ETV Bharat / international

পাৰস্পৰিকতাই উমৈহতীয়া পথত মূল উপায়

বিগত দহ বছৰতত ব্ৰিকছৰ দেশসমূহৰ মাজত সহযোগিতা, সমন্বয় আৰু বন্ধুত্বক লৈ প্ৰশ্ন কৰাৰ থল আছে । ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোডীয়ে সন্মিলনত দিয়া ভাষণত উন্মোচন কৰা তথ্য অনুসৰি বিশ্ব বাণিজ্যৰ ভিতৰত ব্ৰিকছৰ ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ মাজত হোৱা ব্যৱসায়-বাণিজ্যৰ হাৰ মাত্ৰ ১৫ শতাংশহে ।

ব্ৰিকছ ৰাষ্ট্ৰ
author img

By

Published : Nov 22, 2019, 1:17 PM IST

ব্ৰাজিলৰ ৰাজধানী চহৰ ব্ৰাছিলিয়াত অনুষ্ঠিত একাদশ ব্ৰিকছ সন্মিলনত সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে যুঁজাৰ কৌশলৰ লগতে বাণিজ্য আৰু বিত্তীয় দিশত সহযোগিতা বৃদ্ধিৰ ওপৰত আলোচনা কৰা হয় । দহ বছৰ পূৰ্বে সমান সুবিধা-সুযোগৰে পৰিপূৰ্ণ এখন পৃথিৱী সৃষ্টিৰ লক্ষ্যৰে ব্ৰিকছৰ জন্ম হৈছিল । এই সংগঠনে প্ৰগতিৰ পথত থকা প্ৰত্যাহ্বানসমূহ সঠিকভাৱে চিনাক্ত কৰিছে । ব্ৰিকছ হৈছে পাঁচখন ৰাষ্ট্ৰৰ ইংৰাজীত প্ৰথম আখৰকেইটাৰে গঠিত এটা নাম-ব্ৰাজিল, ৰাছিয়া, ভাৰত, চীন আৰু দক্ষিণ আফ্ৰিকা । আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মুদ্ৰানিধিয়ে সকীয়াই দিছে যে, চীন-আমেৰিকাৰ বাণিজ্যিক যুদ্ধৰ ফলত সমগ্ৰ বিশ্বজুৰি ০.৫ শতাংশ পৰ্যন্ত জিডিপি হ্ৰাস কৰিব পাৰে । বিশ্ব অৰ্থনীতিত সন্ত্ৰাসবাদৰ প্ৰভাৱ সম্পৰ্কে ব্ৰিকছৰ নেতাসকলে আলোচনা কৰিছিল । নৰেন্দ্ৰ মোডীৰ মতে, সন্ত্ৰাসবাদৰ ফলত বিশ্ব অৰ্থনীতিয়ে কেইবা কোটি ডলাৰ হেৰুওৱাৰ লগতে বিশ্বজুৰি ২.২৫ লাখ লোকে প্ৰাণ হেৰুৱাইছে ।

সাত সপ্তাহ পূৰ্বে ব্ৰিকছৰ দেশসমূহৰ নেতাসকলে নিউয়ৰ্কত লগ হৈ সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ বিষয়ে আলোচনা কৰে । ৰাসায়নিক অস্ত্ৰৰ ওপৰত নিষেধাজ্ঞাৰ লগতে সন্ত্ৰাসবাদ বিৰোধী প্ৰতিটো পদক্ষেপত সহযোগিতা আগবঢ়াব বুলি তেওঁলোকে সুদৃঢ় স্থিতি প্ৰকাশ কৰে । ডেৰ বছৰ পূৰ্বে আমেৰিকা, ব্ৰিটেইন, ফ্ৰান্স আৰু জাৰ্মানীয়ে 'মানি লণ্ডাৰিং' আৰু সন্ত্ৰাসবাদীলৈ ধনৰ সৰবৰাহ বন্ধ নকৰাৰ বাবে পাকিস্তানৰ বিৰুদ্ধে ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ বাবে একমতত উপনীত হৈছিল । কিন্তু চীনে পাকিস্তানক উদ্ধাৰৰ বাবে অহাতহে এনেধৰণৰ সন্ত্ৰাসবিৰোধী ব্যৱস্থাবোৰ কাৰ্যকৰী নহ'ল ।

