નવી દિલ્હીઃ આઝાદીના અમૃત પર્વને લઈને દિલ્હીમાં ઉત્સાહનો માહોલ જોવા મળી રહ્યો છે. વહીવટી તંત્ર દ્વારા જોરશોરથી તૈયારીઓ કરવામાં આવી રહી છે. દેશભરમાં ત્રિરંગા ઝંડાની માંગ પણ 10 કરોડ સુધી પહોંચી ગઈ છે. છેલ્લા 60 વર્ષથી દિલ્હીના સદર બજારમાં ધ્વજના વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલા અબ્દુલ ગફારે અત્યાર સુધીમાં 65 લાખ ફ્લેગ્સ બનાવીને દેશભરમાં સપ્લાય કર્યા છે અને 35 લાખ ધ્વજ 13 ઓગસ્ટ પહેલા લગભગ સપ્લાય કરી દેશે. તે એક કરોડ ધ્વજ બનાવવાનો રેકોર્ડ બનાવવા જઈ રહ્યો છે. તે દરરોજ લગભગ 1.5 લાખ ધ્વજ તૈયાર કરે છે.
1 કરોડ ધ્વજ બનશે - આઝાદીના અમૃત મહોત્સવને ખૂબ જ વિશિષ્ટ અને યાદગાર બનાવવા માટે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા 'હર ઘર તિરંગા અભિયાન' શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. જે 13 થી 15 ઓગસ્ટ દરમિયાન દેશભરમાં ઉજવવામાં આવશે. આ અંતર્ગત દરેક ઘરમાં ત્રિરંગો ફરકાવવામાં આવશે. આ અભિયાનને સફળ બનાવવા માટે સમગ્ર દેશ સહિત રાજધાની દિલ્હીમાં મોટા પાયે ત્રિરંગા ઝંડાઓ બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. તેનાથી લોકોને રોજગારી પણ મળી છે. આ અભિયાનથી દેશવાસીઓમાં આઝાદીના અમૃત પર્વને લઈને દેશભક્તિની લાગણી પ્રબળ બની રહી છે.
13 ઓગસ્ટ પહેલા ઓર્ડર પૂરો કરાશે - રાજધાની દિલ્હીના સૌથી પ્રખ્યાત બજારોમાંના એક સદર બજારની અંદર પાન મંડી માર્કેટમાં ભારત હેન્ડલૂમ નામની દુકાન લગભગ 65 વર્ષ જૂની છે. ત્યાં અબ્દુલ ગફાર દ્વારા આ વખતે મોટી સંખ્યામાં ત્રિરંગા ઝંડા બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. છેલ્લા અઢી મહિનાથી અબ્દુલ ગફાર તેના સાથીદારો સાથે ત્રિરંગા ઝંડાનું નિર્માણ કરી રહ્યો છે. અત્યાર સુધીમાં અબ્દુલ ગફ્ફારે અઢી મહિનામાં દેશભરમાં 65 લાખથી વધુ ત્રિરંગા ઝંડા સપ્લાય કર્યા છે. તેમનો ટાર્ગેટ 13 ઓગસ્ટ પહેલા લગભગ 35 લાખ ફ્લેગ્સ અને કોઈપણ શરત પૂરી પાડવાનો છે. એટલે કે એકલા અબ્દુલ ગફાર દ્વારા બનાવવામાં આવતા ફ્લેગની સંખ્યા એક કરોડ છે.
1200 કારીગરોની સતત મહેનત - આ અભિયાનને પૂર્ણ કરવા માટે લગભગ 1000-1200 કારીગરો તેમની સાથે જોડાયેલા છે, જેઓ જૂની દિલ્હીની અંદર અલગ-અલગ દુકાનો પર ત્રિરંગા ઝંડા બનાવી રહ્યા છે. લગભગ 72 વર્ષના અબ્દુલ ગફાર છેલ્લા છ દાયકા એટલે કે 60 વર્ષથી ધ્વજ બનાવવાના વ્યવસાય સાથે જોડાયેલા છે. તેણે વાતચીત દરમિયાન જણાવ્યું કે તેણે પોતાના આખા જીવનમાં ત્રિરંગા ઝંડાની આવી માંગ ક્યારેય જોઈ નથી. કટોકટીનો સમયગાળો હોય કે અન્ના હજારેનું આંદોલન. બંને સમયે ધ્વજની આટલી મોટી માંગ ક્યારેય નહોતી.
