કુલ્લુ: એક સપ્તાહ સુધી ચાલતો આંતરરાષ્ટ્રીય કુલ્લુ દશેરા (PM Narendra Modi in international Kullu Dussehra) આજથી શરૂ થયો છે. આંતરરાષ્ટ્રીય દશેરા (international Kullu Dussehra) ઉત્સવમાં ભાગ લેવા માટે દેશના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી ધૌલપુરના રથ મેદાન પહોંચ્યા હતા. તે જ સમયે હજારોની ભીડ વચ્ચે તેઓ પણ ભગવાન રઘુનાથના દર્શન કરવા સ્ટેજ પરથી નીચે ઉતર્યા હતા. આ દરમિયાન સુરક્ષા જવાનોને ભીડ વ્યવસ્થિત કરવામાં ઘણી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડ્યો, પરંતુ હજારોની ભીડ વચ્ચે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી નીચે ઉતરી ગયા અને તેમણે ભગવાન રઘુનાથના આશીર્વાદ પણ લીધા.
ટોપીમાં પવિત્ર પાઘડી: આ દરમિયાન ભગવાન રઘુનાથના આશીર્વાદરૂપે તેમની ટોપીમાં પવિત્ર પાઘડી પણ બાંધવામાં આવી હતી. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી, મુખ્યપ્રધાન જયરામ ઠાકુર, પ્રદેશ ભાજપ અધ્યક્ષ સુરેશ કશ્યપ, કેન્દ્રીય પ્રધાન અનુરાગ ઠાકુર અટલ સદનની બહાર મંચ પરથી ભગવાન રઘુનાથની રથયાત્રા નિહાળી રહ્યા હતા. થોડી વાર પછી પીએમ મોદી સ્ટેજ પરથી નીચે ઉતર્યા અને સુરક્ષાકર્મીઓ સાથે ભગવાન રઘુનાથના રથ તરફ ગયા.
ભગવાન રઘુનાથના રથ પર નરેન્દ્ર મોદી: પીએમ મોદીને મેદાન તરફ આવતા જોઈને લોકો પણ તેમની તરફ વળ્યા અને બધાએ આ નજારો પોતાના મોબાઈલમાં કેદ કરવા લાગ્યા. આ સાથે જ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી ભગવાન રઘુનાથના રથ પર ગયા હતા જ્યાં તેમણે ભગવાન રઘુનાથના દર્શન કર્યા હતા. તે જ સમયે, તેમણે ભગવાન રઘુનાથના લાકડી-બારદાર મહેશ્વર સિંહ પાસેથી ભગવાનના રથ વિશે પણ માહિતી મેળવી. આ દરમિયાન તેમણે રથ સાથે ઉભેલા દેવતાઓના આશીર્વાદ પણ લીધા અને ભગવાન રઘુનાથના કારદાર દાનવેન્દ્ર સિંહ સાથે દશેરા પર્વની વિશેષ ચર્ચા કરી.
તહેવાર પહેલા, દેવી હિડિમ્બા એક વિશેષ સંકેત આપે છે: આ અઠવાડિયા સુધી ચાલતો તહેવાર અનન્ય છે કારણ કે દેશના બાકીના ભાગમાં દશેરાનો તહેવાર (importance of Kullu Dussehra festival ) પૂરો થાય ત્યારે તેનું આયોજન કરવામાં આવે છે. કહેવાય છે કે આ અદ્ભુત ઉત્સવમાં દેવી-દેવતાઓ સ્વર્ગમાંથી પૃથ્વી પર આવે છે અને લોકોને તહેવારમાં અતૂટ શ્રદ્ધા હોય છે. દશેરા, જે દેવતાઓના મહાકુંભ તરીકે પ્રખ્યાત છે, તે બીજ પૂજા અને દેવી હિડિમ્બા, બિજલી મહાદેવ અને માતા ભેખલીના ઇશારા પ્રાપ્ત કર્યા પછી જ શરૂ થાય છે. ત્યાર બાદ ભગવાન રઘુનાથજીની પાલખી બહાર કાઢવામાં આવે છે.
