ETV Bharat / bharat

ISRO aims at complex missions in space: মহাকাশত LUPEX হ’ব ISRO ৰ পৰৱৰ্তী অভিযান !

চন্দ্ৰযান-3 ৰ পিচত চন্দ্ৰলৈ ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী অভিযান হয়তো জাপানৰ সৈতে হ’ব । চন্দ্ৰযান-4 অভিযানৰ নাম হ’ব পাৰে ‘‘Lunar Polar Exploration Mission’’ (LUPEX)।

ISRO aims at complex missions in space
চন্দ্ৰলৈ ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী অভিযান হয়তো জাপানৰ সৈতে হ’ব
author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : Aug 24, 2023, 11:14 AM IST

নিউজ ডেস্ক. 24 আগষ্ট : মিছন চন্দ্ৰযান-3 ৰ সফলতাই ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা (ISRO)ক আৰু অধিক শক্তিশালী কৰি তুলিছে । এনে পৰিপ্ৰেক্ষিতত চন্দ্ৰৰ ওপৰত ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী পৰীক্ষাটো আকৰ্ষণীয় হৈ পৰিব । ISRO ৰ এক সূত্ৰৰ পৰা জানিব পৰা মতে, চন্দ্ৰযান-3 ৰ পিচত চন্দ্ৰলৈ ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী মিছনটো সম্ভৱত জাপানৰ সৈতে হ’ব ৷ এই সন্দৰ্ভত দুয়োখন দেশৰ মাজত ইতিমধ্যে আলোচনা প্ৰায় সমাপ্ত হৈছে । অৱশ্যে ইয়াৰ বাবে বিশেষ কোনো নাম উল্লেখ কৰা হোৱা নাই ।

মিছন চন্দ্ৰযান-4 ৰ নাম হ’ব পাৰে ‘‘চন্দ্ৰ মেৰু অন্বেষণ অভিযান’’ (Lunar Polar Exploration Mission চমুকৈ LUPEX)। এই প্ৰকল্পটো আৰু তিনি-চাৰি বছৰৰ ভিতৰত বাস্তৱায়িত হ’ব পাৰে । জাপানৰ H3 ৰকেটে এই উৎক্ষেপণ কৰিব ।

ইয়াত আছে এখন লেণ্ডাৰ আৰু এখন ৰভাৰ । চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুৰ ওচৰৰ অঞ্চলটোত চলোৱা হ’ব এই অভিযান । লগতে চন্দ্ৰৰ পৃষ্ঠত পানী আৰু বৰফৰ ৰূপত থকা অন্যান্য মৌলৰ পৰিসৰৰ ওপৰতো পৰ্যবেক্ষণ কৰা হ’ব বুলি ISRO ৰ সূত্ৰই উল্লেখ কৰে ।

লগতে ISRO ৰ সূত্ৰই উল্লেখ কৰে যে, মহাকাশযান আৰু মানুহে ৰাতি বিশেষকৈ দক্ষিণ মেৰুৰ কিছু অংশত ঠাণ্ডাৰ মাত্ৰা সহ্য কৰিবলৈ অসুবিধা পায় । তাত দীৰ্ঘম্যাদী গৱেষণা চলাবলৈ হ’লে ৰাতি জীয়াই থকাৰ ক্ষমতা আহৰণ কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ । ভাৰত-জাপানৰ এখন মহাকাশযানে ইয়াৰ সম্ভাৱনাৰ সন্ধান কৰিব । লগতে যান-বাহন যাত্ৰাৰ লগত জড়িত জ্ঞানৰ ওপৰত গৱেষণা কৰাৰো সম্ভাৱনা আছে । ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী ৰ’ভাৰখন সূৰ্যৰ স্থায়ী ছাঁলৈ যাব পাৰে ।

অশেষ চেষ্টাৰ বলতে ISRO য়ে চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুত উপস্থিত হ’বলৈ সক্ষম হৈছে । ISRO য়ে মহাকাশত নিজকে প্ৰধান শক্তি হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছে চন্দ্ৰযান-3ৰ বিক্ৰমক । অৱশ্যে এই কৃতিত্ব অৰ্জন কৰি ISRO বহি নাথাকে ৷ পৰৱৰ্তী পৰ্যায়ত মহাকাশত ISRO য়ে আৰম্ভ কৰিব জটিল পথৰ সুগম স্থল ৷

ISRO য়ে হাতত লোৱা আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰীক্ষাসমূহৰ সবিশেষ তলত উল্লেখ কৰা হ’ল :-

