সন্তান জন্ম হোৱাৰ প্ৰায় ৫-৬ মাহৰ পিছত ইয়াৰ দাঁত ওলাবলৈ আৰম্ভ কৰে । সৰু ল’ৰা-ছোৱালীৰ দাঁত ওলোৱাটো কেৱল ল’ৰা-ছোৱালীৰ বাবেই নহয়, পৰিয়ালৰ বাবেও এক অসুবিধাজনক সময় । কাৰণ এই সময়ছোৱাত অধিকাংশ শিশুৱে পেটৰ বিষ, জ্বৰ, আঁঠুৰ বিষ আৰু আন কিছুমান সমস্যাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয় । একে সময়তে এনে সমস্যাৰ বাবে বেছিভাগ শিশুৱেই খিংখিঙীয়া হৈ পৰে আৰু কান্দিবলৈ আৰম্ভ কৰে(Teething Problems in Children)।
যদি শিশুৱে দাঁত ওলোৱাৰ সময়ত অধিক চিন্তিত হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে, তেন্তে কিছুমান ব্যৱস্থা আৰু সাৱধানতা আছে, এইসমূহৰ প্ৰতি যদি সঠিকভাৱে গুৰুত্ব দিয়া হয়, তেন্তে শিশুৰ এই সময়ছোৱাত হোৱা সমস্যাসমূহ বহু পৰিমাণে নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পৰা যায় । শিশুৱে দাঁত ওলোৱাৰ সময়ত সন্মুখীন হোৱা সাধাৰণ সমস্যা আৰু ইয়াক কেনেকৈ কম কৰিব পাৰি, লগতে তেওঁলোকৰ মুখৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা কেনেকৈ বজাই ৰাখিব পাৰি সেই বিষয়ে অধিক জানিবলৈ ইটিভি ভাৰত সুখীভৱই বেংগালুৰুৰ শিশু চিকিৎসক ডাঃ টি এছ ৰাওৰ পৰামৰ্শ গ্ৰহণ কৰিছিল(What are severe teething symptoms?)। এই বিষয়ত তেওঁ বিস্তৃতভাৱে ইটিভি ভাৰতৰ বাবে
শিশুৰ দাঁত ওলোৱাৰ সমস্যাৰ সৃষ্টি হয়
ডাঃ ৰাৱে বুজাইছে যে, দাঁত ওলোৱা বা দাঁত ওলোৱাৰ সময়ছোৱা কিছুমান শিশুৰ বাবে অতি অসুবিধাজনক হ’ব পাৰে । কিন্তু কিছুমান শিশুৰ এই সময় অতি সামান্য সমস্যাৰ সৈতে সহজে পাৰ হৈ যায়(Can teething make a child sick?)।
তেওঁ বুজাইছে যে দাঁত ওলোৱা আৰম্ভ হোৱাৰ আগতেই শিশুৰ দাঁতৰ আঁঠু খজুৱতি, বিষ আৰু কেতিয়াবা ফুলিবলৈ আৰম্ভ কৰে। আনহাতে, দাঁতবোৰ বাৰে বাৰে আঁঠুৰ ছালৰ পৰা নাহে, বৰঞ্চ ই এক লেহেমীয়া প্ৰক্ৰিয়া যিটোত কেইদিনমান সময় লাগে। এনে পৰিস্থিতিত আঁঠুত দাঁত ওলোৱাৰ সময়ত হোৱা অস্বস্তিও তৎক্ষণাত ভাল নহয়।
শিশুৰ দাঁত ওলোৱাৰ আৰম্ভণিৰ পৰা দাঁত সম্পূৰ্ণ ফুটালৈকে যেতিয়া দাঁতবোৰ ছালৰ পৰা ওলাই আহিবলৈ আৰম্ভ কৰে তেতিয়া অধিক বিষ হয় । বিশেষকৈ যিসকল শিশুৰ দাঁত প্ৰথমে ওলাই আহিছে, তেওঁলোকে এই সময়ত অধিক অসুবিধাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয়(When should I worry about my Children teething)।
