ETV Bharat / bharat

ISRO aims at complex missions in space: মহাকাশত LUPEX হ’ব ISRO ৰ পৰৱৰ্তী অভিযান !

author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : Aug 24, 2023, 11:14 AM IST

চন্দ্ৰযান-3 ৰ পিচত চন্দ্ৰলৈ ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী অভিযান হয়তো জাপানৰ সৈতে হ’ব । চন্দ্ৰযান-4 অভিযানৰ নাম হ’ব পাৰে ‘‘Lunar Polar Exploration Mission’’ (LUPEX)।

ISRO aims at complex missions in space
চন্দ্ৰলৈ ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী অভিযান হয়তো জাপানৰ সৈতে হ’ব

নিউজ ডেস্ক. 24 আগষ্ট : মিছন চন্দ্ৰযান-3 ৰ সফলতাই ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা (ISRO)ক আৰু অধিক শক্তিশালী কৰি তুলিছে । এনে পৰিপ্ৰেক্ষিতত চন্দ্ৰৰ ওপৰত ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী পৰীক্ষাটো আকৰ্ষণীয় হৈ পৰিব । ISRO ৰ এক সূত্ৰৰ পৰা জানিব পৰা মতে, চন্দ্ৰযান-3 ৰ পিচত চন্দ্ৰলৈ ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী মিছনটো সম্ভৱত জাপানৰ সৈতে হ’ব ৷ এই সন্দৰ্ভত দুয়োখন দেশৰ মাজত ইতিমধ্যে আলোচনা প্ৰায় সমাপ্ত হৈছে । অৱশ্যে ইয়াৰ বাবে বিশেষ কোনো নাম উল্লেখ কৰা হোৱা নাই ।

মিছন চন্দ্ৰযান-4 ৰ নাম হ’ব পাৰে ‘‘চন্দ্ৰ মেৰু অন্বেষণ অভিযান’’ (Lunar Polar Exploration Mission চমুকৈ LUPEX)। এই প্ৰকল্পটো আৰু তিনি-চাৰি বছৰৰ ভিতৰত বাস্তৱায়িত হ’ব পাৰে । জাপানৰ H3 ৰকেটে এই উৎক্ষেপণ কৰিব ।

ইয়াত আছে এখন লেণ্ডাৰ আৰু এখন ৰভাৰ । চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুৰ ওচৰৰ অঞ্চলটোত চলোৱা হ’ব এই অভিযান । লগতে চন্দ্ৰৰ পৃষ্ঠত পানী আৰু বৰফৰ ৰূপত থকা অন্যান্য মৌলৰ পৰিসৰৰ ওপৰতো পৰ্যবেক্ষণ কৰা হ’ব বুলি ISRO ৰ সূত্ৰই উল্লেখ কৰে ।

লগতে ISRO ৰ সূত্ৰই উল্লেখ কৰে যে, মহাকাশযান আৰু মানুহে ৰাতি বিশেষকৈ দক্ষিণ মেৰুৰ কিছু অংশত ঠাণ্ডাৰ মাত্ৰা সহ্য কৰিবলৈ অসুবিধা পায় । তাত দীৰ্ঘম্যাদী গৱেষণা চলাবলৈ হ’লে ৰাতি জীয়াই থকাৰ ক্ষমতা আহৰণ কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ । ভাৰত-জাপানৰ এখন মহাকাশযানে ইয়াৰ সম্ভাৱনাৰ সন্ধান কৰিব । লগতে যান-বাহন যাত্ৰাৰ লগত জড়িত জ্ঞানৰ ওপৰত গৱেষণা কৰাৰো সম্ভাৱনা আছে । ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী ৰ’ভাৰখন সূৰ্যৰ স্থায়ী ছাঁলৈ যাব পাৰে ।

অশেষ চেষ্টাৰ বলতে ISRO য়ে চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুত উপস্থিত হ’বলৈ সক্ষম হৈছে । ISRO য়ে মহাকাশত নিজকে প্ৰধান শক্তি হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছে চন্দ্ৰযান-3ৰ বিক্ৰমক । অৱশ্যে এই কৃতিত্ব অৰ্জন কৰি ISRO বহি নাথাকে ৷ পৰৱৰ্তী পৰ্যায়ত মহাকাশত ISRO য়ে আৰম্ভ কৰিব জটিল পথৰ সুগম স্থল ৷

ISRO য়ে হাতত লোৱা আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰীক্ষাসমূহৰ সবিশেষ তলত উল্লেখ কৰা হ’ল :-