সূৰ্যৰ ওপৰত গৱেষণা :

সূৰ্যৰ বায়ুমণ্ডলীয় অৱস্থাৰ ওপৰত গৱেষণাৰ লক্ষ্য ইয়াৰ এক বিশেষ অভিযান । ইয়াৰ অংশ হিচাপে ‘‘আদিত্য-L1’’ নামেৰে নামকৰণ কৰা এখন মহাকাশযান সূৰ্য-পৃথিৱী ব্যৱস্থাৰ লেগ্ৰেঞ্জ পইণ্ট 1 (L1)ত নিয়োগ কৰা হ’ব । ই পৃথিৱীৰ পৰা 15 লাখ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত থাকিব । এই মহাকাশযানখনে সৌৰ গৱেষণাৰ বাবে ৰোডছত ভাৰতৰ প্ৰথমটো মানৱ নিৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ হিচাপে কাম কৰিব । আদিত্য-L1 ৰ অংশ হিচাপে মুঠ 7 টা পেলোড প্ৰেৰণ কৰা হ’ব ।

পৃথিৱীৰ যমজ ভগ্নী :

ইতিমধ্যে ISRO য়ে পৃথিৱীৰ এফালে মংগল গ্ৰহলৈ এখন অৰ্বিটাৰ প্ৰেৰণ কৰিছে । এতিয়া শুক্ৰ গ্ৰহৰ ফালেও মহাকাশযান পঠোৱাৰ কথা পৰিকল্পনা কৰিছে ISRO ই ৷ কিয়নো শুক্ৰক পৃথিৱীৰ যমজ ভগ্নী বুলি গণ্য কৰা হয় । এই দুটা গ্ৰহৰ মাজত বহু দিশত সাদৃশ্য আছে । ইয়াৰ ওপৰত গৱেষণাৰ জৰিয়তে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱ, কোনো গ্ৰহৰ ব্যৱস্থাত কি হ’ব, সেই বিষয়ে ভৱিষ্যদ্বাণী কৰা সম্ভৱ হৈ উঠিব ৷

মানৱবাহী মহাকাশ ভ্ৰমণ :

বৰ্তমানলৈকে ভাৰতৰ পৰা মহাকাশলৈ যোৱা একমাত্ৰ উইং কমাণ্ডাৰ হৈছে ৰাকেশ শৰ্মা (1984)। শেহতীয়াকৈ মহাকাশত যথেষ্ট অগ্ৰগতি লাভ কৰা ভাৰতে এতিয়া গগণযান (Gaganyaan) নামেৰে মানৱ সম্পন্ন অভিযানৰ বাবে সাজু হৈছে । যদিও 2022 চনত কৰিব লাগিছিল, ক’ভিড-19 মহামাৰীকে ধৰি কেইবাটাও কাৰণত স্থগিত ৰখা হৈছিল । অহা বছৰ গগণযান অভিযান আৰম্ভ কৰা হ’ব । ইয়াৰ অংশ হিচাপে তিনিগৰাকী ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীয়ে ৰোডছত তিনিদিন কটাব । ইতিমধ্যে তেওঁলোকৰ প্ৰশিক্ষণ সম্পূৰ্ণ হৈছে বুলি জানিব পৰা গৈছে ।

আমেৰিকাৰ সৈতে টিম আপ কৰি দ্য আৰ্থ পৰীক্ষা :

ISRO য়ে অহা বছৰ আমেৰিকাৰ মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা চমুকৈ NASA ৰ সহযোগত পৃথিৱীখনক নিৰন্তৰ নিৰীক্ষণৰ বাবে ‘নিছাৰ’ (NISAR) নামৰ এটা উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণৰ বাবে সাজু হৈছে । এই উপগ্ৰহটোৱে নিয়মিতভাৱে পৃথিৱীৰ জলবায়ুৰ সৈতে জড়িত বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য প্ৰদান কৰিব ৷ য’ত সমুদ্ৰপৃষ্ঠ আৰু ভূগৰ্ভস্থ পানীও অন্তৰ্ভুক্ত হৈ আছে । ই চুনামী, ভূমিকম্প, আগ্নেয়গিৰিৰ বিস্ফোৰণ, ভূমিস্খলনৰ দৰে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ সৈতে ফলপ্ৰসূভাৱে মোকাবিলা কৰাত সহায় কৰিব ৷

