ન્યૂઝ ડેસ્ક: “ઢાકામાં ઉચ્ચ આયોગ બાંગ્લાદેશમાં વિદ્યાર્થીઓ સહિતના ભારતીય સાથે સંપર્કમાં છે અને તેમના કલ્યાણ માટે જરૂરી તમામ પગલાંઓ લઈ રહ્યું છે,” તેમ વિદેશ સચિવ હર્ષ શ્રિંગલાએ ઇટીવી ભારત સાથે ખાસ વાતચીતમાં કહ્યું હતું. ઢાકામાં ઉચ્ચ આયોગમાં અધિકારીઓ ભારતીયો સાથે સંપર્કમાં છે- વિદેશ સચિવ.
અગાઉ મંગળવારે સૉશિયલ મિડિયા પર કાશ્મીરના લગભગ ૭૦થી વધુ તબીબી વિદ્યાર્થીઓ પશ્ચિમ બંગાળના નૉર્થ ૨૪ પરગણામાં બૉંગાઓન પાસેની બંધ કરાયેલી પેટ્રાપોલ-બેનાપોલ ભારત-બાંગ્લાદેશ સરહદી ચોકી પાસે ફસાઈ ગયા હોવાનો વિડિયો પ્રસારિત થયો હતો.
“અમે વિદેશ મંત્રાલયને અનેક વાર અનુરોધ કર્યો છે કે આ ચોકીમાંથી અમને જવાની છૂટ આપે. અમને અહીં જરા પણ સુરક્ષિત નથી લાગી રહ્યું. અહીં ટોળાંઓ છે અને અમે અહીં રહીને અમારી જાતને જોખમમાં મૂકી રહ્યા છીએ. અમે અહીં રાત પસાર કરવા તૈયાર છીએ.” તેમ એક યુવાન કાશ્મીરી મહિલાને અનુરોધ કરતા જોઈ શકાય છે.
“અમે ૭૦ કાશ્મીરી વિદ્યાર્થીઓ બાંગ્લાદેશમાં વિવિધ મેડિકલ કૉલેજોમાં અભ્યાસ કરી રહ્યા છીએ. અમે આ પેટ્રાપૉલ-બેનાપૉલ સરહદે ફસાયેલા છીએ. અમે અહીં પહોંચવા ૧૨૧૬ કલાક પ્રવાસ કર્યો છે. મારી કૉલેજો અને હૉસ્ટેલો બંધ છે અને અમને ખાલી કરીને ઘરે જવા કહેવાયું છે. અમે ગત સાંજથી આ સરહદે છીએ અને અમે એક દાણો પણ ખાધો નથી. જ્યાં સુધી અમને ભારત આવવા નહીં દેવાય ત્યાં સુધી અમે અહીં જ બેઠા રહીશું,” તેમ અન્ય એક યુવાન છોકરાએ અનુરોધ કર્યો હતો.
જોકે ભારતીય અધિકારીઓએ સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે આ સરહદે આ સ્થળ મારફતેથી કોઈ સ્થળાંતર નહીં કરવામાં આવે. આ સ્થળ બાંગ્લાદેશ, નેપાળ, પાકિસ્તાન અને ભૂતાન સહિતના પડોશીઓ સાથેની જમીની કસ્ટમ ચૅક પૉસ્ટ છે જે બંધ કરવાની યાદીમાં છે. “અન્ય દેશોમાંથી ભારતમાં આવવા પર અને ભારતની અંદર પણ હલચલનાં નિયંત્રણોની જે સલાહ છે તેને ધ્યાનમાં રાખતાં, સરહદ ઓળંગવાનું નિલંબિત રાખવામાં આવ્યું છે. આથી વિદ્યાર્થીઓને સલાહ આપવામાં આવે છે કે તેમના સ્વાસ્થ્ય અને સુરક્ષાના હિતમાં અને સમુદાયના સ્વાસ્થ્ય અને સુરક્ષાના હિતમાં પણ તેઓ તેમની હૉસ્ટેલોમાં પાછા જાય,” તેમ એક સત્તાવાર સૂત્રએ કહ્યું હતું.
સૂત્રોએ દાવો કર્યો હતો કે આંતરરાષ્ટ્રીય તથા ભારતની અંદર પ્રવાસ પર નિયંત્રણોના સંદર્ભને ધ્યાનમાં રાખીને ભારતીય ઉચ્ચ આયોગે સ્પષ્ટ સલાહ આપી હોવા છતાં આ વિદ્યાર્થીઓ સોમવારે રાત્રે સરહદ જંક્શન તરફ આગળ વધ્યા હતા.
“એવું જાણવા મળ્યું છે કે કૉલેજના પ્રિન્સિપાલે એવા અહેવાલો નકાર્યા છે કે વિદ્યાર્થીઓને હૉસ્ટેલ ખાલી કરવા કહેવાયું છે અને તેમણે પુષ્ટિ કરી છે કે તેમને હૉસ્ટેલમાં રહેવા દેવાશે,” તેમ સત્તાવાર સૂત્રએ કહ્યું હતું.
બાંગ્લાદેશમાં ૭,૦૦૦ ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ છે. દરમિયાનમાં, અમેરિકા, નેધરલેન્ડ્સ, ફ્રાન્સ સહિતના વિશ્વભરના દેશોમાં ફસાયેલા વિવિધ ભારતીયો, ખાસ કરીને વિદ્યાર્થીઓના સંદેશાઓ અને વિડિયો દ્વારા અનુરોધ સૉશિયલ મિડિયા પર પ્રસારિત થવાનું ચાલુ છે. જોકે બીજી તરફ, ભારતે ૨૪ માર્ચની મધ્ય રાત્રિથી ઘરેલુ ઉડાનની કામગીરી પણ બંધ કરી દીધી છે અને ભારત (વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના આજના રાષ્ટ્રજોગ સંબોધન પછી આજ મધ્ય રાત્રિથી) ૨૧ દિવસ માટે લૉક ડાઉનમાં ચાલ્યું ગયું છે.
વિદેશ મંત્રાલયના સૂત્રોએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે ફસાયેલા વિદેશી નાગરિકો માટે કરિયાણું ખરીદવા વિવિધ દેશોએ જોગવાઈ કરી છે. મલયેશિયામાં કુઆલાલુમ્પુર વિમાન મથકે જે લોકો ફસાયા છે તેમને ભારતીય મિસન દ્વારા કેટલાંક ખાદ્ય પડીકાઓ આપવામાં આવી રહ્યા છે. ન્યૂ યૉર્ક જેવાં શહેરોમાં ફસાયેલા ભારતીયો માટે ગુરુદ્વારા અથવા સ્થાનિક હૉટલ સાથે રાહત દરે જોડાણ દ્વારા કામચલાઉ નિવાસની સુવિધા કરાઈ રહી છે. અધિકારીઓ કહે છે કે ફસાયેલા નાગરિકોની સુવિધા માટે તેઓ વિદેશમાં ભારતીય સમુદાયનાં સંગઠનો સાથે નિકટ રીતે કામ કરી રહ્યા છે, પરંતુ ૩૧ માર્ચ સુધી કોઈ સ્થળાંતર નહીં કરાય સિવાય કે ઇટાલી અથવા ઈરાનની જેમ જ્યાં સ્થિતિ ખૂબ જ ગંભીર અને ચિંતાજનક હોય.
સ્મિતા શર્મા, નવી દિલ્હી