যিয়েই নহওক, সাধাৰণতে শিশুৰ দাঁত পাঁচৰ পৰা ছমাহৰ ভিতৰত ওলাই আহিবলৈ আৰম্ভ কৰে । এই বয়সত শিশুৱে কথা ক’লেই নিজৰ সমস্যা প্ৰকাশ কৰিব নোৱাৰে । যাৰ বাবে তেওঁলোক অধিক খিংখিঙীয়া হৈ পৰে আৰু অধিক কান্দিবলৈ আৰম্ভ কৰে । আৰু এই অৱস্থাই তেওঁলোক আৰু পিতৃ-মাতৃ দুয়োৰে সমস্যা আৰু অধিক বৃদ্ধি কৰে ।
তেওঁ বুজাইছে যে, জন্মৰ পিছত ওলোৱা এই দাঁতবোৰ সাময়িক, যিবোৰ কেইবছৰমানৰ পিছত ভাঙি যায় আৰু তাৰ ঠাইত পুনৰ স্থায়ী দাঁত ওলাই আহে । শিশুৰ এই অস্থায়ী দাঁতবোৰক গাখীৰৰ দাঁত বুলিও কোৱা হয়। যদিও সাধাৰণ প্ৰাপ্তবয়স্কৰ মুখত ৩২টা দাঁত থাকে, কিন্তু গাখীৰৰ দাঁত বা তেওঁলোকৰ প্ৰথম দাঁতৰ সংখ্যা ২০টা । ১০ ওপৰলৈ আৰু ১০ তললৈ । এই সকলোবোৰ দাঁত সম্পূৰ্ণৰূপে ওলাই আহিবলৈ প্ৰায় তিনি বছৰ সময় লাগে(Teething in Babies)।
শিশুৰ দাঁত ওলোৱাত কি সমস্যাই আমনি কৰে
তাৰ পিছত ছালৰ পৰা দাঁত ওলোৱাৰ সময় ওচৰ চাপি অহাৰ লগে লগে ছালৰ পৰা দাঁত ওলাবলৈ আৰম্ভ কৰাৰ লগে লগে সেই ঠাইত শিশুসকলেও বিষ অনুভৱ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে । এই প্ৰক্ৰিয়াত ইহঁতৰ চোলাৰ লগত সংলগ্ন সকলো পেশীও মানসিক চাপত পৰে । যাৰ বাবে বহু সময়ত তেওঁলোকৰ কাণৰ লগত লাগি থকা পেশীবোৰত সমস্যা অনুভৱ কৰা হয়(What are teething troubles in children?)। ইয়াৰ বাবেই বহু শিশুৱে দাঁত ওলোৱাৰ সময়ত কাণ টানিবলৈ আৰম্ভ কৰে ।
দাঁত ওলোৱাৰ সময়তো বহু শিশুৰ শৰীৰৰ উষ্ণতাৰ পৰিৱৰ্তন দেখা যায় । কিন্তু এই অৱস্থাত যদি শিশুটিৰ উচ্চ জ্বৰ হয়, তেন্তে ইয়াৰ বাবে আন কাৰকসমূহো দায়ী হ’ব পাৰে । একে সময়তে দাঁত ওলোৱাৰ সময়ত শিশুৰ পেট বিচলিত হোৱাৰ ক্ষেত্ৰও দেখা যায়, কিন্তু ইয়াৰ বাবেও দাঁত ওলোৱাৰ প্ৰক্ৰিয়াটোক সম্পূৰ্ণৰূপে দায়ী বুলি ধৰিব নোৱাৰি ।
আচলতে ল’ৰা-ছোৱালীৰ দাঁত ওলাই আহিলে তেওঁলোকৰ দাঁতৰ আঁঠুত খজুৱতি, বিষ আৰু অস্বস্তি হয় । এনে হ’লে তেওঁলোকে অধিক আঙুলি বা হাত মুখত সোমাই দিয়ে, আনহাতে তেওঁলোকে সকলো বস্তু মুখত ভৰাই কামুৰিবলৈ চেষ্টা কৰে, যাতে তেওঁলোকৰ আঁঠুৰ খজুৱতি শান্ত হয় । এনে অৱস্থাত যদি হাত দুখন পৰিষ্কাৰ নহয় বা মুখত যিয়েই নহওক কিয়, যদি তাৰ ওপৰত বীজাণু থাকে, তেন্তে সেই বীজাণুবোৰ পেটত সোমাই পাচনতন্ত্ৰত প্ৰভাৱ পেলায় । এনে পৰিস্থিতিত কেতিয়াবা শিশুৰ ক্ষেত্ৰতো ডায়েৰিয়াৰ দৰে সমস্যা দেখা যায় ।