আনহাতে, মংগল গ্ৰহলৈ দ্বিতীয়খন মহাকাশযানৰ বিষয়েও ISRO ত ব্যাপক চৰ্চা চলি আছে ।

লগতে পঢ়ক : Successful landing of Chandrayaan-3: গুগলৰ CEO সুন্দৰ পিচাইয়ে অভিনন্দন জনালে ভাৰতীয় বিজ্ঞানীক

নিউজ ডেস্ক. 24 আগষ্ট : মিছন চন্দ্ৰযান-3 ৰ সফলতাই ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা (ISRO)ক আৰু অধিক শক্তিশালী কৰি তুলিছে । এনে পৰিপ্ৰেক্ষিতত চন্দ্ৰৰ ওপৰত ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী পৰীক্ষাটো আকৰ্ষণীয় হৈ পৰিব । ISRO ৰ এক সূত্ৰৰ পৰা জানিব পৰা মতে, চন্দ্ৰযান-3 ৰ পিচত চন্দ্ৰলৈ ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী মিছনটো সম্ভৱত জাপানৰ সৈতে হ’ব ৷ এই সন্দৰ্ভত দুয়োখন দেশৰ মাজত ইতিমধ্যে আলোচনা প্ৰায় সমাপ্ত হৈছে । অৱশ্যে ইয়াৰ বাবে বিশেষ কোনো নাম উল্লেখ কৰা হোৱা নাই ।

মিছন চন্দ্ৰযান-4 ৰ নাম হ’ব পাৰে ‘‘চন্দ্ৰ মেৰু অন্বেষণ অভিযান’’ (Lunar Polar Exploration Mission চমুকৈ LUPEX)। এই প্ৰকল্পটো আৰু তিনি-চাৰি বছৰৰ ভিতৰত বাস্তৱায়িত হ’ব পাৰে । জাপানৰ H3 ৰকেটে এই উৎক্ষেপণ কৰিব ।

ইয়াত আছে এখন লেণ্ডাৰ আৰু এখন ৰভাৰ । চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুৰ ওচৰৰ অঞ্চলটোত চলোৱা হ’ব এই অভিযান । লগতে চন্দ্ৰৰ পৃষ্ঠত পানী আৰু বৰফৰ ৰূপত থকা অন্যান্য মৌলৰ পৰিসৰৰ ওপৰতো পৰ্যবেক্ষণ কৰা হ’ব বুলি ISRO ৰ সূত্ৰই উল্লেখ কৰে ।

লগতে ISRO ৰ সূত্ৰই উল্লেখ কৰে যে, মহাকাশযান আৰু মানুহে ৰাতি বিশেষকৈ দক্ষিণ মেৰুৰ কিছু অংশত ঠাণ্ডাৰ মাত্ৰা সহ্য কৰিবলৈ অসুবিধা পায় । তাত দীৰ্ঘম্যাদী গৱেষণা চলাবলৈ হ’লে ৰাতি জীয়াই থকাৰ ক্ষমতা আহৰণ কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ । ভাৰত-জাপানৰ এখন মহাকাশযানে ইয়াৰ সম্ভাৱনাৰ সন্ধান কৰিব । লগতে যান-বাহন যাত্ৰাৰ লগত জড়িত জ্ঞানৰ ওপৰত গৱেষণা কৰাৰো সম্ভাৱনা আছে । ভাৰতৰ পৰৱৰ্তী ৰ’ভাৰখন সূৰ্যৰ স্থায়ী ছাঁলৈ যাব পাৰে ।

অশেষ চেষ্টাৰ বলতে ISRO য়ে চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুত উপস্থিত হ’বলৈ সক্ষম হৈছে । ISRO য়ে মহাকাশত নিজকে প্ৰধান শক্তি হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছে চন্দ্ৰযান-3ৰ বিক্ৰমক । অৱশ্যে এই কৃতিত্ব অৰ্জন কৰি ISRO বহি নাথাকে ৷ পৰৱৰ্তী পৰ্যায়ত মহাকাশত ISRO য়ে আৰম্ভ কৰিব জটিল পথৰ সুগম স্থল ৷

ISRO য়ে হাতত লোৱা আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰীক্ষাসমূহৰ সবিশেষ তলত উল্লেখ কৰা হ’ল :-

সূৰ্যৰ ওপৰত গৱেষণা :