કેવી રીતે શરૂ થયુંઃ અહીં આ તહેવાર મનાવવાની પરંપરા રાજા જગત સિંહના શાસનમાં 1637થી શરૂ થઈ હતી. એવું માનવામાં આવે છે કે રાજા જગત સિંહના શાસનકાળ દરમિયાન મણિકર્ણ ખીણના ટિપ્પરી ગામમાં એક ગરીબ બ્રાહ્મણ દુર્ગદત્ત રહેતો હતો. તે ગરીબ બ્રાહ્મણે રાજા જગત સિંહની કોઈ ગેરસમજને કારણે આત્મદાહ કર્યો હતો. ગરીબ બ્રાહ્મણના આ આત્મદાહનો દોષ રાજા જગતસિંહને લાગ્યો. આનાથી રાજા જગત સિંહને ખૂબ દોષ લાગ્યો અને આ ખામીને કારણે રાજાને એક અસાધ્ય રોગ પણ થઈ ગયો. આનાથી રાજા જગત સિંહને ખૂબ દોષ લાગ્યો અને આ ખામીને કારણે રાજાને એક અસાધ્ય રોગ પણ થઈ ગયો. અસાધ્ય રોગથી પીડિત રાજા જગત સિંહને ખીડીના પૂજારી બાબા કિશન દાસ દ્વારા અયોધ્યાના ત્રેતાનાથ મંદિરમાંથી ભગવાન રામચંદ્ર, માતા સીતા અને રામભક્ત હનુમાનની મૂર્તિઓ લાવવાની સલાહ આપવામાં આવી હતી. આ મૂર્તિઓને કુલ્લુના મંદિરમાં સ્થાપિત કરીને ભગવાન રઘુનાથને તેમના રાજપાઠ સોંપ્યા પછી તેઓને બ્રહ્માહત્યના ગુનામાંથી મુક્તિ મળશે.
અયોધ્યામાંથી મૂર્તિઓની ચોરી કરવી પડીઃ આ પછી રાજા જગતસિંહે બાબા કિશનદાસના શિષ્ય દામોદર દાસને શ્રી રઘુનાથજીની પ્રતિમા લાવવા માટે અયોધ્યા મોકલ્યા. એવું કહેવાય છે કે જ્યારે તે ખૂબ કાળજીથી મૂર્તિની ચોરી કરીને હરિદ્વાર પહોંચ્યો ત્યારે તે ત્યાં પકડાઈ ગયો. તે સમયે એવો કરિશ્મા થયો કે જ્યારે અયોધ્યાના પંડિતે મૂર્તિને પાછી લઈ જવાનું શરૂ કર્યું ત્યારે તે એટલી ભારે થઈ ગઈ કે ઘણાના ઉપાડવાથી તે ઉભી ન થઈ શકી અને જ્યારે પંડિત દામોદરે તેને ઉપાડી ત્યારે મૂર્તિ ફૂલની જેમ હલકી થઈ ગઈ. આવી સ્થિતિમાં, અયોધ્યાના લોકોએ આ સમગ્ર ઘટનાને સ્વયં ભગવાન રઘુનાથની લીલા તરીકે જાણીને મૂર્તિને કુલ્લુ લાવવાની મંજૂરી આપી. કહેવાય છે કે આ મૂર્તિઓને જોઈને રાજાનો રોગ દૂર થઈ ગયો. સ્વસ્થ થયા પછી, રાજાએ પોતાનું જીવન અને રાજ્ય ભગવાનને સમર્પિત કર્યું અને આ રીતે અહીં દશેરાની શરૂઆત થઈ.
દેવી-દેવતાઓ માટે રંગબેરંગી પાલખીઓ: દશેરા ઉત્સવ દરમિયાન અહીંના રહેવાસીઓના રંગબેરંગી વસ્ત્રો દર્શનાર્થે બનાવવામાં આવે છે. અથવા તેના બદલે, તેણી તહેવારમાં ચાર ચાંદ લગાવે છે. આ લોકોના હાથમાં દાંતથી બનેલા ગોળ ટ્રમ્પેટ હોય છે અને કેટલાક ઢોલ વગાડતા જાય છે. બાકીના લોકો આ ટોળા સાથે નાચતા-ગાતા હોય છે. પર્વતના અલગ-અલગ રસ્તેથી ખીણમાં આવતા દેવી-દેવતાઓની આ વિધિ જોઈને એવું લાગે છે કે તમામ દેવી-દેવતાઓ સ્વર્ગના દ્વાર ખોલીને ઉત્સવ ઉજવવા પૃથ્વી પર આવી રહ્યા છે.
રથમાં રઘુનાથજીની પ્રતિમા: દશેરા દરમિયાન રથયાત્રા પણ કાઢવામાં આવે છે. રથમાં, રઘુનાથ જી (lord raghunath in kullu dussehra) ની ત્રણ ઇંચની પ્રતિમાને તેનાથી પણ નાની સીતા અને હિડિમ્બા સાથે ખૂબ જ સુંદરતા સાથે શણગારવામાં આવી છે. ટેકરી પરથી માતા ભેખલીનો આદેશ મળતાં જ રથયાત્રા શરૂ થઈ જાય છે. દોરડાની મદદથી રથને આ જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ લઈ જવામાં આવે છે, જ્યાં આ રથ છ દિવસ સુધી રહે છે. રાજવી પરિવારના તમામ પુરૂષ સભ્યો ધામધૂમથી મહેલમાંથી દશેરા મેદાન તરફ પ્રયાણ કરે છે.
