শিশুৰ মানসিক চাপ কমি গ’লে জাংক ফুডৰ পৰা আঁতৰি থাকিব বুলি ইটিভি ভাৰতৰ সৈতে হোৱা এক সাক্ষাৎকাৰত ব্যক্ত কৰিলে শিশু মনোবিজ্ঞানী সুজাথা ৰাজমাণীয়ে । তেওঁ কয় যে, "লঘু আহাৰ খালে শিশুৱে কঠোৰ পৰিশ্ৰম নকৰে বা কমকৈ কাম কৰে ।"
শেহতীয়াকৈ কৰা এক অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে, শিশুৰ মানসিক চাপৰ সৈতে তেওঁলোকে খোৱা খাদ্যৰ অবিচ্ছেদ্য সম্পৰ্ক আছে, আৰু অধিক মানসিক চাপৰ সন্মুখীন হোৱা শিশুৱে অধিক জাংক ফুড খোৱাৰ প্ৰৱণতা থাকে । জাৰ্নেল অৱ নিউট্ৰিচন এডুকেচন এণ্ড বিহেভিয়াৰত প্ৰকাশিত এই অধ্যয়ন অনুসৰি মানসিক চাপৰ সময়ত শিশুৱে খোৱা খাদ্যৰ ৪০ শতাংশই হৈছে মিঠাই আৰু পেষ্ট্ৰি ।
২৫ শতাংশ শিশুৱে শীতল পানীয় খায়, য’ত অধিক পৰিমাণে চেনি থাকে, ৩৫ শতাংশ শিশুৱে চিপছ আৰু অন্যান্য ভজা খাদ্য খায় । এই প্ৰসংগত ইটিভি ভাৰতৰ সৈতে হোৱা এক আছুতীয়া সাক্ষাৎকাৰত শিশুৰ খাদ্যাভ্যাস আৰু পাৰ্শ্বক্ৰিয়া (Junk food enhanced Stress in Children) সন্দৰ্ভত কি ক'লে শিশু মনোৰোগ বিশেষজ্ঞ সুজাথা ৰাজামানীয়ে সবিশেষ পঢ়ক-
প্ৰশ্ন : মানসিক চাপ আৰু জাংক ফুডৰ মাজত কি সম্পৰ্ক?
উ: মানসিক চাপ বাঢ়িলে শৰীৰে তৎক্ষণাত প্ৰতিক্ৰিয়া প্ৰকাশ কৰে। মগজুৱে কাৰ্ব খাবলৈ সংকেত দিয়ে। ফলত চিপচ, চকলেট, পেষ্ট্ৰি, কেক, মিঠাই খোৱাৰ প্ৰবল হেঁপাহ দেখা দিয়ে। এই আভ্যন্তৰীণ প্ৰতিক্ৰিয়াৰ বিষয়ে শিশু বা পিতৃ-মাতৃও অৱগত নহয়। যদি ল’ৰা-ছোৱালীয়ে জলপানৰ বাবে হাহাকাৰ কৰে, তেন্তে ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল তেওঁলোক মানসিক চাপত পৰিছে।
প্ৰশ্ন : সকলো অভিভাৱকে নিজৰ সন্তানে ভালকৈ পঢ়া-শুনা কৰাটো বিচাৰে, কিন্তু তেওঁলোকে কিয় নকৰে
উত্তৰঃ চাপ দুবিধ হ'ব পাৰে । প্ৰথমটো হ'ল ঘৰত পিতৃ-মাতৃৰ মাজত সংঘাত, যাৰ প্ৰভাৱ শিশুৰ ওপৰত মানসিক চাপ । দ্বিতীয়টো হ'ল ভালদৰে পঢ়া-শুনা কৰিবলৈ হেঁচাত পৰা । প্ৰতিজন ছাত্ৰৰ সামৰ্থ্য বেলেগ বেলেগ । অভিভাৱক আৰু বিদ্যালয়ৰ শিক্ষকসকলে এই বিষয়ে সচেতন হৈ তেওঁলোকক উৎসাহিত কৰা উচিত । কেৱল শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰতে নহয়, সংগীত, নৃত্য, ক্ৰীড়াৰ ক্ষেত্ৰতো । পিতৃ-মাতৃয়ে বিচাৰে যে তেওঁলোকৰ সন্তানে উত্তম হওক আৰু আনতকৈ আগত থাকক । এই ধাৰাটোৱে ল'ৰা-ছোৱালীৰ ওপৰত অধিক হেঁচা প্ৰয়োগ কৰিছে । ৰুচিয়ে শিশুৰ মানসিক চাপ কমায় । তেওঁলোকৰ মাজত এক ইতিবাচক মনোভাৱ গঢ়ি তুলিব লাগে । শিশুৱেও নেতিবাচক প্ৰভাৱ সৃষ্টি কৰিব নালাগে ।
প্ৰশ্ন : পিজ্জা আৰু বাৰ্গাৰ এতিয়া ডায়েটৰ অংশ, ঠিকেই আছেনে ?