সূৰ্যৰ বায়ুমণ্ডলীয় অৱস্থাৰ ওপৰত গৱেষণাৰ লক্ষ্য ইয়াৰ এক বিশেষ অভিযান । ইয়াৰ অংশ হিচাপে ‘‘আদিত্য-L1’’ নামেৰে নামকৰণ কৰা এখন মহাকাশযান সূৰ্য-পৃথিৱী ব্যৱস্থাৰ লেগ্ৰেঞ্জ পইণ্ট 1 (L1)ত নিয়োগ কৰা হ’ব । ই পৃথিৱীৰ পৰা 15 লাখ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত থাকিব । এই মহাকাশযানখনে সৌৰ গৱেষণাৰ বাবে ৰোডছত ভাৰতৰ প্ৰথমটো মানৱ নিৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ হিচাপে কাম কৰিব । আদিত্য-L1 ৰ অংশ হিচাপে মুঠ 7 টা পেলোড প্ৰেৰণ কৰা হ’ব ।

পৃথিৱীৰ যমজ ভগ্নী :

ইতিমধ্যে ISRO য়ে পৃথিৱীৰ এফালে মংগল গ্ৰহলৈ এখন অৰ্বিটাৰ প্ৰেৰণ কৰিছে । এতিয়া শুক্ৰ গ্ৰহৰ ফালেও মহাকাশযান পঠোৱাৰ কথা পৰিকল্পনা কৰিছে ISRO ই ৷ কিয়নো শুক্ৰক পৃথিৱীৰ যমজ ভগ্নী বুলি গণ্য কৰা হয় । এই দুটা গ্ৰহৰ মাজত বহু দিশত সাদৃশ্য আছে । ইয়াৰ ওপৰত গৱেষণাৰ জৰিয়তে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱ, কোনো গ্ৰহৰ ব্যৱস্থাত কি হ’ব, সেই বিষয়ে ভৱিষ্যদ্বাণী কৰা সম্ভৱ হৈ উঠিব ৷

মানৱবাহী মহাকাশ ভ্ৰমণ :

বৰ্তমানলৈকে ভাৰতৰ পৰা মহাকাশলৈ যোৱা একমাত্ৰ উইং কমাণ্ডাৰ হৈছে ৰাকেশ শৰ্মা (1984)। শেহতীয়াকৈ মহাকাশত যথেষ্ট অগ্ৰগতি লাভ কৰা ভাৰতে এতিয়া গগণযান (Gaganyaan) নামেৰে মানৱ সম্পন্ন অভিযানৰ বাবে সাজু হৈছে । যদিও 2022 চনত কৰিব লাগিছিল, ক’ভিড-19 মহামাৰীকে ধৰি কেইবাটাও কাৰণত স্থগিত ৰখা হৈছিল । অহা বছৰ গগণযান অভিযান আৰম্ভ কৰা হ’ব । ইয়াৰ অংশ হিচাপে তিনিগৰাকী ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীয়ে ৰোডছত তিনিদিন কটাব । ইতিমধ্যে তেওঁলোকৰ প্ৰশিক্ষণ সম্পূৰ্ণ হৈছে বুলি জানিব পৰা গৈছে ।

আমেৰিকাৰ সৈতে টিম আপ কৰি দ্য আৰ্থ পৰীক্ষা :

ISRO য়ে অহা বছৰ আমেৰিকাৰ মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা চমুকৈ NASA ৰ সহযোগত পৃথিৱীখনক নিৰন্তৰ নিৰীক্ষণৰ বাবে ‘নিছাৰ’ (NISAR) নামৰ এটা উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণৰ বাবে সাজু হৈছে । এই উপগ্ৰহটোৱে নিয়মিতভাৱে পৃথিৱীৰ জলবায়ুৰ সৈতে জড়িত বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য প্ৰদান কৰিব ৷ য’ত সমুদ্ৰপৃষ্ঠ আৰু ভূগৰ্ভস্থ পানীও অন্তৰ্ভুক্ত হৈ আছে । ই চুনামী, ভূমিকম্প, আগ্নেয়গিৰিৰ বিস্ফোৰণ, ভূমিস্খলনৰ দৰে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ সৈতে ফলপ্ৰসূভাৱে মোকাবিলা কৰাত সহায় কৰিব ৷

আনহাতে, মংগল গ্ৰহলৈ দ্বিতীয়খন মহাকাশযানৰ বিষয়েও ISRO ত ব্যাপক চৰ্চা চলি আছে ।

লগতে পঢ়ক : Successful landing of Chandrayaan-3: গুগলৰ CEO সুন্দৰ পিচাইয়ে অভিনন্দন জনালে ভাৰতীয় বিজ্ঞানীক

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.