মৃগীৰোগ আন যিকোনো ৰোগৰ দৰেই, কিন্তু আমাৰ দেশত এই ৰোগক লৈ কেৱল গ্ৰামাঞ্চলতে নহয়, চহৰ অঞ্চলতো বহুতো অন্ধবিশ্বাস আৰু জনবিশ্বাস আছে । ফলত মৃগীৰোগীয়ে সঠিক সময়ত সঠিক চিকিৎসা পাবলৈ সক্ষম নোহোৱাৰ লগতে স্বাভাৱিক জীৱনতো সামাজিক বৈষম্য আৰু সমস্যাৰ সন্মুখীন হয় ।
সেয়ে এই ৰোগৰ বিষয়ে মানৱ সমাজৰ মাজত সজাগতা সৃষ্টিৰ উদ্দেশ্যে সমগ্ৰ দেশতে ১৭ নৱেম্বৰৰ দিনা ৰাষ্ট্ৰীয় মৃগীৰোগ দিৱস পালন কৰা হয় ৷ কেৱল মৃগীৰোগ সন্দৰ্ভত ব্যাপক অন্ধবিশ্বাস নিৰ্মূল কৰাৰ উদ্দেশ্যে নহয়, এই ৰোগৰ চিকিৎসা আৰু মৃগীৰোগীৰ যত্নৰ বিষয়েও মানুহক জ্ঞান দিয়াৰ বাবে ।(National Epilepsy Day 2022)
ভাৰতীয় মৃগীৰোগ সংস্থা (National Epilepsy Day 2022)ৰ ২০১৯ বৰ্ষৰ তথ্য অনুসৰি সমগ্ৰ বিশ্বতে প্ৰায় ৫ৰ পৰা ৬ কোটি লোক মৃগী ৰোগত আক্ৰান্ত আছিল ।
আনহাতে, আন ভাৰতৰ পৰিসংখ্যা অনুসৰি বৰ্তমান মাত্ৰ ১.২০ কোটি লোকহে মৃগীৰোগত আক্ৰান্ত । এক হিচাপ অনুসৰি বৰ্তমান আমাৰ দেশত প্ৰতি হাজাৰ ৫-৬ জন লোক এই ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ আছে ।
ইয়াৰ লগতে বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ তথ্য অনুসৰি প্ৰতি বছৰে সমগ্ৰ বিশ্বৰ প্ৰায় ২৫ লাখ লোক এই ৰোগৰ বলি হয় । অৰ্থাৎ এই গুৰুতৰ সমস্যাৰ সৈতে জড়িত পৰিসংখ্যা অহৰহ বৃদ্ধি পাইছে ।
মৃগীৰোগ কি ?
মৃগী ৰোগ হৈছে এনে এক স্নায়ুজনিত বিকাৰ, য’ত এজন ব্যক্তিৰ বাৰে বাৰে আক্ৰমণ হয় । নিউৰণন নামেৰে জনাজাত মগজুৰ কোষবোৰে স্নায়ুৰ জৰিয়তে ইটোৱে সিটোৰ সৈতে যোগাযোগ কৰে(What is epilepsy) । এই অৱস্থাত ৰোগীৰ মগজুত অস্বাভাৱিক মগজুৰ তৰংগ সৃষ্টি হয়, যাৰ ফলত মগজুৰ বিকাৰৰ সৃষ্টি হয় আৰু ভুক্তভোগীৰ শৰীৰৰ ভাৰসাম্য আৰু গতিবিধিৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পৰে । ৰোগীৰ অৱস্থা অনুসৰি মৃগীৰোগৰ লক্ষণো ভিন্ন হয় । যেনে মূৰ্চ্ছা যোৱা, হাত কঁপনি আৰু মূৰ্ছা যোৱা । কেতিয়াবা এই লক্ষণ আন ৰোগৰ ফলতো হ’ব পাৰে ।
ইয়াত এইটোও উল্লেখ কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ যে মৃগীৰোগী ৰোগীয়ে যদি সময়মতে উপযুক্ত চিকিৎসা লাভ কৰে তেন্তে ৰোগীয়ে সম্পূৰ্ণ সুস্থ হৈ স্বাভাৱিক জীৱন যাপন কৰিব পাৰে । কিন্তু বিড়ম্বনাৰ কথাটো হ’ল ভাৰতৰ ৭০ শতাংশ মৃগীৰোগীয়েই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মানদণ্ড অনুসৰি উপযুক্ত চিকিৎসা লাভ নকৰে । এনে পৰিস্থিতিত ১৭ নৱেম্বৰত পালন কৰা ৰাষ্ট্ৰীয় মৃগীৰোগ দিৱস গাঁও, চহৰ-নগৰৰ ৰাইজক এই ৰোগ আৰু ইয়াৰ প্ৰতিকাৰৰ বিষয়ে জ্ঞান দিয়াৰ এক সুযোগ ।
মৃগীৰোগৰ কাৰণ আৰু লক্ষণ: এই ৰোগৰ ভয়াৱহতা এই কথাৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি এই ৰোগৰ চিকিৎসা(National Epilepsy Day 2022) সঠিক সময়ত নকৰিলে আপোনাৰ মগজুৰ গুৰুতৰ ক্ষতিসাধন হ'ব পাৰে(Causes and symptoms of epilepsy) ।
