નવી દિલ્હી: વિદેશ મંત્રાલયે કહ્યું કે, ભારત 1 ડિસેમ્બર, 2022 થી 30 નવેમ્બર, 2023 સુધી એક વર્ષ માટે G20 નું પ્રમુખપદ (India to chair G20) સંભાળશે. ભારત આ સમયગાળા દરમિયાન 200 થી વધુ G20 બેઠકોનું આયોજન કરે તેવી અપેક્ષા છે. વિદેશ મંત્રાલયની અખબારી યાદી અનુસાર, રાજ્ય/સરકારના વડાઓના સ્તરે G20 નેતાઓની સમિટ નવી દિલ્હીમાં 9 અને 10 સપ્ટેમ્બર, 2023ના રોજ યોજાવાની છે. G20, અથવા ગ્રૂપ ઓફ ટ્વેન્ટી, વિશ્વની મુખ્ય વિકસિત અને વિકાસશીલ અર્થવ્યવસ્થાઓનું આંતર-સરકારી મંચ છે.
19 દેશોનો સમાવેશ : આર્જેન્ટિના, ઓસ્ટ્રેલિયા, બ્રાઝિલ, કેનેડા, ચીન, ફ્રાન્સ, જર્મની, ભારત, ઇન્ડોનેશિયા, ઇટાલી, જાપાન, રિપબ્લિક ઓફ કોરિયા, મેક્સિકો, રશિયા, સાઉદી અરેબિયા, દક્ષિણ આફ્રિકા, તુર્કી, યુકે, યુએસએ અને યુરોપિયન યુનિયન (EU). સામૂહિક રીતે, G20 વૈશ્વિક જીડીપીના 85 ટકા, આંતરરાષ્ટ્રીય વેપારના 75 ટકા અને વિશ્વની બે તૃતીયાંશ વસ્તી ધરાવે છે, જે તેને આંતરરાષ્ટ્રીય આર્થિક સહયોગ માટે અગ્રણી પ્લેટફોર્મ બનાવે છે. ભારત હાલમાં G20 ટ્રોઇકા (વર્તમાન, ભૂતકાળ અને આવવાળી G20 પ્રેસિડેન્સી)નો હિસ્સો છે. જેમાં ઇન્ડોનેશિયા, ઇટાલી અને ભારતનો સમાવેશ થાય છે. તેના પ્રમુખપદ દરમિયાન, ભારત, ઇન્ડોનેશિયા અને બ્રાઝિલ ટ્રોઇકા બનાવશે. આ પ્રથમ વખત હશે જ્યારે ટ્રોઇકામાં 3 વિકાસશીલ દેશો અને ઉભરતી અર્થવ્યવસ્થાઓનો સમાવેશ કરવામાં આવશે, જે તેમને વધુ અવાજ આપશે.
G20માં હાલમાં સામેલ 8 વર્કસ્ટ્રીમ છે : 1. વૈશ્વિક મેક્રોઇકોનોમિક પોલિસી, 2. ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ફાઇનાન્સિંગ, 3. ઇન્ટરનેશનલ ફાઇનાન્સિયલ આર્કિટેક્ચર, 4. સસ્ટેનેબલ ફાઇનાન્સ, 5. ફાઇનાન્સિયલ ઇન્ક્લુઝન, 6. હેલ્થ ફાઇનાન્સ, 7. ઇન્ટરનેશનલ ટેક્સેશન, 8. નાણાકીય ક્ષેત્ર ફાઇનાન્સ ટ્રેક સાથે સુધારા; શેરપા ટ્રેક, 12 વર્કસ્ટ્રીમ સહિત 1. ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી, 2. કૃષિ, 3. સંસ્કૃતિ, 4. વિકાસ, ડિજિટલ અર્થતંત્ર, 5. રોજગાર, 6. પર્યાવરણ અને આબોહવા, 7. શિક્ષણ, 8. ઊર્જા સંક્રમણ, 9. આરોગ્ય, 10 વેપાર અને રોકાણ 11. પ્રવાસન અને 12. ખાનગી ક્ષેત્ર/નાગરિક સમાજ/સ્વતંત્ર સંસ્થાઓના જૂથો (વ્યવસાય 20, નાગરિક 20, શ્રમ 20, સંસદ 20, વિજ્ઞાન 20, એપેક્સ ઓડિટ સંસ્થા 20, થિંક 20, શહેરી 20 અને મહિલાઓ) યુવા 20) છે.
મહેમાન દેશ : G20 સભ્યો ઉપરાંત, G20 પ્રેસિડેન્સીમાં કેટલાક મુલાકાતી દેશો અને આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ (IOs) ને G20 મીટિંગ્સ અને સમિટમાં આમંત્રિત કરવાની પરંપરા છે. તદનુસાર, નિયમિત આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ (UN, IMF, World Bank, WHO, WTO, ILO, FSB અને OECD) અને પ્રાદેશિક સંસ્થાઓ (AU, AUDA-NEPAD અને ASEAN) ના પ્રમુખો ઉપરાંત, ભારત G20 ને અધ્યક્ષ તરીકે આમંત્રિત કરશે. મહેમાન દેશો તરીકે બાંગ્લાદેશ, ઇજિપ્ત, મોરેશિયસ, નેધરલેન્ડ, નાઇજીરીયા, ઓમાન, સિંગાપોર, સ્પેન અને સંયુક્ત આરબ અમીરાત તેમજ ISA (ઇન્ટરનેશનલ સોલર એલાયન્સ), CDRI અને ADB મહેમાન IO તરીકે હાજરી આપી શકે છે.