সমস্যা কেনেকৈ হ্ৰাস কৰিব পাৰি
ডাঃ ৰাৱে বুজাইছে যে, শিশুৱে কেৱল দাঁত ওলোৱাৰ প্ৰক্ৰিয়াত বিচলিত হোৱাই নহয়, তেওঁলোকৰ পিতৃ-মাতৃ আৰু তেওঁলোকৰ যত্ন লোৱা লোকসকলো অতিশয় বিচলিত হয়। বিশেষকৈ দুগ্ধপান কৰা মাতৃসকলে এই সময়ছোৱাত কিছুমান বিশেষ সমস্যাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয় । যিহেতু এই সময়ত শিশুৱে সকলো চোবাই চোবাই খাবলৈ চেষ্টা কৰে, সেয়েহে বহু শিশুৱে স্তনপানৰ সময়ত মাতৃৰ স্তন কামোৰ দিয়ে । যাৰ বাবে কেতিয়াবা তেওঁলোকৰ স্তনতো ঘাঁ হয় । একে সময়তে মুখ আৰু কাণত অস্বস্তিৰ বাবে শিশুসকলেও অধিক কান্দিবলৈ আৰম্ভ কৰে ।
কিছুমান প্ৰতিকাৰ আৰু সাৱধানতাই দাঁত ওলোৱাৰ প্ৰক্ৰিয়াৰ সময়ত হোৱা এই আৰু অন্যান্য সমস্যাসমূহ হ্ৰাস কৰাৰ লগতে সংক্ৰমণ, পাচনতন্ত্ৰৰ সমস্যা, জ্বৰ আদি ৰোগ প্ৰতিৰোধ কৰাত অতি ফলপ্ৰসূ হ’ব পাৰে । ইয়াৰে কিছুমান তলত দিয়া ধৰণৰ ।
শিশুৰ শাৰীৰিক পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা আৰু তেওঁলোকৰ কাপোৰ-কানি, খেলনা আৰু চাৰিওফালে ৰখা বস্তু আৰু তেওঁলোকে ব্যৱহাৰ কৰা বস্তুবোৰৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ প্ৰতি বিশেষ যত্ন লওক । এই সময়ত শিশুৱে অধিক ড্ৰপ কৰে আৰু দাঁতৰ আঁঠুত খজুৱতি হোৱাৰ বাবে বাৰে বাৰে হাত মুখত সোমাই দিয়ে । এনে পৰিস্থিতিত তেওঁলোকৰ হাত পৰিষ্কাৰ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত বিশেষ সাৱধানতা অৱলম্বন কৰিব লাগে । ইয়াৰ লগতে পৰিষ্কাৰ ৰুমাল বা কাপোৰৰ সহায়ত তেওঁলোকৰ লালাও পৰিষ্কাৰ কৰিব লাগে ।
বহুতে শিশুক দাঁতৰ খজুৱতি কমোৱাৰ বাবে দাঁতৰ ঔষধ দিয়ে। টিথাৰ আচলতে এনেকুৱা খেলনা যিয়ে বিশেষকৈ শিশুৰ দাঁত ওলোৱাৰ সময়ত আঁঠুৰ খজুৱতি কমায় । কিন্তু ইয়াৰ ব্যৱহাৰৰ বাবে কিছুমান কথাও মনত ৰখাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। উদাহৰণস্বৰূপে, যিহেতু শিশুৱে মুখত ভৰাই দিয়ে, সেয়েহে সদায় পৰিষ্কাৰ আৰু বীজাণুমুক্ত হ’ব লাগে, বেছি কঠিন হ’ব নালাগে আৰু ভাল মানৰ হ’ব লাগে ।
