રાયપુરઃ તારીખ 26 જાન્યુઆરી 1950 ના રોજ, ભારતના પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદે 21 તોપોની સલામી પછી ભારતીય રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવ્યો હતો. ભારતના પ્રજાસત્તાકના ઐતિહાસિક દિવસ જાહેરાત કરી હતી. બંધારણ અમલમાં આવ્યું હતુ. બ્રિટિશ શાસનમાંથી મુક્ત થયાના 894 દિવસ પછી આપણો દેશ સંપૂર્ણ સ્વતંત્ર રાષ્ટ્ર બન્યો. ત્યારથી, દર વર્ષે સમગ્ર દેશ ગણતંત્ર દિવસને ગૌરવ અને ઉત્સાહ સાથે ઉજવે છે. આમ તો દેશભરમાં આ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. પણ દિલ્હીમાં આ દિવસ સૌથી ખાસ માનવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચોઃ રાજપથની પરેડમાં સૌપ્રથમ વખત જોવા મળી ગુજરાતના આદિવાસી ક્રાંતિવીરોની ઝાંખી
ઈતિહાસની ઝાંખીઃ બંધારણ સભાની પ્રથમ બેઠક સોમવાર તારીખ 9 ડિસેમ્બર 1946ના રોજ સવારે 11 વાગ્યે શરૂ થઈ હતી. જેમાં 210 સભ્યો સામેલ હતા. તારીખ 11 ડિસેમ્બર 1946 ના રોજ બંધારણ સભાની બેઠકમાં, ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદને સ્થાયી પ્રમુખ તરીકે ચૂંટવામાં આવ્યા. જેઓ અંત સુધી આ પદ સંભાળતા રહ્યા. તારીખ 13 ડિસેમ્બર 1946ના રોજ પંડિત જવાહરલાલ નેહરુએ વિધાનસભામાં બંધારણનો ઉદ્દેશ્ય ઠરાવ રજૂ કર્યો. જે તારીખ 22 જાન્યુઆરી 1947ના રોજ પસાર થયો. આમ એક બંધારણની પ્રક્રિયા પૂરી થઈ. જેમાં કેટલીય મહત્ત્વની બાબતનો ઉલ્લેખ કરાયો.
પ્રજાસત્તાક રાષ્ટ્રઃ ભારત દેશ એક સંપૂર્ણ સાર્વભૌમ પ્રજાસત્તાક હશે. જે તેનું પોતાનું બંધારણ બનાવશે. ભારતીય સંઘમાં એવા તમામ વિસ્તારોનો સમાવેશ થશે, જે હાલમાં બ્રિટિશ ભારતમાં છે અથવા રજવાડાઓમાં છે. અથવા બંનેની બહાર છે. એવા વિસ્તારો કે જેઓ સાર્વભૌમ ભારતીય સંઘમાં જોડાવા માંગે છે. ભારતીય સંઘ અને તેના એકમોમાં તમામ રાજકીય શક્તિનો મૂળ સ્ત્રોત લોકો પોતે જ હશે. ભારતના નાગરિકો કાયદા અને જાહેર નૈતિકતાને આધીન સામાજિક, આર્થિક અને રાજકીય ન્યાય, પદ, તક અને કાયદાની સમાનતા, વિચાર, વાણી, માન્યતા, વ્યવસાય, સંગઠન અને ક્રિયાની સ્વતંત્રતાનો આનંદ માણશે. આ તમામ મુદ્દાઓની ચર્ચા બંધારણને લઈને જે સભા થઈ હતી એમાં કરવામાં આવી હતી.
આ પણ વાંચોઃ Republic Day Parade Preparation: દિલ્હીના રાજપથ ખાતે ફુલ ડ્રેસ પરેડ રિહર્સલની એક ઝલક
22 મોટી સમિતીઃ આઝાદી મળ્યા પછી, બંધારણ સભાની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. તારીખ 9 ડિસેમ્બર 1947 થી તેનું કામ શરૂ કર્યું. ડૉ.ભીમરાવ આંબેડકર, જવાહરલાલ નેહરુ, ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદ, સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ, મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદ વગેરે તેના અગ્રણી સભ્યો હતા. બંધારણના નિર્માણમાં કુલ 22 સમિતિઓ હતી. જેમાં મુસદ્દા સમિતિ સૌથી અગ્રણી અને મહત્વપૂર્ણ હતી. જેમણે 2 વર્ષ, 11 મહિના અને 18 દિવસમાં ભારતીય બંધારણ તૈયાર કર્યું. તેને બંધારણના પ્રમુખને સોંપ્યું. એસેમ્બલી, ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદ, 26 નવેમ્બર 1949ના રોજ આ બંધારણ રજૂ થયું. તેથી જ ભારતમાં દર વર્ષે 26 નવેમ્બરને બંધારણ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
