ચંડીગઢ: હવે દહીં, પનીર, મધ, માંસ અને માછલી જેવી તૈયાર અને લેબલવાળી ખાદ્ય ચીજો પર ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (GST) વસૂલવામાં આવશે. આ સાથે બેંકો દ્વારા ચેક જારી કરવાના (GST on labeled food items)બદલામાં લેવામાં આવતા ચાર્જ પર પણ GST ચૂકવવો પડશે. અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે, GST કાઉન્સિલે, માલ અને સેવા કર સંબંધિત મુદ્દાઓ પર નિર્ણય લેતી સર્વોચ્ચ સંસ્થા, રાજ્યોના નાણા પ્રધાનોના જૂથની મોટાભાગની ભલામણોને સ્વીકારી લીધી છે, જેથી દરોને તર્કસંગત બનાવવાના હેતુથી મુક્તિ પાછી ખેંચી શકાય. કેન્દ્રીય નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણની અધ્યક્ષતાવાળી કાઉન્સિલમાં રાજ્યોના નાણાપ્રધાનોનો સમાવેશ થાય છે.
પાંચ ટકા GSTલાગુ પડશે - મંગળવારે, બે દિવસીય બેઠકના પ્રથમ દિવસે, કાઉન્સિલે GSTમાંથી મુક્તિની સમીક્ષા કરવા માટે મંત્રી જૂથ (GOM) ની ભલામણોને સ્વીકારી હતી. આ મુક્તિ હાલમાં પેકેજ્ડ અને લેબલવાળી ખાદ્ય ચીજો માટે ઉપલબ્ધ છે. આ સાથે તૈયાર માંસ (ફ્રોઝન સિવાય), માછલી, દહીં, ચીઝ, મધ, સૂકા મખાના, સોયાબીન, વટાણા, ઘઉં અને અન્ય અનાજ, ઘઉંનો લોટ, મુરી, ગોળ, તમામ ચીજવસ્તુઓ અને જૈવિક ખાતર જેવા ઉત્પાદનો હવે પાંચ ટકા GSTલાગુ પડશે.
આ પણ વાંચોઃ GST કમિશનરની પત્ની રણચંડી બની, મુખ્ય કચેરી સામે તંબુ તાણી ધરણા પર ઉતરી!
અનબ્રાન્ડેડ પ્રોડક્ટ્સ પર GST મુક્તિ - ચેક ઇશ્યૂ કરવા પર બેંકો દ્વારા વસૂલવામાં આવતા ચાર્જ પર 18 ટકા GST વસૂલવામાં આવશે. એટલાસ સહિતના નકશા અને ચાર્ટ પર 12 ટકા જીએસટી લાગશે. તે જ સમયે, ખુલ્લામાં વેચાતી અનબ્રાન્ડેડ પ્રોડક્ટ્સ પર GST મુક્તિ ચાલુ રહેશે. આ સિવાય 1,000 રૂપિયા પ્રતિ દિવસથી ઓછા ભાડાની હોટેલ રૂમ પર 12 ટકાના દરે ટેક્સ વસૂલવાનું કહેવામાં આવ્યું છે. તેના પર અત્યારે કોઈ ટેક્સ લાગતો નથી.
ફિનિશ્ડ પ્રોડક્ટ્સ પર વધુ ટેક્સ - ભારિત સરેરાશ GST વધારવા માટે દરોનું તર્કસંગતકરણ મહત્વપૂર્ણ છે. વેઇટેડ એવરેજ GST આ ટેક્સ સિસ્ટમના અમલીકરણ સમયે 14.4 ટકાથી ઘટીને 11.6 ટકા થઈ ગયો છે. GST કાઉન્સિલે ખાદ્ય તેલ, કોલસો, LED લેમ્પ્સ, 'પ્રિંટિંગ ડ્રોઈંગ શાહી, ફિનિશ્ડ લેધર અને સોલાર ઈલેક્ટ્રિક હીટર સહિતની અનેક પ્રોડક્ટ્સ પર ઈન્વર્સ ડ્યુટી સ્ટ્રક્ચર (કાચા માલ અને ઈન્ટરમીડિયેટ કરતાં ફિનિશ્ડ પ્રોડક્ટ્સ પર વધુ ટેક્સ)માં સુધારાની પણ ભલામણ કરી હતી.
આવકમાં હિસ્સો વર્તમાન 50 ટકાથી વધારીને 70-80 ટકા કરવાની માંગ - કાઉન્સિલ બુધવારે રાજ્યોને આવકના નુકસાનની ભરપાઈ કરવા માટે વળતર પ્રણાલીને જૂન 2022 પછી પણ ચાલુ રાખવાની માંગ પર વિચાર કરી શકે છે. આ સિવાય કેસિનો પર 28 ટકા GST વસૂલવા, ઓનલાઈન ગેમિંગ અને હોર્સ રેસિંગ જેવા મહત્વના મુદ્દાઓ પર ચર્ચા થવાની શક્યતા છે. છત્તીસગઢ જેવા વિપક્ષ શાસિત રાજ્યો GST વળતર પ્રણાલીને પાંચ વર્ષ સુધી લંબાવવા અથવા રાજ્યોની આવકમાં હિસ્સો વર્તમાન 50 ટકાથી વધારીને 70-80 ટકા કરવાની માંગ કરી રહ્યાં છે.
રાજ્યો માટે આવક સુરક્ષિત આવક દરમાં વધારો - જીએસટી સિસ્ટમમાં સુધારા અંગેના રાજ્યોના નાણાપ્રધાનોના અહેવાલને પણ મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. તે ઉચ્ચ જોખમ ધરાવતા કરદાતાઓના બાયોમેટ્રિક વેરિફિકેશન સાથે બેંક ખાતાઓની વાસ્તવિક સમયની ચકાસણી સૂચવે છે. આવક વૃદ્ધિના આંકડા મુજબ, 31 રાજ્યો/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાંથી, માત્ર પાંચ રાજ્યો અરુણાચલ પ્રદેશ, મણિપુર, મિઝોરમ, નાગાલેન્ડ અને સિક્કિમએ 2021-22માં GST હેઠળના રાજ્યો માટે આવક સુરક્ષિત આવક દરમાં વધારો કર્યો છે.
ઈલેક્ટ્રોનિક બિલ જારી કરવું ફરજિયાત - સોના, ઝવેરાત અને કિંમતી પત્થરોની આંતર-રાજ્ય હિલચાલ માટેના ઈ-વે બિલના સંદર્ભમાં, કાઉન્સિલે ભલામણ કરી છે કે રાજ્યો એક મર્યાદા નક્કી કરી શકે જેની ઉપર ઈલેક્ટ્રોનિક બિલ જારી કરવું ફરજિયાત હશે. મંત્રીઓના જૂથે મર્યાદા 2 લાખ રૂપિયા અથવા તેનાથી વધુ રાખવાની ભલામણ કરી છે.