উ: কিছুমান অভিভাৱকে নিজৰ ল'ৰা-ছোৱালীক চিপছ, বিস্কুট আৰু চকলেটৰ দৰে জলপান দিয়ে । এই মনোভাৱ ন্যায্য নহয় । তেওঁলোকৰ সন্তানক কেনেধৰণৰ খাদ্য দিব লাগে সেই সম্পৰ্কে সজাগতা অভিভাৱকৰ পৰা প্ৰথম হ'ব লাগে । স্বাস্থ্যসন্মত খাদ্য খোৱা উচিত । বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাই ভাৰতীয় খাদ্যৰ ভিতৰত ইডলিক আটাইতকৈ স্বাস্থ্যকৰ ব্ৰেকফাষ্ট বুলি গণ্য কৰে ।
এনেবোৰ বস্তু এৰি আমি নুডলছ আৰু হালধিৰ ৰুটিৰ পিছত দৌৰি যাওঁ । যেতিয়া বেছিভাগ ল'ৰা-ছোৱালীয়ে খাবলৈ অস্বীকাৰ কৰে, তেতিয়া পিতৃ-মাতৃয়ে আন জাংক ফুড খুৱাই দিয়ে । লাহে লাহে শিশুৰ এনে অভ্যাসত পৰে, যাৰ ফলত পিছলৈ উদ্বিগ্নতাৰ সৃষ্টি হয় ।
প্ৰশ্ন: মানসিক চাপ হ্ৰাস কৰাত পিতৃ-মাতৃৰ ভূমিকা কি ?
উ: মানসিক চাপৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাবলৈ পিতৃ-মাতৃয়ে শিশুক সহায় কৰিব লাগে । ব্যায়াম কৰাটো এটা পাৰিবাৰিক অভ্যাসত পৰিণত হ’ব লাগিব । পিতৃ-মাতৃয়ে সোনকালে উঠিলে ল'ৰা-ছোৱালীয়েও অনুসৰণ কৰিব । খোজ কঢ়া, যোগাসন, ধ্যান, প্ৰাণায়াম, সাঁতোৰ, খেলা-ধূলা আদি ৰূপত শাৰীৰিক ক্ৰিয়া-কলাপে এক ধনাত্মক মানসিক অৱস্থাৰ সৃষ্টি কৰে ।
ইয়াৰ ফলত শিশুৰ জাংক ফুড খোৱাৰ ইচ্ছা কমি যাব । শাৰীৰিক কাৰ্যকলাপে ফিল-গুড হৰম'ন উৎপন্ন কৰে । ডাৰ্ক চকলেটে মানসিক চাপ কমায় । অভিভাৱকসকলে শিশুক বিদ্যালয়ত নামভৰ্তি কৰাৰ সময়ত পৰীক্ষা কৰা উচিত যে, খেলা-ধূলা আৰু খেলৰ সুযোগ আছে । কাৰিকৰীভাৱে ক'বলৈ গ'লে, আমাৰ মগজুৱে ৪৫ মিনিটতকৈ বেছি সময় নপঢ়ে । প্ৰতি ৪৫-৫০ মিনিটৰ পিছত অন্ততঃ ১০-১৫ মিনিট সময় মানসিক জিৰণি লোৱাৰ প্ৰয়োজন হয় ।
প্ৰশ্ন: শিশুৰ ওপৰত জাংক ফুডৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়া কি কি ?
উ: কাৰ্বহাইড্ৰেট খালে যিহেতু চৰ্বি বৃদ্ধি পায়, সেয়েহে শিশু মেদবহুল হোৱাৰ সম্ভাৱনা থাকে । ইয়াৰ লগত বহুতো সমস্যাৰ সৃষ্টি হয় । আত্মসন্দেহ আৰু নেতিবাচক চিন্তা বাঢ়ে । উচ্চ ৰক্তচাপ, ডায়বেটিছ, বাতবিষ, ঋতুস্ৰাৱ, ২৫ বছৰ বয়সৰ আগতে হৰম'নৰ ভাৰসাম্যহীনতা আদি সমস্যা দেখা দিয়ে ।
লগতে পঢ়ক: সমগ্ৰ বিশ্বতে মাংকিপক্সক লৈ ল'বলগীয়া সাৱধানতাৰ ওপৰত ঋণাত্মক প্ৰভাৱ
