચનાની રાહ જોઈ રહ્યો છું. તેમણે કહ્યું કે સ્થાનિક લોકો દ્વારા તેમના ખાવા-પીવાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી રહી છે. મોટી સંખ્યામાં વિદ્યાર્થીઓને પગપાળા મુસાફરી કરવાની ફરજ પડી રહી છે.
પોતાના ખર્ચે બોર્ડર પાર કરવામાં આવે છે
સરકાર તરફથી મદદના પ્રશ્ન પર, ભટિંડાના દીપવાસુએ કહ્યું, "વિદ્યાર્થીઓ પોતાના ખર્ચે યુક્રેનના પડોશી દેશોની સરહદ તરફ જઈ રહ્યા છે." તેમણે કહ્યું કે દરેક બાળક પાસેથી લગભગ $500 લેવામાં આવી રહ્યા છે. રશિયન બોર્ડર ખોલવામાં વિલંબ અંગે દીપવાસુએ કહ્યું, તેમને લ્વીવ તરફ લગભગ 1300 કિમી દૂર લઈ જવામાં આવી રહ્યા છે.
સરકારી નિવેદન
વિદ્યાર્થીઓના અનુભવ સિવાય વિદેશ મંત્રાલયે સરકાર વતી સત્તાવાર નિવેદન બહાર પાડ્યું છે અને વિદ્યાર્થીઓને બાનમાં લેવાના આરોપોને નકારી કાઢ્યા છે. 3 માર્ચના રોજ એક નિવેદનમાં, વિદેશ મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે, ભારતીય દૂતાવાસ તેના નાગરિકો સાથે સતત સંપર્કમાં છે અને કોઈપણ વિદ્યાર્થીને બંધક બનાવ્યા હોવાના અહેવાલ પ્રાપ્ત થયા નથી. વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા અરિંદમ બાગચીએ કહ્યું કે યુક્રેનમાં અમારું દૂતાવાસ ભારતીય નાગરિકોના સતત સંપર્કમાં છે. યુક્રેનિયન સત્તાવાળાઓની મદદથી ઘણા વિદ્યાર્થીઓ ખાર્કિવ છોડી ગયા છે. તેમણે કહ્યું કે હજુ સુધી અમને કોઈ પણ વિદ્યાર્થીને બંધક બનાવવા સંબંધિત કોઈ માહિતી મળી નથી.
વિદેશ મંત્રાલયનું નિવેદન
વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તાએ નાગરિકોની સુવિધા માટે કરવામાં આવેલા પ્રયાસોનો ઉલ્લેખ કર્યો અને કહ્યું કે, કિવમાં દૂતાવાસને ભારતીય નાગરિકો દ્વારા સરહદ પાર કરવાની સુવિધા માટે લ્વિવમાં એક અસ્થાયી કાર્યાલય સ્થાપિત કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. ભારતીય પાસપોર્ટ ખોવાઈ ગયેલા લોકોને ઈમરજન્સી સર્ટિફિકેટ આપવા માટે એક મિકેનિઝમ બનાવવામાં આવી છે, જે ઘણા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓને મદદ કરશે. "અમે ત્યાં ફસાયેલા નાગરિકોને બચાવવામાં મદદ કરવા માટે પૂર્વી યુક્રેન સુધી પહોંચવાના વિકલ્પોની શોધ કરી રહ્યા છીએ." અમે એ જોવા માટે જોઈ રહ્યા છીએ કે શું અમારી ટીમો ત્યાં પહોંચી શકે છે? તે સરળ નથી, કારણ કે માર્ગ હંમેશા ખુલ્લો નથી.