সূৰ্যৰ ওপৰত গৱেষণা :

সূৰ্যৰ বায়ুমণ্ডলীয় অৱস্থাৰ ওপৰত গৱেষণাৰ লক্ষ্য ইয়াৰ এক বিশেষ অভিযান । ইয়াৰ অংশ হিচাপে ‘‘আদিত্য-L1’’ নামেৰে নামকৰণ কৰা এখন মহাকাশযান সূৰ্য-পৃথিৱী ব্যৱস্থাৰ লেগ্ৰেঞ্জ পইণ্ট 1 (L1)ত নিয়োগ কৰা হ’ব । ই পৃথিৱীৰ পৰা 15 লাখ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত থাকিব । এই মহাকাশযানখনে সৌৰ গৱেষণাৰ বাবে ৰোডছত ভাৰতৰ প্ৰথমটো মানৱ নিৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ হিচাপে কাম কৰিব । আদিত্য-L1 ৰ অংশ হিচাপে মুঠ 7 টা পেলোড প্ৰেৰণ কৰা হ’ব ।

পৃথিৱীৰ যমজ ভগ্নী :

ইতিমধ্যে ISRO য়ে পৃথিৱীৰ এফালে মংগল গ্ৰহলৈ এখন অৰ্বিটাৰ প্ৰেৰণ কৰিছে । এতিয়া শুক্ৰ গ্ৰহৰ ফালেও মহাকাশযান পঠোৱাৰ কথা পৰিকল্পনা কৰিছে ISRO ই ৷ কিয়নো শুক্ৰক পৃথিৱীৰ যমজ ভগ্নী বুলি গণ্য কৰা হয় । এই দুটা গ্ৰহৰ মাজত বহু দিশত সাদৃশ্য আছে । ইয়াৰ ওপৰত গৱেষণাৰ জৰিয়তে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱ, কোনো গ্ৰহৰ ব্যৱস্থাত কি হ’ব, সেই বিষয়ে ভৱিষ্যদ্বাণী কৰা সম্ভৱ হৈ উঠিব ৷

মানৱবাহী মহাকাশ ভ্ৰমণ :

বৰ্তমানলৈকে ভাৰতৰ পৰা মহাকাশলৈ যোৱা একমাত্ৰ উইং কমাণ্ডাৰ হৈছে ৰাকেশ শৰ্মা (1984)। শেহতীয়াকৈ মহাকাশত যথেষ্ট অগ্ৰগতি লাভ কৰা ভাৰতে এতিয়া গগণযান (Gaganyaan) নামেৰে মানৱ সম্পন্ন অভিযানৰ বাবে সাজু হৈছে । যদিও 2022 চনত কৰিব লাগিছিল, ক’ভিড-19 মহামাৰীকে ধৰি কেইবাটাও কাৰণত স্থগিত ৰখা হৈছিল । অহা বছৰ গগণযান অভিযান আৰম্ভ কৰা হ’ব । ইয়াৰ অংশ হিচাপে তিনিগৰাকী ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীয়ে ৰোডছত তিনিদিন কটাব । ইতিমধ্যে তেওঁলোকৰ প্ৰশিক্ষণ সম্পূৰ্ণ হৈছে বুলি জানিব পৰা গৈছে ।

আমেৰিকাৰ সৈতে টিম আপ কৰি দ্য আৰ্থ পৰীক্ষা :

ISRO য়ে অহা বছৰ আমেৰিকাৰ মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা চমুকৈ NASA ৰ সহযোগত পৃথিৱীখনক নিৰন্তৰ নিৰীক্ষণৰ বাবে ‘নিছাৰ’ (NISAR) নামৰ এটা উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণৰ বাবে সাজু হৈছে । এই উপগ্ৰহটোৱে নিয়মিতভাৱে পৃথিৱীৰ জলবায়ুৰ সৈতে জড়িত বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য প্ৰদান কৰিব ৷ য’ত সমুদ্ৰপৃষ্ঠ আৰু ভূগৰ্ভস্থ পানীও অন্তৰ্ভুক্ত হৈ আছে । ই চুনামী, ভূমিকম্প, আগ্নেয়গিৰিৰ বিস্ফোৰণ, ভূমিস্খলনৰ দৰে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ সৈতে ফলপ্ৰসূভাৱে মোকাবিলা কৰাত সহায় কৰিব ৷