હર ધર તિરંગા અભિયાન - અબ્દુલ ગફ્ફારે કહ્યું કે, દરેક ઘર સુધી તિરંગા અભિયાન પછી તિરંગા ઝંડાની માંગ ઘણી વધી ગઈ છે. સવારે 10 થી સાંજ 9 અને રાત્રે 10 થી સવારે 10 એમ બે શિફ્ટમાં 24 કલાક સતત ત્રિરંગો બનાવવાનું કામ ચાલી રહ્યું છે. આ સમગ્ર અભિયાન અંતર્ગત લોકોને મોટા પાયે રોજગારી પણ મળી છે. તિરંગો બનાવનારા લોકોમાં સૌથી વધુ 80 ટકા મહિલાઓ છે, જેમને ઘરે બેસીને કામ મળ્યું છે. ખુદ અબ્દુલ ગફારના ઘરના 50 સભ્યો પણ દિવસ-રાત ત્રિરંગો તૈયાર કરવાના કામમાં લાગેલા છે. લગભગ 500 મશીનો પર ત્રિરંગા ઝંડા બનાવવાનું કામ થઈ રહ્યું છે, જેમાં હિંદુ-મુસ્લિમ મળીને કામ કરી રહ્યા છે. આમ છતાં જે માંગ છે તે ખૂબ જ મુશ્કેલ લાગે છે.
ગુજરાતમાંથી કાપડ મોકવવામાં આવ્યું - હાલમાં સમગ્ર દેશમાં સૌથી વધુ માંગ પોલિએસ્ટર અને સાટીનથી બનેલા ધ્વજની છે. કારણ કે તેને બનાવવું થોડું સરળ છે. બીજી તરફ ખાદીના કાપડનો ધ્વજ બનાવવો ખૂબ મુશ્કેલ છે અને કાપડની ઉપલબ્ધતા પણ એટલી નથી. પોલિએસ્ટર અને સાટીન કાપડનો પુરવઠો પણ પૂરતા પ્રમાણમાં કરવામાં આવતો નથી. તેઓ ગુજરાતમાંથી એક લાખ મીટર કાપડનો ઓર્ડર આપ્યો હતો, પરંતુ હજુ સુધી માત્ર 50 હજાર મીટર કાપડ જ મળ્યું છે. આ સાથે જ કાપડના વેપારીઓએ પણ પ્રતિ મીટર 10 થી 15 રૂપિયાનો ભાવ વધારો કર્યો છે. હાલમાં ત્રણ અલગ-અલગ સાઈઝમાં ત્રિરંગા ઝંડા બનાવવામાં આવી રહ્યા છે, જેની જથ્થાબંધ કિંમત 21, 31 અને 51 રૂપિયા છે.
રોજના 1 લાખથી વધું તિરંગા બને છે - દરરોજ લગભગ 500 ફોન કોલ્સ પર ઓર્ડર આવી રહ્યા છે. પરંતુ તેમાંથી મોટાભાગના લોકોના ફોન અટેન્ડ કરી શકતા નથી. કારણ કે જે ઓર્ડર પહેલાથી જ છે તે પૂરા થઈ રહ્યા છે. તે તમામ ઓર્ડર પૂર્ણ થયા બાદ જ નવા ઓર્ડર લેવામાં આવશે. સરેરાશ એક વ્યક્તિ રોજના 8 કલાકમાં 4 થી 5000 ફ્લેગ્સ સરળતાથી બનાવી શકે છે. તે સખત મહેનત સાથે હળવી વિગતો પણ છે. આ અભિયાન શરૂ થયા બાદ રોજગારી પણ વધી છે.
આ રાજ્યા માંથી મળ્યા ઓર્ડર - મહારાષ્ટ્ર, ગુજરાત, રાજસ્થાન, ઉત્તર પ્રદેશ, હરિયાણા, પંજાબ, ચંદીગઢ, છત્તીસગઢ, ઝારખંડ, મધ્યપ્રદેશ વગેરે જેવા સ્થળોએથી લાખો ધ્વજના ઓર્ડર મોટી સંખ્યામાં આવી રહ્યા છે. જે મજૂર પાસે પહેલા રોજનું કામ ન હતું. છેલ્લા અઢી મહિનાથી તેને રોજગારી મળી રહી છે એટલું જ નહીં. તેના બદલે જ્યાં પહેલા 800 અને 1000 રૂપિયા કમાતા હતા. તે કમાણી હવે 1200 થી 1500 રૂપિયા સુધી મળી રહી છે. તિરંગાના ધ્વજ ઉપરાંત આ વખતે તિરંગાના રંગોમાં રંગાયેલ આઈ લવ ઈન્ડિયા લિસ્ટ બેન્ડ સાથેનું બ્રોચ પણ ખૂબ લોકપ્રિય થઈ રહ્યું છે. પરંતુ સૌથી વધુ માંગ ત્રિરંગા ધ્વજની છે.