মনত ৰাখিব যে, শিশুটিয়ে এনে বস্তু মুখত সোমোৱাব নালাগে যাৰ ফলত তেওঁৰ দাঁতৰ গুড়িৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে ।
ভালদৰে ধোৱা শাক-পাচলি বা ফল-মূল শিশুক চোবাই খাবলৈও দিব পাৰি । ইয়াৰ দ্বাৰা তেওঁলোকৰ দাঁতৰ আঁঠুৰ খজুৱতিৰ পৰা উপশম পোৱাই নহয়, পুষ্টিও লাভ কৰিব । কিন্তু ইয়াত এইটোও মনত ৰখাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ যে শিশুৱে ভালদৰে চোবাই খাবলৈ শিকিব নোৱাৰালৈকে তেওঁক সৰু সৰু কটা শাক-পাচলি বা ফল-মূল দিব নালাগে । ডিঙিত আৱদ্ধ হৈ পৰিব পাৰে । লগতে বীজযুক্ত ফল দিয়াৰ আগতে গুটি সম্পূৰ্ণৰূপে আঁতৰাই দিয়াৰ পিছতহে ফল দিব লাগে । যদি বতৰ গৰম হয় তেন্তে শিশুক ঠাণ্ডা শাক-পাচলি বা ফল-মূল দিলে তেওঁলোকে অধিক সকাহ পাব পাৰে ।
আঙুলিৰে বা ঠাণ্ডা আৰু তিতা কোমল কাপোৰেৰে দাঁতৰ গুড়িত লঘু মালিচ কৰিলেও এই অৱস্থাত থকা শিশুসকলক সকাহ দিব পাৰি । বিশেষকৈ স্তনপান কৰাৰ পূৰ্বে আৰু শুই উঠাৰ আগতে লঘু হাতেৰে দাঁতৰ গুড়িৰ মালিচ কৰিলে শিশু আৰু মাতৃ উভয়ৰে সমস্যা হ্ৰাস পাব পাৰে ।
মুখৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা কেনেকৈ সঠিকভাৱে ৰাখিব পাৰি
ডাঃ ৰাৱে বুজাইছে যে, শিশুৰ মুখৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা বজাই ৰখাৰ প্ৰচেষ্টা দাঁত ওলোৱাৰ আগতেই আৰম্ভ কৰিব লাগে। ইয়াৰ দ্বাৰা দাঁত আৰু দাঁত উলিওৱাৰ পিছত দাঁত আৰু আঁঠু সুস্থ কৰি ৰাখিব পাৰি আৰু ইয়াৰ উপকাৰে সামগ্ৰিক স্বাস্থ্যৰ ওচৰ পায়গৈ। আনকি ল’ৰা-ছোৱালীও কমকৈ বেমাৰত পৰে। মুখৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাক সুস্থ কৰি ৰাখিবলৈ কিছুমান কথা মনত ৰাখি কিছুমান ভাল অভ্যাস গ্ৰহণ কৰাটো উপকাৰী, ইয়াৰে কিছুমান তলত দিয়া ধৰণৰ।
জন্মৰ পৰাই শিশুৰ মুখৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা বজাই ৰাখিব লাগে । ইয়াৰ বাবে পৰিষ্কাৰ, কোমল আৰু তিতা কাপোৰৰ সহায়ত প্ৰতিদিনে শিশুটিৰ দাঁতৰ আঁঠু আৰু জিভা পৰিষ্কাৰ কৰি লঘু হাতেৰে পৰিষ্কাৰ কৰিব লাগে । যিসকল শিশুৰ ওপৰৰ খাদ্যাভ্যাস দৈনিক আৰম্ভ হৈছে, তেওঁলোকৰ মুখখনো একেদৰেই পৰিষ্কাৰ কৰক। ইয়াৰ লগতে শিশুটিক সৰু ল’ৰা-ছোৱালীৰ বাবে অতি কোমল আৰু বিশেষভাৱে উপলব্ধ টুথব্ৰাছও দিব পাৰি ।
