શહડોલ: પિતૃ પક્ષ આજથી (10 સપ્ટેમ્બર) પિતૃ પક્ષનો પ્રારંભ થવા જઈ રહ્યો છે અને આ દરમિયાન પૂર્વજોને તર્પણ અર્પણ કરવામાં આવે છે અને પૂર્વજોની શાંતિ માટે પૂજા કરવામાં આવે છે. પિતૃપક્ષમાં એક વધુ ખાસ વાત એ છે કે, જે દિવસે તિથિ આવે છે તે દિવસે ખાવામાં અડદની દાળની વાનગી બનાવવી ખૂબ જ જરૂરી છે અને ગાય, કૂતરા, કાગડા અને કીડી માટે ખોરાક કાઢવો જરૂરી છે. જાણીએ શા માટે આ કરવું જરૂરી છે અને તેનું મહત્વ શું છે.
અડદની દાળની વાનગી જરૂરી છે: જ્યોતિષાચાર્ય પંડિત સુશીલ શાસ્ત્રી જણાવે છે કે, પિતૃપક્ષ (Pratipada shradha 2022) દરમિયાન 16 શ્રાદ્ધ છે, જે પૂર્ણિમાથી અમાવસ્યા સુધીના હોય છે. જેઓ મૃત્યુ પામ્યા હોય તેમના માટે પૂર્ણિમાથી અમાવસ્યા વચ્ચે વિશેષ પૂજા અને તર્પણ કરવામાં આવે છે. જ્યોતિષાચાર્ય કહે છે કે, ખાસ કરીને જે તિથિએ તમારા પૂર્વજો મૃત્યુ પામ્યા હતા, તે દિવસે તમારે અડદની દાળની વાનગી અવશ્ય બનાવવી જોઈએ. તે દિવસે વાનગી તૈયાર કરીને તેને થાળીમાં સજાવીને આગળ ચાર પાન મુકો અને સૌ પ્રથમ તેમાં ચાર ભોગ ધરાવો. એક ગાય માટે, એક કૂતરા માટે, એક કાગડા માટે અને ચોથું કીડી માટે.
પશુ-પક્ષીઓને ભોગ ધરવાનું કારણ: પિતૃપક્ષમાં ગાય, કૂતરો, કાગડો અને કીડીને ભોગ ધરવાનું કારણ અલગ છે. ગાયને અન્ન અર્પણ કરવાનું કારણ એ છે કે, જો કોઈ વ્યક્તિએ કોઈ કારણસર અથવા અજાણતા પાપ કર્યું હોય, તો જ્યારે તે વૈતરણી નદી પર પહોંચે, તો ગાય તેને પાર કરાવે. કૂતરાને ખોરાક આપવામાં આવે છે કારણ કે, એવું માનવામાં આવે છે કે, કૂતરો બૈકુંઠના દ્વારનો રક્ષક છે અને જ્યારે મનુષ્ય ત્યાં પહોંચે છે, ત્યારે કૂતરાને ખલેલ પહોંચાડવી જોઈએ નહીં અને તેમને અંદર જવા દેવા જોઈએ નહીં. એવું માનવામાં આવે છે કે, વૈતરણી નદીથી થોડે દૂર કાગડાઓ રહે છે, તે વ્યક્તિને ચૂંટી કાઢે છે કે, તમે પાપ કર્યું છે, તેથી જો તમે કોઈનું ઉધાર ન આપ્યું હોય તો તેનું ઋણન ચુકવવાથી કાગડો પણ પ્રસન્ન (Cause of animal and bird suffering) થાય છે. આ સિવાય કીડીઓ અને નાના પ્રાણીઓને જે ખોરાક આપવામાં આવે છે, તેનાથી ફાયદો થાય છે કે, કઈ વ્યક્તિ કઈ યોનિમાં આવી છે તે જાણીને આપણે બધાને ખવડાવીએ છીએ. તેમનો આત્મા પ્રસન્ન રહે અને તે જીવને ખૂબ આશીર્વાદ આપે.