મેરઠઃ ઉત્તર પ્રદેશના મેરઠને રાવણનું સાસરી ઘર પણ કહેવામાં આવે છે. મેરઠમાં એક એવું ગામ છે જ્યાં 166 વર્ષથી દશેરાનો તહેવાર કોઈ ઉજવતું નથી. આ ગામ જિલ્લા મુખ્યાલયથી લગભગ 20 કિલોમીટર દૂર છે. દશેરાના દિવસે આ ગામમાં શોકનો માહોલ છે. આનું કારણ શું છે અને શા માટે ગામમાં દશેરાનો તહેવાર ઉજવવામાં આવતો નથી. ચાલો અમને જણાવો.
ક્રાંતિકારીઓને ફાંસી આપવામાં આવી: સારાની જીતનો તહેવાર દશેરાના તહેવાર તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. તે જ સમયે, મેરઠ જિલ્લામાં ગાગોલ ગામ એવું છે. જ્યાં લોકો દશેરાનો તહેવાર નથી ઉજવતા. ઉલટાનું આ દિવસે ગામમાં ઉદાસીન વાતાવરણ જોવા મળે છે. હકીકતમાં 165 વર્ષ પહેલા આ ગામમાં અંગ્રેજોએ ગામના જ 9 ક્રાંતિકારીઓને એક સાથે ગામના જ પીપળાના ઝાડ પર ખુલ્લેઆમ ફાંસી આપી હતી. જે પછી આજે પણ લોકો અહીં પોતાના પ્રિયજનોને યાદ કરે છે. જેના કારણે આ દિવસે ગામમાં મૌન હોય છે.
શહીદ ક્રાંતિકારીના વંશજોએ જણાવ્યું: 1857 માં બ્રિટિશ શાસન સામે વિદ્રોહનું બ્યુગલ વગાડનાર મહાન ક્રાંતિકારી અને શહીદ ક્રાંતિકારી ધન સિંહ કોટવાલના વંશજ તશવીર છપરાનાએ જણાવ્યું કે 10 મે 1857ના રોજ મેરઠમાં ક્રાંતિની શરૂઆત થઈ હતી. અહીં મેરઠ અને આસપાસના જિલ્લાઓમાંથી લોકો સદર પોલીસ સ્ટેશન પહોંચ્યા અને કોતવાલ ધન સિંહના નેતૃત્વમાં જેલને તોડી પાડવામાં આવી. અહીં તેના જેલમાં બંધ સાથીદારોને મુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા.
યુનિવર્સિટી વિભાગના વડાએ જણાવ્યું: મેરઠની ચૌધરી ચરણસિંહ યુનિવર્સિટીના ઇતિહાસ વિભાગના અધ્યક્ષ વિગ્નેશ ત્યાગીએ જણાવ્યું કે જ્યારે બ્રિટિશ શાસન વિરુદ્ધ ક્રાંતિ શરૂ થઈ હતી. તે સમયે અંગ્રેજોએ વિજયાદશમીના દિવસે જ ક્રાંતિકારીઓને ગાગોલ ગામના પીપળાના ઝાડ પર લટકાવીને તેમની નિર્દયતા બતાવી હતી. ગાગોલ ગામના ક્રાંતિકારીઓને અંગ્રેજોએ દશેરાના દિવસે ફાંસી આપી હતી. વિભાગના અધ્યક્ષે કહ્યું કે તેમાં મુખ્યત્વે રામસહાય, હિંમત સિંહ, રમણ સિંહ, હરજીત સિંહ, કડેરા સિંહ, ઘસીતા સિંહ, શિબત સિંહ, બૈરામ અને ગાગોલ ગામના દર્યાબ સિંહનો સમાવેશ થાય છે. ત્યારથી એ ઘટનાને 166 વર્ષ વીતી ગયા છે. આ કારણે માત્ર દશેરા જ નહીં, ગામમાં કોઈ શુભ કાર્યનું આયોજન થતું નથી. ઇતિહાસકાર અને એનએએસ કોલેજના ઈતિહાસ વિભાગના ભૂતપૂર્વ વડા દેવેશ શર્મા કહે છે કે આ દિવસે આખું ગામ દુઃખમાં ડૂબી જાય છે.
દબાવવાનો ભરપૂર પ્રયાસ: ક્રાંતિકારીના વંશજોએ જણાવ્યું કે નજીકના પાંચાલી, નાંગલા, ઘાટ, ગુમી, ગાગોલ, નૂરનગર અને લીસાડી વગેરે ગામોના ક્રાંતિકારીઓએ અંગ્રેજો સામે બ્યુગલ ફૂંક્યું હતું. ધનસિંહ કોટવાલની હતી. જે બાદ બ્રિટિશ સરકારના અધિકારીઓએ આ ક્રાંતિકારીઓના અવાજને દબાવવાનો ભરપૂર પ્રયાસ કર્યો. તે જ સમય દરમિયાન બ્રિટિશ સરકારે પણ ક્રાંતિકારીઓને દબાવવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. અંગ્રેજો સુનિયોજિત રીતે ગાગોલ ગામમાં પહોંચ્યા. અહીં, ગામના ક્રાંતિકારીઓનો નાશ કરવા માટે, 9 ક્રાંતિકારીઓને પીપળના ઝાડ પરથી પકડીને ફાંસી આપવામાં આવી હતી. આટલું જ નહીં, તેને ઘણા દિવસો સુધી ઝાડ પર લટકાવવાનો આદેશ પણ આપવામાં આવ્યો હતો.
સંદેશ આપવાનો પ્રયાસ: આ કરીને અંગ્રેજોએ એવો સંદેશ આપવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો કે લોકોએ અંગ્રેજોથી ડરવું જોઈએ. મેરઠમાંથી જે કોઈ ક્રાંતિનું બ્યુગલ વગાડશે તેને આ રીતે ફાંસી આપવામાં આવશે. દશેરાનો દિવસ હોવાથી ગામમાં નીરવ શાંતિ હતી. આટલા બધા ક્રાંતિકારીઓને એક સાથે ફાંસી આપવામાં આવી હોવાનું પણ સરકારી રેકોર્ડમાં નોંધાયેલું છે. આ ઉપરાંત ગામમાં ઘણા ક્રાંતિકારીઓ હતા. જેઓ પકડાયા હતા તેઓને એ જ રીતે ફાંસી આપીને મારી નાખવામાં આવ્યા હતા. પરંતુ તે ક્રાંતિકારીઓની નોંધ સરકારી રેકર્ડમાં નથી. જેનું સંશોધન ચાલી રહ્યું છે. ટૂંક સમયમાં તે ક્રાંતિકારીઓ પણ મીઠું ચડાવશે.
VIJAYADASHAMI 2023: રાવણના દુર્ગુણોને ભસ્મીભૂત કરવાની સાથે તેના સદગુણોને અપનાવવા જોઈએ