বিগত দহ বছৰতত ব্ৰিকছৰ দেশসমূহৰ মাজত সহযোগিতা, সমন্বয় আৰু বন্ধুত্বক লৈ প্ৰশ্ন কৰাৰ থল আছে । ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোডীয়ে সন্মিলনত দিয়া ভাষণত উন্মোচন কৰা তথ্য অনুসৰি বিশ্ব বাণিজ্যৰ ভিতৰত ব্ৰিকছৰ ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ মাজত হোৱা ব্যৱসায়-বাণিজ্যৰ হাৰ মাত্ৰ ১৫ শতাংশহে । বিশ্বৰ জিডিপিত ২৩ শতাংশ আৰু জনসংখ্যাৰ ৪২ শতাংশ ভাগ থকা ব্ৰিকছ ৰাষ্ট্ৰসমূহে পাৰস্পৰিক সহযোগিতাৰ গুৰুত্ব উপলব্ধি কৰিব লাগিব । পূৰ্বে এটা লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছিল যে, ব্ৰিকছৰ দেশসমূহে আমেৰিকা, জাপান, ব্ৰিটেইন, ফ্ৰান্স, জাৰ্মানীক চেৰ পেলাই বিশ্ব অৰ্থনীতিক নেতৃত্ব দিব ।

ব্ৰিকছ ৰাষ্ট্ৰ
ব্ৰিকছ ৰাষ্ট্ৰ

ব্ৰিকছে ইন্ধন আৰু খাদ্য সুৰক্ষাৰ বাবে কেইবাটাও সংকল্প গ্ৰহণ কৰিছে যদিও এই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংগঠনটো তেতিয়াহে সফল হ'ব যদি একত্ৰিত হৈ যুঁজ দিয়ে । চীনৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী জিনপিঙে স্থান কৰা ব্ৰিকছ, চাংহাই কোপাৰেশ্যন অৰ্গেনাইজেশ্যন আৰু ইউৰেছিয়ান ইক’নমিক ইউনিয়নে এখন বহু মেৰুকেন্দ্ৰিক পৃথিৱী গঢ়াতহে অৱদান যোগাব পাৰে । ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোডীয়ে ভাৰতত উপলব্ধ অন্তহীন সুযোগ আৰু 'ইজ অৱ ডুয়িং বিজনেছ’ৰ সুবিধা গ্ৰহণ কৰিবলৈ সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহক আহ্বান জনাইছে । আন্তৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতিযোগিতামূলক সূচকাংকত ভাৰত আৰু ব্ৰাজিলৰ স্থান একেবাৰে শেষত । আন্তঃগাঁথনি, বিদ্যুত যোগান বা যোগানৰ শৃংখলাত সংস্কাৰে বিনিয়োগকাৰীক আকৰ্ষিত কৰিব পাৰে ।

দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ অন্তৰ্ভুক্তিৰ পূৰ্বে ব্ৰাজিল, ৰাছিয়া, ভাৰত আৰু চীনৰ দ্বাৰা গঠিত এই অনুষ্ঠানক 'ব্ৰিক' বুলি জনা গৈছিল । ইয়াৰ উদ্দেশ্য আছিল গোলকীয় অৰ্থনৈতিক আৰু বিত্তীয় অৱস্থাৰ উন্নতি সাধন । কিন্তু দহ বছৰ পাৰ হোৱাৰ পাছতো ফলাফলসমূহ নিৰাশাজনক । যাৰ ফলত শেহতীয়া ব্ৰাছিলিয়া সন্মিলনে ৰাষ্ট্ৰসংঘ, বিশ্ব বাণিজ্য সংস্থা আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মুদ্ৰানিধিৰ সংস্কাৰৰ ওপৰত গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিছে । ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ ব্যৱস্থাত সংস্কাৰৰ বাবে ভাৰতৰ স্থিতি বিশ্বৰ মঞ্চত স্পষ্ট কৰি দিয়া হৈছে । ব্ৰিকছ সন্মিলনে এই মতক সমৰ্থন কৰাৰ লগতে বিশ্ব বাণিজ্য সংস্থা আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মুদ্ৰানিধিৰ নীতিৰ ক্ষেত্ৰতো অনুৰূপ পৰিৱৰ্তনৰ দাবী কৰিছে । চীনৰ স্থিতিহে সকলোতকৈ ভিন্ন । কাৰণ ভাৰতৰ লগত চীনৰ সম্পৰ্ক মধুৰ নহয় । যদিও ভেটোৰ ক্ষমতা থকা আন ৰাষ্ট্ৰসমূহে ভাৰতৰ স্থায়ী সদস্যৰ দাবীক সমৰ্থন কৰি আহিছে চীনেহে দীৰ্ঘদিনৰ পৰা ইয়াৰ বিৰোধিতা কৰি আহিছে । ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ চনদত উল্লেখ আছে যে, নিৰাপত্তা পৰিষদৰ যিকোনো পৰিৱৰ্তনৰ বাবে স্থায়ী সদস্যসকলে সন্মতি প্ৰদান কৰিব লাগে । এক কথাত ক’বলৈ ব্ৰিকছৰ দাবীসমূহ পূৰণত ইয়াৰ এখন সদস্য ৰাষ্ট্ৰই বাধা হিচাপে থিয় দিছে । ভৌগোলিক আৰু আদৰ্শগত ভিন্নতা থকাৰ পাছতো একলগ হোৱা পাঁচখন দেশে এক প্ৰভাৱশালী শক্তিলৈ পৰিণত হোৱাৰ বাবে আভ্যন্তৰীণ সংঘাতসমূহ নিৰ্মূল কৰিব লাগিব ।

আৰু পঢ়ক : উন্নয়নৰ দ্ৰুততা আৰু আৰ্থিক সংকট নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে বিনিয়োগ

ব্ৰাজিলৰ ৰাজধানী চহৰ ব্ৰাছিলিয়াত অনুষ্ঠিত একাদশ ব্ৰিকছ সন্মিলনত সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে যুঁজাৰ কৌশলৰ লগতে বাণিজ্য আৰু বিত্তীয় দিশত সহযোগিতা বৃদ্ধিৰ ওপৰত আলোচনা কৰা হয় । দহ বছৰ পূৰ্বে সমান সুবিধা-সুযোগৰে পৰিপূৰ্ণ এখন পৃথিৱী সৃষ্টিৰ লক্ষ্যৰে ব্ৰিকছৰ জন্ম হৈছিল । এই সংগঠনে প্ৰগতিৰ পথত থকা প্ৰত্যাহ্বানসমূহ সঠিকভাৱে চিনাক্ত কৰিছে । ব্ৰিকছ হৈছে পাঁচখন ৰাষ্ট্ৰৰ ইংৰাজীত প্ৰথম আখৰকেইটাৰে গঠিত এটা নাম-ব্ৰাজিল, ৰাছিয়া, ভাৰত, চীন আৰু দক্ষিণ আফ্ৰিকা । আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মুদ্ৰানিধিয়ে সকীয়াই দিছে যে, চীন-আমেৰিকাৰ বাণিজ্যিক যুদ্ধৰ ফলত সমগ্ৰ বিশ্বজুৰি ০.৫ শতাংশ পৰ্যন্ত জিডিপি হ্ৰাস কৰিব পাৰে । বিশ্ব অৰ্থনীতিত সন্ত্ৰাসবাদৰ প্ৰভাৱ সম্পৰ্কে ব্ৰিকছৰ নেতাসকলে আলোচনা কৰিছিল । নৰেন্দ্ৰ মোডীৰ মতে, সন্ত্ৰাসবাদৰ ফলত বিশ্ব অৰ্থনীতিয়ে কেইবা কোটি ডলাৰ হেৰুওৱাৰ লগতে বিশ্বজুৰি ২.২৫ লাখ লোকে প্ৰাণ হেৰুৱাইছে ।

