৮ জুনত উদযাপন কৰা হৈছে বিশ্ব সমুদ্ৰ দিৱস । জীৱিত জগতলৈ সমুদ্ৰৰ অৱদান আৰু সাগৰীয় জীৱ-জন্তুৰ সংৰক্ষণৰ গুৰুত্ব বুজিবলৈ আৰু ইয়াৰ সুৰক্ষা আৰু সংৰক্ষণৰ দিশত পদক্ষেপ ল’বলৈ প্ৰতি বছৰে বিশ্ব সমুদ্ৰ দিৱস পালন কৰা হয় । সাগৰখন খাদ্য আৰু ঔষধৰ প্ৰধান উৎস আৰু পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ । গতিকে ইয়াৰ সুৰক্ষা গুৰুত্বপূৰ্ণ (World ocean day 2023 theme)।
বিশ্ব সমুদ্ৰ দিৱসৰ ইতিহাস: বিশ্বৰ দ্ৰুত বিকাশৰ লগে লগে সাগৰ প্ৰদূষণৰ হাৰো একে হাৰত বৃদ্ধি পাইছে । ইয়াৰ প্ৰতিৰোধৰ বাবে ১৯৯২ চনত ৰিঅ’ ডি জেনেইৰ’ত অনুষ্ঠিত ‘প্লেনেট আৰ্থ’ নামৰ মঞ্চত প্ৰতি বছৰে বিশ্ব সমুদ্ৰ দিৱস উদযাপনৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছিল । ইয়াৰ পিছত এই ধাৰণাটো কানাডাৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সমুদ্ৰ উন্নয়ন কেন্দ্ৰ আৰু কানাডাৰ মহাসাগৰীয় প্ৰতিষ্ঠানে আৰ্থ সন্মিলনত প্ৰস্তাৱ কৰে । ২০০৮ চনত ৰাষ্ট্ৰসংঘই ৮ জুন তাৰিখটো বিশ্ব সমুদ্ৰ দিৱস হিচাপে পালন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয় । ২০০৯ চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে ‘আমাৰ সাগৰ, আমাৰ দায়িত্ব’ শীৰ্ষক বিষয়বস্তুৰে ‘বিশ্ব সমুদ্ৰ দিৱস’ উদযাপন কৰা হয় (World Ocean Day 2023)। তেতিয়াৰ পৰা প্ৰতি বছৰে এই দিৱস পালন কৰা হয় ।
বিশ্ব সমুদ্ৰ দিৱসৰ তাৎপৰ্য: জৈৱ বৈচিত্ৰ্য, খাদ্য সুৰক্ষা, পৰিৱেশ ভাৰসাম্য, জলবায়ু পৰিৱৰ্তন, সামুদ্ৰিক সম্পদৰ অস্থায়ী ব্যৱহাৰ আদিৰ বিষয়ে উজ্জ্বল আৰু সজাগতা সৃষ্টিৰ বাবে প্ৰতি বছৰে ৮ জুন তাৰিখে এই দিৱস পালন কৰা হয় । আচলতে পৃথিৱীত আৰু আমাৰ জীৱনত সাগৰৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থান আছে, তথাপিও আমি ইয়াৰ সংৰক্ষণৰ প্ৰতি বিশেষ গুৰুত্ব নিদিওঁ । ইয়াক সংৰক্ষণ কৰাৰ পৰিৱৰ্তে মানুহে ইয়াক প্ৰদূষণ কৰাত ব্যস্ত হৈ পৰিছে । দিনক দিনে বৃদ্ধি পাইছে প্ৰদূষণৰ মাত্ৰা ।
বিশ্ব সমুদ্ৰ দিৱসৰ বিষয়বস্তু: প্ৰতি বছৰে এই দিৱসটো কোনোবা নহয় কোনোবা বিষয়বস্তুৰে উদযাপন কৰা হয় । এইবাৰৰ বিষয়বস্তু হৈছে ভৱিষ্যত প্ৰজন্মৰ বাবে সামুদ্ৰিক সম্পদ সংৰক্ষণৰ প্ৰয়োজনীয়তা (World ocean day 2023 activities)।
কিন্তু পৃথিৱীৰ ৭১ শতাংশ পানীৰে আৱৰি আছে । সেইবাবেই ইয়াক নীলগ্ৰহ বা জলগ্ৰহ বুলি কোৱা হয় । সময়ৰ লগে লগে বাণিজ্যৰ ক্ষেত্ৰত সাগৰখনে মুখ্য ভূমিকা গ্ৰহণ কৰি আহিছে । কিন্তু সাগৰৰ ওপৰত অতিমাত্ৰা নিৰ্ভৰশীলতাই সাগৰীয় জীৱক হত্যা কৰি জৈৱিক পৰিৱেশ তন্ত্ৰক প্ৰভাৱিত কৰিছে । কাৰখানা, প্লাষ্টিক, জাহাজৰ ধোঁৱা, গভীৰ সাগৰৰ খনন, পৰিৱেশ প্ৰদূষণ, ৰাসায়নিক পদাৰ্থ আৰু কীটনাশকৰ প্ৰবাহ আদিয়ে সাগৰীয় জৈৱ বৈচিত্ৰ্যক প্ৰভাৱিত কৰে । লগতে প্ৰদূষণৰ বাবে সাগৰত অক্সিজেনৰ পৰিমাণ কমি আহিছে । কিন্তু সাগৰৰ দৰে প্ৰাকৃতিক সম্পদৰ সুৰক্ষা আৰু সামুদ্ৰিক সম্পদৰ সঠিক ব্যৱস্থাপনা সম্পৰ্কে জনসচেতনতা সৃষ্টিৰ প্ৰয়োজন আছে ।
লগতে পঢ়ক: World Pest Day 2023: কিয় প্ৰতি বছৰে পালন কৰা হয় বিশ্ব কীট-পতংগ দিৱস ? জানো আহক ইয়াৰ কাৰণ