মৃগীৰোগৰ কাৰণৰ কথা ক’বলৈ গ’লে ১৫ৰ পৰা ৫০ বছৰ বয়সৰ লোকৰ মৃগীৰোগৰ আটাইতকৈ সাধাৰণ কাৰণ হৈছে নিউৰ’চিষ্টিচাৰক’ছিছ । লগতে ইয়াৰ কাৰণসমূহৰ ভিতৰত বংশগততাও অন্তৰ্ভুক্ত । সাধাৰণতে ৫ বছৰৰ পৰা ২০ বছৰৰ ভিতৰত মৃগী ৰোগৰ লক্ষণ দেখা দিবলৈ আৰম্ভ কৰে । কিন্তু কেতিয়াবা চিকিৎসা বা আকস্মিক কাৰণত মৃগী ৰোগৰ লক্ষণসমূহ পিছলৈ দেখা দিব পাৰে, যেনে- মূৰৰ গভীৰ আঘাত, ষ্ট্ৰোক, ব্ৰেইন টিউমাৰ, ডিমেনচিয়া আৰু এলঝেইমাৰৰ দৰে ৰোগ, মেনিনজাইটিছ, জন্মগত মানসিক সমস্যা, আৱেগিক মানসিক চাপ আৰু টোপনিৰ অভাৱ, মগজুৰ ৰক্তকণিকা আদিৰ অস্বাভাৱিকতা ।
মৃগীৰোগৰ লক্ষণসমূহ সাধাৰণতে মগজুৰ কোনটো অংশত হৈছে আৰু মগজুৰ আন অংশলৈ বিঘিনি কেনেদৰে বিয়পি আছে তাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে । সেইবাবেই বিভিন্ন লোকৰ ক্ষেত্ৰত এই ৰোগৰ বিভিন্ন লক্ষণ দেখা দিব পাৰে ।
মানসিক আক্ৰমণৰ উপৰিও মৃগীৰোগৰ আটাইতকৈ বিশিষ্ট লক্ষণসমূহ হ’ল শৰীৰৰ গতিবিধিৰ পৰিৱৰ্তন, আৱেগিক পৰিৱৰ্তন, খোজ কঢ়াৰ অসুবিধা, দৃষ্টিশক্তি, শ্ৰৱণ আৰু ৰুচি চিনাক্তকৰণত অসুবিধা হোৱা, আৰু মূৰ্চ্ছা যোৱা ।
মৃগীৰোগীৰ বাবে সাৱধানতা: মৃগীৰোগীয়ে(Epileptic patients) সদায় বিশেষ সাৱধানতা অৱলম্বন কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয় (ৰাষ্ট্ৰীয় মৃগীৰোগ দিৱস ২০২২) আৰু এনে কাৰ্য্যকলাপ পৰিহাৰ কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয় যিবোৰে তেওঁলোকৰ আক্ৰমণৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে(Precautions for epileptics) ।
মৃগীৰোগীৰ বাবে চিকিৎসকে দিয়া কিছুমান সাৱধানতা হ’ল-
⦁ চাইকেল বা যিকোনো দুচকীয়া বাহন চলাওঁতে হেলমেট পিন্ধিব লাগে
⦁ পৰ্যাপ্ত পৰিমাণে টোপনি লওক
⦁ অত্যধিক মদ্য়পান বা ড্ৰাগছ সেৱন পৰিহাৰ কৰক
⦁ উজ্জ্বল পোহৰ পৰিহাৰ কৰক
⦁ মানসিক চাপৰ পৰা আঁতৰি থাকক
⦁ টিভি আৰু কম্পিউটাৰৰ সন্মুখত অধিক সময় বহি নাথাকিব
- মৃৰ্গী আক্ৰমণৰ ক্ষেত্ৰত কি কৰাটো উচিত
- ভয় নাখাব
⦁ ভুক্তভোগীৰ পৰা চোকা অস্ত্ৰৰ দৰে সামগ্ৰীসমূহ আঁতৰাই ৰাখিব লাগে
⦁ ভুক্তভোগীৰ পিন্ধি থকা কাপোৰ ঢিলা কৰক
⦁ ৰোগীক এফালে শুৱাই দিব যাতে মুখৰ পৰা লেলাউটি বা যিকোনো তৰল পদাৰ্থ ওলাই আহিবলৈ আৰামদায়ক হয়
⦁ তেওঁৰ মূৰৰ তলত কোমল আৰু ডাঠ কাপোৰ বা গাৰু ৰাখক
মন কৰিবলগীয়া কথা:
⦁ মৃগীৰোগীয়ে নিয়মিতভাৱে ঔষধ সেৱন কৰিব লাগে
⦁ অন্য কোনো ঔষধ খোৱাৰ আগতে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱা
⦁ চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ অবিহনে মৃগীৰোগৰ ঔষধ বন্ধ নকৰিব
⦁ আক্ৰমণ হোৱা লোকে মদ সেৱন কৰিব নালাগে
লগতে পঢ়ক: Yoga for lungs: যোগ-ব্যায়ামৰ জৰিয়তে সুস্থ-সবল কৰি ৰাখক হাঁওফাঁও