সাত সপ্তাহ পূৰ্বে ব্ৰিকছৰ দেশসমূহৰ নেতাসকলে নিউয়ৰ্কত লগ হৈ সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ বিষয়ে আলোচনা কৰে । ৰাসায়নিক অস্ত্ৰৰ ওপৰত নিষেধাজ্ঞাৰ লগতে সন্ত্ৰাসবাদ বিৰোধী প্ৰতিটো পদক্ষেপত সহযোগিতা আগবঢ়াব বুলি তেওঁলোকে সুদৃঢ় স্থিতি প্ৰকাশ কৰে । ডেৰ বছৰ পূৰ্বে আমেৰিকা, ব্ৰিটেইন, ফ্ৰান্স আৰু জাৰ্মানীয়ে 'মানি লণ্ডাৰিং' আৰু সন্ত্ৰাসবাদীলৈ ধনৰ সৰবৰাহ বন্ধ নকৰাৰ বাবে পাকিস্তানৰ বিৰুদ্ধে ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ বাবে একমতত উপনীত হৈছিল । কিন্তু চীনে পাকিস্তানক উদ্ধাৰৰ বাবে অহাতহে এনেধৰণৰ সন্ত্ৰাসবিৰোধী ব্যৱস্থাবোৰ কাৰ্যকৰী নহ'ল ।

বিগত দহ বছৰতত ব্ৰিকছৰ দেশসমূহৰ মাজত সহযোগিতা, সমন্বয় আৰু বন্ধুত্বক লৈ প্ৰশ্ন কৰাৰ থল আছে । ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোডীয়ে সন্মিলনত দিয়া ভাষণত উন্মোচন কৰা তথ্য অনুসৰি বিশ্ব বাণিজ্যৰ ভিতৰত ব্ৰিকছৰ ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ মাজত হোৱা ব্যৱসায়-বাণিজ্যৰ হাৰ মাত্ৰ ১৫ শতাংশহে । বিশ্বৰ জিডিপিত ২৩ শতাংশ আৰু জনসংখ্যাৰ ৪২ শতাংশ ভাগ থকা ব্ৰিকছ ৰাষ্ট্ৰসমূহে পাৰস্পৰিক সহযোগিতাৰ গুৰুত্ব উপলব্ধি কৰিব লাগিব । পূৰ্বে এটা লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছিল যে, ব্ৰিকছৰ দেশসমূহে আমেৰিকা, জাপান, ব্ৰিটেইন, ফ্ৰান্স, জাৰ্মানীক চেৰ পেলাই বিশ্ব অৰ্থনীতিক নেতৃত্ব দিব ।