যিসকল শিশুৰ দাঁত অলপ অলপকৈ ওলাই আহিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে, তেওঁলোকৰ দাঁত দিনে দুবাৰকৈ আগফালৰ পৰা পিছলৈ চাফা কৰিব লাগে । ইয়াৰ ফলত আৰম্ভণিৰে পৰা দিনটোত দুবাৰকৈ ব্ৰাছ কৰাৰ অভ্যাসও গঢ় লৈ উঠিব । যিসকল শিশুৰ পাঁচ-ছয়টা দাঁত ফাটি গৈছে অৰ্থাৎ প্ৰায় সাত-আঠ মাহৰ পিছত অতি কম ফ্ল’ৰাইডযুক্ত টুথপেষ্টেৰে দাঁত ব্ৰাছ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিব পাৰি । কিন্তু মনত ৰাখিব যে টুথব্ৰাছ অতি কোমল হ’ব লাগে আৰু টুথপেষ্ট অতি কম পৰিমাণে ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে । কাৰণ ফ্ল’ৰাইডৰ অতিৰিক্ততা শিশুৰ বাবে ক্ষতিকাৰক হ’ব পাৰে ।
দাঁত ওলোৱাৰ পিছত শিশুক ৰাতি শুই উঠাৰ আগতে বটলৰ পৰা মিঠা গাখীৰ খোৱাৰ অভ্যাসৰ পৰা ৰক্ষা কৰিব লাগে । এনে কৰিলে গাখীৰৰ কণাবোৰ তেওঁলোকৰ মুখত বিশেষকৈ দাঁতত গোটেই ৰাতি থাকিব পাৰে, যাৰ ফলত দাঁতৰ ক্ষয় হ’ব পাৰে ।
পুষ্টিৰ যত্ন লওক
ডাঃ ৰাৱে কয় যে ছমাহৰ পিছত গাখীৰৰ বাহিৰেও শিশুক দালি আৰু চাউলৰ পানী, ফলৰ ৰস, পাতল খিচিৰি, দাইল, নাৰিকল পানী, ফলৰ ৰস আৰু শাক-পাচলিৰ জোল আদি তৰল খাদ্য দিব লাগে । য’ত আইৰণ, ভিটামিন, কেলচিয়াম, প্ৰ’টিন আৰু খনিজ পদাৰ্থকে ধৰি অন্যান্য প্ৰয়োজনীয় পুষ্টিকৰ উপাদানসমূহ প্ৰয়োজনীয় পৰিমাণত থাকে। ইয়াৰ লগতে নিয়মীয়াকৈ অলপ পানীও দিব লাগে । ইয়াৰ বাবে শিশুৰ শৰীৰত ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা গঢ় লৈ উঠিব আৰু যিকোনো কাৰণত অসুস্থ হোৱাৰ সম্ভাৱনাও কমি যাব ।
ইয়াৰ বাহিৰেও বিশেষকৈ দাঁত ওলোৱাৰ সময়ত বিষ বা অস্বস্তিৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ অবিহনে কোনো ধৰণৰ বিষনাশক ঔষধ দিব নালাগে, আঁঠুত কোনো ধৰণৰ মলম বা জেল লগাব নালাগে । কিন্তু কেৱল দাঁত ওলোৱাৰ সময়তে নহয় সাধাৰণভাৱেও যদি শিশুটিয়ে অবিৰতভাৱে আৰু অত্যধিকভাৱে কান্দি আছে বা জ্বৰ, ডায়েৰিয়া বা আন কোনো সমস্যাত ভুগিছে তেন্তে তৎক্ষণাত চিকিৎসকৰ সৈতে যোগাযোগ কৰিব লাগে ।
লগতে পঢ়ক: Breakfast Food Tips: পুৱা খালী পেটত ভুলটো গ্ৰহণ নকৰিব এই ৫বিধ খাদ্য, হ'ব পাৰে পাচনতন্ত্ৰৰ সমস্যা
