મુઝફ્ફરપુર : આજે અમે તમને બિહારની એક દીકરી વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ, જેના પર મેટ્રિક પાસ થતાં જ લગ્ન કરવા માટે દબાણ કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ તેણે લગ્ન કરવાની ના પાડી દીધી હતી. પરિવાર અને સંબંધીઓના ટોણાં પણ સાંભળવા પડ્યાં. પરિવારે તેની સાથેે 4 વર્ષ સુધી વાતચીત પણ બંધ કરી દીધી હતી પરંતુ તેણે હિંમત હારી નહીં.
મુઝફ્ફરપુરની રેણુની હિંમતની કહાની : બિહારના મુઝફ્ફરપુરની રહેવાસી સામાજિક કાર્યકર રેણુ પાસવાને પોતાની મહેનત અને ઊંચા ઈરાદાને કારણે એક અલગ ઓળખ બનાવી છે. મેટ્રિક પછી તેમણે મધ્યવર્તી, સ્નાતક અને માસ્ટર ડિગ્રી પૂર્ણ કરી અને પૂણે, મહારાષ્ટ્રમાં એક પ્રતિષ્ઠિત કંપનીમાં પ્રોજેક્ટ મેનેજર તરીકે કામ કર્યું. થોડા વર્ષો કામ કર્યા પછી રેણુએ તે જોબ છોડી દીધી. હવે તે મહિલાઓનો અવાજ બની ગઇ છે.
" બાળલગ્ન ટાળવા માટે હું ગામડે ગામડે સંવાદો પણ રાખું છું. હું સાંજે મહિલાઓને શીખવું છું. હું તેમને મહિલાઓના અધિકારો વિશે માહિતી આપું છું. હું તેમને રોજગાર કૌશલ્ય પણ શીખવું છું. " રેણુ પાસવાન ( સામાજિક કાર્યકર )
બાળ લગ્ન સામે અવાજ ઉઠાવ્યો : રેણુનો જન્મ શહેરના માલીઘાટમાં થયો હતો. તેમના પિતા નાગેન્દ્ર પાસવાન બેંક કર્મચારી હતા. તે શરૂઆતથી જ જીદ્દી હતી. શહેરની ખાનગી શાળામાં અભ્યાસ કર્યો. મેટ્રિક પાસ થતાંની સાથે જ લગ્ન નક્કી થઈ ગયા, પણ તેણે તેનો વિરોધ કર્યો. લગ્નની સ્પષ્ટ ના પાડી. તેણીએ કહ્યું કે તેના બંને ભાઈઓ અપંગ છે, તેમ છતાં તેણી ક્યારેય તેના લક્ષ્યથી ડગમગી નથી. સમુદાયની વિચારસરણી વિરુદ્ધ જવા માટે તેણે સંબંધીઓ પાસેથી ટોણા પણ સાંભળ્યા, પરંતુ અભ્યાસ ચાલુ રાખ્યો.
ઇન્ટરમીડિયેટ પાસ કરતાની સાથે જ બેંગ્લોર ગઈ: રેણુએ મેટ્રિક પછી મુઝફ્ફરપુરથી ઇન્ટરમીડિયેટ કર્યું. ઇન્ટરમિડિયેટનો અભ્યાસ પૂરો કર્યા પછી તે બેંગ્લોર ગઇ. ત્યાંથી તેણે ગ્રેજ્યુએશન પૂરું કર્યું અને 2008માં પૂણે આવીને એમબીએ કર્યું.
પૂણેમાં નોકરી મળી : રેણુ કહે છે કે તેણેે માસ્ટર્સ પૂર્ણ કર્યા પછી પૂણેમાં નોકરી મળી. મને નોકરી મળી ત્યારે મેં દેશની એક નામાંકિત કંપનીમાં પ્રોજેક્ટ મેનેજર તરીકે કામ કર્યું. મને દર મહિને લગભગ 70 હજાર રૂપિયા મળતા હતા. તે ક્યારેક હૈદરાબાદ પણ જતી હતી. આ સમય દરમિયાન હું અનાથાશ્રમ ચલાવતી એક મહિલાને મળી. તે બિહાર પણ આવતી હતી. અહીં મેં જોયું કે એવી ઘણી સ્ત્રીઓ છે જેઓ ઘરની બહાર નીકળવું તો દૂર રસોઈના વાસણો સિવાય બીજું કંઈ કરી શકતી નથી. આના પર તેણે મહિલા સશક્તિકરણ માટે કામ કરવાનું નક્કી કર્યું. તેણીએ બાળ લગ્ન સામે જાગૃતિ અભિયાન ચલાવવાનું પણ શરૂ કર્યું.
2018 થી કામ કરવાનું શરૂ કર્યું : રેણુ કહે છે કે વર્ષ 2018 થી તેણે મહિલાઓ અને ગરીબ બાળકો માટે કામ કરવાનું શરૂ કર્યું. નોકરીની સાથોસાથ સામાજિક કાર્ય કરવામાં પણ તકલીફ પડતી હતી. તેથી તેણે 2021માં નોકરી છોડી દીધી. આ પછી તે મુઝફ્ફરપુર આવી. ત્યારથી તે મહિલાઓ માટે તમામ કામ કરી રહી છે.
દેશની 135 શક્તિશાળી મહિલાઓમાં નામ : રેણુએ વધુમાં જણાવ્યું કે તેને પણ જી 100માં સામેલ કરવામાં આવી છે. G-100 સાથે જુદી જુદી શક્તિશાળી મહિલાઓ જોડાયેલી છે. ઉદ્યોગસાહસિકોથી લઈને રોકાણકારો સુધી. તેનો લાભ દરેક વર્ગની મહિલાઓ સુધી પહોંચાડવો જોઈએ. જે મહિલાઓ તેમના કામમાં પુનરાગમન કરવા માંગે છે અથવા જેઓ પરેશાન છે અથવા જેઓ કોઈ રસ્તો શોધી શકતી નથી.
જાન્યુઆરી 2023માં રાષ્ટ્રપતિ એવોર્ડ મળ્યો : રેણુએ જણાવ્યું કે તે જેન્ડર એડવોકેટ તરીકે કામ કરી રહી છે. લિંગ અસમાનતાનો ભોગ બનેલી મહિલાઓને વિવિધ વ્યવસાયો સાથે સંકળાયેલી મહિલાઓનો સહયોગ મળશે. તેણે કહ્યું કે કામની ખૂબ પ્રશંસા થઈ. તેમને દિલ્હી બોલાવવામાં આવ્યા હતાં. ત્યાં તેમને જાન્યુઆરી 2023માં રાષ્ટ્રપતિ એવોર્ડથી પણ નવાજવામાં આવ્યાં હતાં.
શું છે G-100 : G-100 એક આંતરરાષ્ટ્રીય પ્લેટફોર્મ છે જે મહિલા સશક્તિકરણ પર કામ કરે છે. આમાં વિવિધ ક્ષેત્રની 135 દેશોની મહિલા નેતાઓ છે, જેઓ વિવિધ દેશોની મહિલાઓ માટે સાથે મળીને કામ કરે છે. આજે તેની સાથે 10 લાખથી વધુ મહિલાઓ જોડાયેલી છે.