আনহাতে, মংগল গ্ৰহলৈ দ্বিতীয়খন মহাকাশযানৰ বিষয়েও ISRO ত ব্যাপক চৰ্চা চলি আছে ।

লগতে পঢ়ক : Successful landing of Chandrayaan-3: গুগলৰ CEO সুন্দৰ পিচাইয়ে অভিনন্দন জনালে ভাৰতীয় বিজ্ঞানীক

নিউজ ডেস্ক. 24 আগষ্ট : মিছন চন্দ্ৰযান-3 ৰ সফলতাই ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা (ISRO)ক আৰু অধিক শক্তিশালী কৰি তুলিছে । এনে পৰিপ্ৰেক্ষিতত চন্দ্ৰৰ ওপৰত ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী পৰীক্ষাটো আকৰ্ষণীয় হৈ পৰিব । ISRO ৰ এক সূত্ৰৰ পৰা জানিব পৰা মতে, চন্দ্ৰযান-3 ৰ পিচত চন্দ্ৰলৈ ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী মিছনটো সম্ভৱত জাপানৰ সৈতে হ’ব ৷ এই সন্দৰ্ভত দুয়োখন দেশৰ মাজত ইতিমধ্যে আলোচনা প্ৰায় সমাপ্ত হৈছে । অৱশ্যে ইয়াৰ বাবে বিশেষ কোনো নাম উল্লেখ কৰা হোৱা নাই ।

মিছন চন্দ্ৰযান-4 ৰ নাম হ’ব পাৰে ‘‘চন্দ্ৰ মেৰু অন্বেষণ অভিযান’’ (Lunar Polar Exploration Mission চমুকৈ LUPEX)। এই প্ৰকল্পটো আৰু তিনি-চাৰি বছৰৰ ভিতৰত বাস্তৱায়িত হ’ব পাৰে । জাপানৰ H3 ৰকেটে এই উৎক্ষেপণ কৰিব ।

ইয়াত আছে এখন লেণ্ডাৰ আৰু এখন ৰভাৰ । চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুৰ ওচৰৰ অঞ্চলটোত চলোৱা হ’ব এই অভিযান । লগতে চন্দ্ৰৰ পৃষ্ঠত পানী আৰু বৰফৰ ৰূপত থকা অন্যান্য মৌলৰ পৰিসৰৰ ওপৰতো পৰ্যবেক্ষণ কৰা হ’ব বুলি ISRO ৰ সূত্ৰই উল্লেখ কৰে ।

লগতে ISRO ৰ সূত্ৰই উল্লেখ কৰে যে, মহাকাশযান আৰু মানুহে ৰাতি বিশেষকৈ দক্ষিণ মেৰুৰ কিছু অংশত ঠাণ্ডাৰ মাত্ৰা সহ্য কৰিবলৈ অসুবিধা পায় । তাত দীৰ্ঘম্যাদী গৱেষণা চলাবলৈ হ’লে ৰাতি জীয়াই থকাৰ ক্ষমতা আহৰণ কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ । ভাৰত-জাপানৰ এখন মহাকাশযানে ইয়াৰ সম্ভাৱনাৰ সন্ধান কৰিব । লগতে যান-বাহন যাত্ৰাৰ লগত জড়িত জ্ঞানৰ ওপৰত গৱেষণা কৰাৰো সম্ভাৱনা আছে । ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী ৰ’ভাৰখন সূৰ্যৰ স্থায়ী ছাঁলৈ যাব পাৰে ।

অশেষ চেষ্টাৰ বলতে ISRO য়ে চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুত উপস্থিত হ’বলৈ সক্ষম হৈছে । ISRO য়ে মহাকাশত নিজকে প্ৰধান শক্তি হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছে চন্দ্ৰযান-3ৰ বিক্ৰমক । অৱশ্যে এই কৃতিত্ব অৰ্জন কৰি ISRO বহি নাথাকে ৷ পৰৱৰ্তী পৰ্যায়ত মহাকাশত ISRO য়ে আৰম্ভ কৰিব জটিল পথৰ সুগম স্থল ৷

ISRO য়ে হাতত লোৱা আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰীক্ষাসমূহৰ সবিশেষ তলত উল্লেখ কৰা হ’ল :-

সূৰ্যৰ ওপৰত গৱেষণা :