ব্ৰিকছ ৰাষ্ট্ৰ
ব্ৰিকছ ৰাষ্ট্ৰ

ব্ৰিকছে ইন্ধন আৰু খাদ্য সুৰক্ষাৰ বাবে কেইবাটাও সংকল্প গ্ৰহণ কৰিছে যদিও এই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংগঠনটো তেতিয়াহে সফল হ'ব যদি একত্ৰিত হৈ যুঁজ দিয়ে । চীনৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী জিনপিঙে স্থান কৰা ব্ৰিকছ, চাংহাই কোপাৰেশ্যন অৰ্গেনাইজেশ্যন আৰু ইউৰেছিয়ান ইক’নমিক ইউনিয়নে এখন বহু মেৰুকেন্দ্ৰিক পৃথিৱী গঢ়াতহে অৱদান যোগাব পাৰে । ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোডীয়ে ভাৰতত উপলব্ধ অন্তহীন সুযোগ আৰু 'ইজ অৱ ডুয়িং বিজনেছ’ৰ সুবিধা গ্ৰহণ কৰিবলৈ সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহক আহ্বান জনাইছে । আন্তৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতিযোগিতামূলক সূচকাংকত ভাৰত আৰু ব্ৰাজিলৰ স্থান একেবাৰে শেষত । আন্তঃগাঁথনি, বিদ্যুত যোগান বা যোগানৰ শৃংখলাত সংস্কাৰে বিনিয়োগকাৰীক আকৰ্ষিত কৰিব পাৰে ।

দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ অন্তৰ্ভুক্তিৰ পূৰ্বে ব্ৰাজিল, ৰাছিয়া, ভাৰত আৰু চীনৰ দ্বাৰা গঠিত এই অনুষ্ঠানক 'ব্ৰিক' বুলি জনা গৈছিল । ইয়াৰ উদ্দেশ্য আছিল গোলকীয় অৰ্থনৈতিক আৰু বিত্তীয় অৱস্থাৰ উন্নতি সাধন । কিন্তু দহ বছৰ পাৰ হোৱাৰ পাছতো ফলাফলসমূহ নিৰাশাজনক । যাৰ ফলত শেহতীয়া ব্ৰাছিলিয়া সন্মিলনে ৰাষ্ট্ৰসংঘ, বিশ্ব বাণিজ্য সংস্থা আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মুদ্ৰানিধিৰ সংস্কাৰৰ ওপৰত গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিছে । ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ ব্যৱস্থাত সংস্কাৰৰ বাবে ভাৰতৰ স্থিতি বিশ্বৰ মঞ্চত স্পষ্ট কৰি দিয়া হৈছে । ব্ৰিকছ সন্মিলনে এই মতক সমৰ্থন কৰাৰ লগতে বিশ্ব বাণিজ্য সংস্থা আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মুদ্ৰানিধিৰ নীতিৰ ক্ষেত্ৰতো অনুৰূপ পৰিৱৰ্তনৰ দাবী কৰিছে । চীনৰ স্থিতিহে সকলোতকৈ ভিন্ন । কাৰণ ভাৰতৰ লগত চীনৰ সম্পৰ্ক মধুৰ নহয় । যদিও ভেটোৰ ক্ষমতা থকা আন ৰাষ্ট্ৰসমূহে ভাৰতৰ স্থায়ী সদস্যৰ দাবীক সমৰ্থন কৰি আহিছে চীনেহে দীৰ্ঘদিনৰ পৰা ইয়াৰ বিৰোধিতা কৰি আহিছে । ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ চনদত উল্লেখ আছে যে, নিৰাপত্তা পৰিষদৰ যিকোনো পৰিৱৰ্তনৰ বাবে স্থায়ী সদস্যসকলে সন্মতি প্ৰদান কৰিব লাগে । এক কথাত ক’বলৈ ব্ৰিকছৰ দাবীসমূহ পূৰণত ইয়াৰ এখন সদস্য ৰাষ্ট্ৰই বাধা হিচাপে থিয় দিছে । ভৌগোলিক আৰু আদৰ্শগত ভিন্নতা থকাৰ পাছতো একলগ হোৱা পাঁচখন দেশে এক প্ৰভাৱশালী শক্তিলৈ পৰিণত হোৱাৰ বাবে আভ্যন্তৰীণ সংঘাতসমূহ নিৰ্মূল কৰিব লাগিব ।

আৰু পঢ়ক : উন্নয়নৰ দ্ৰুততা আৰু আৰ্থিক সংকট নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে বিনিয়োগ

Intro:Body:Conclusion:
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.