সূৰ্যৰ বায়ুমণ্ডলীয় অৱস্থাৰ ওপৰত গৱেষণাৰ লক্ষ্য ইয়াৰ এক বিশেষ অভিযান । ইয়াৰ অংশ হিচাপে ‘‘আদিত্য-L1’’ নামেৰে নামকৰণ কৰা এখন মহাকাশযান সূৰ্য-পৃথিৱী ব্যৱস্থাৰ লেগ্ৰেঞ্জ পইণ্ট 1 (L1)ত নিয়োগ কৰা হ’ব । ই পৃথিৱীৰ পৰা 15 লাখ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত থাকিব । এই মহাকাশযানখনে সৌৰ গৱেষণাৰ বাবে ৰোডছত ভাৰতৰ প্ৰথমটো মানৱ নিৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ হিচাপে কাম কৰিব । আদিত্য-L1 ৰ অংশ হিচাপে মুঠ 7 টা পেলোড প্ৰেৰণ কৰা হ’ব ।

পৃথিৱীৰ যমজ ভগ্নী :

ইতিমধ্যে ISRO য়ে পৃথিৱীৰ এফালে মংগল গ্ৰহলৈ এখন অৰ্বিটাৰ প্ৰেৰণ কৰিছে । এতিয়া শুক্ৰ গ্ৰহৰ ফালেও মহাকাশযান পঠোৱাৰ কথা পৰিকল্পনা কৰিছে ISRO ই ৷ কিয়নো শুক্ৰক পৃথিৱীৰ যমজ ভগ্নী বুলি গণ্য কৰা হয় । এই দুটা গ্ৰহৰ মাজত বহু দিশত সাদৃশ্য আছে । ইয়াৰ ওপৰত গৱেষণাৰ জৰিয়তে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱ, কোনো গ্ৰহৰ ব্যৱস্থাত কি হ’ব, সেই বিষয়ে ভৱিষ্যদ্বাণী কৰা সম্ভৱ হৈ উঠিব ৷

মানৱবাহী মহাকাশ ভ্ৰমণ :

বৰ্তমানলৈকে ভাৰতৰ পৰা মহাকাশলৈ যোৱা একমাত্ৰ উইং কমাণ্ডাৰ হৈছে ৰাকেশ শৰ্মা (1984)। শেহতীয়াকৈ মহাকাশত যথেষ্ট অগ্ৰগতি লাভ কৰা ভাৰতে এতিয়া গগণযান (Gaganyaan) নামেৰে মানৱ সম্পন্ন অভিযানৰ বাবে সাজু হৈছে । যদিও 2022 চনত কৰিব লাগিছিল, ক’ভিড-19 মহামাৰীকে ধৰি কেইবাটাও কাৰণত স্থগিত ৰখা হৈছিল । অহা বছৰ গগণযান অভিযান আৰম্ভ কৰা হ’ব । ইয়াৰ অংশ হিচাপে তিনিগৰাকী ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীয়ে ৰোডছত তিনিদিন কটাব । ইতিমধ্যে তেওঁলোকৰ প্ৰশিক্ষণ সম্পূৰ্ণ হৈছে বুলি জানিব পৰা গৈছে ।

আমেৰিকাৰ সৈতে টিম আপ কৰি দ্য আৰ্থ পৰীক্ষা :

ISRO য়ে অহা বছৰ আমেৰিকাৰ মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা চমুকৈ NASA ৰ সহযোগত পৃথিৱীখনক নিৰন্তৰ নিৰীক্ষণৰ বাবে ‘নিছাৰ’ (NISAR) নামৰ এটা উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণৰ বাবে সাজু হৈছে । এই উপগ্ৰহটোৱে নিয়মিতভাৱে পৃথিৱীৰ জলবায়ুৰ সৈতে জড়িত বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য প্ৰদান কৰিব ৷ য’ত সমুদ্ৰপৃষ্ঠ আৰু ভূগৰ্ভস্থ পানীও অন্তৰ্ভুক্ত হৈ আছে । ই চুনামী, ভূমিকম্প, আগ্নেয়গিৰিৰ বিস্ফোৰণ, ভূমিস্খলনৰ দৰে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ সৈতে ফলপ্ৰসূভাৱে মোকাবিলা কৰাত সহায় কৰিব ৷

আনহাতে, মংগল গ্ৰহলৈ দ্বিতীয়খন মহাকাশযানৰ বিষয়েও ISRO ত ব্যাপক চৰ্চা চলি আছে ।

লগতে পঢ়ক : Successful landing of Chandrayaan-3: গুগলৰ CEO সুন্দৰ পিচাইয়ে অভিনন্দন জনালে ভাৰতীয় বিজ্ঞানীক

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.