ETV Bharat / bharat

India External Liabilities: দেশৰ বৈদেশিক ঋণ ৬২৪ বিলিয়ন ডলাৰৰো অধিক; চৰকাৰৰ তথ্য - India Govt data of external liabilities

সংসদত চৰকাৰে দাখিল কৰা শেহতীয়া চৰকাৰী তথ্য অনুসৰি, মাৰ্চ মাহত সমাপ্ত হোৱা বিগত বিত্তীয় বৰ্ষৰ শেষত ভাৰতৰ বাহ্যিক দায়বদ্ধতা ৬২৪ বিলিয়ন ডলাৰৰ ওপৰত আছে ।

India External Liabilities
India External Liabilities
author img

By

Published : Jul 26, 2023, 1:43 PM IST

নিউজ ডেস্ক, ২৬ জুলাই : আন্তৰ্জাতিক বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান আৰু অন্যান্য দেশৰ পৰা গ্ৰহণ কৰা ঋণ তথা অন্যান্য দায়বদ্ধতা মিলাই মাৰ্চ মাহত সমাপ্ত হোৱা বিগত বিত্তীয় বৰ্ষৰ শেষত ভাৰতৰ মুঠ বৈদেশিক দায়বদ্ধতা হৈছে ৬২৪ বিলিয়ন ডলাৰৰো অধিক । মঙলবাৰে সংসদত চৰকাৰে দাখিল কৰা শেহতীয়া চৰকাৰী তথ্যত এই কথা প্ৰকাশ ।

লোকসভাত এক প্ৰশ্নৰ উত্তৰত কেন্দ্ৰীয় বিত্ত মন্ত্ৰী নিৰ্মলা সীতাৰমণে সদনক জনায় যে ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকে ৰখা তথ্য অনুসৰি, দেশৰ বৈদেশিক ঋণ আছিল ৬২৪.৬৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰ । চৰকাৰে দিয়া তথ্য অনুসৰি, বহুপাক্ষিক সংস্থাসমূহৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা বাহ্যিক ঋণৰ পৰিমাণ আছিল ৭৪.৮৪ বিলিয়ন ডলাৰ । ইয়াৰে ভিতৰত ৬৩.৪৫ বিলিয়ন ডলাৰ চৰকাৰে ঋণ লৈছিল । আনহাতে, বেচৰকাৰী ঋণ ১১.৩৯ বিলিয়ন ডলাৰ বুলি অনুমান কৰা হৈছে ।

একেদৰে, দ্বিপাক্ষিক বাহ্যিক ঋণৰ ক্ষেত্ৰত, দ্বিপাক্ষিক বিদেশী ব্যৱস্থাৰ অধীনত লোৱা মুঠ ঋণ ৩৪.৫৭ বিলিয়ন ডলাৰৰ ভিতৰত চৰকাৰে লৈছিল ২৭.৫৭ বিলিয়ন ডলাৰ ঋণ । আনহাতে, এই শ্ৰেণীৰ ঋণত বেচৰকাৰী ঋণৰ পৰিমাণ ৭ বিলিয়ন ডলাৰ বুলি অনুমান কৰা হৈছে । ইয়াৰ উপৰি আন্তৰ্জাতিক মুদ্ৰা নিধিৰ (আইএমএফ) পৰা লোৱা ঋণৰ পৰিমাণ ২২.২৬ বিলিয়ন ডলাৰ বুলি অনুমান কৰা হৈছে ।

২২.২৬ বিলিয়ন ডলাৰৰ অধিক পৰিমাণ পৰিশোধৰ দায়বদ্ধতাই আইএমএফৰ প্ৰতি দায়বদ্ধতাৰ ক্ষেত্ৰত বিশেষ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছে । "সেইবোৰ হৈছে দীৰ্ঘম্যাদী ঋণ । ঋণ প্ৰদানকাৰী আৰু ব্যৱহাৰকাৰীসকলৰ বাবে আইএমএফৰ বাহ্যিক ঋণ পৰিসংখ্যাৰ নিৰ্দেশনা অনুসৰি তেওঁলোকক মুঠ বাহ্যিক ঋণৰ শীৰ্ষ স্থানত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে ।" বিত্ত মন্ত্ৰীয়ে কয় ।

অৱশ্যে গণনাত দেখুওৱা হৈছে যে এই তিনিটা বিদেশী ঋণৰ পৰিমাণ দেশৰ মুঠ বাহ্যিক বকেয়া ঋণৰ এক সৰু অংশৰ পৰিমাণ যিটো প্ৰায় ১৩১.৬৭ বিলিয়ন ডলাৰ, যিটো মুঠ বাহ্যিক দায়বদ্ধতাৰ মাত্ৰ এক পঞ্চমাংশতকৈ কম । কিয়নো প্ৰায় ৮০ শতাংশ বাহ্যিক দায়বদ্ধতাক 'অন্যান্য' শ্ৰেণীৰ অধীনত শ্ৰেণীবদ্ধ কৰা হৈছে ।

এই শ্ৰেণীৰ অধীনত বাহ্যিক দায়বদ্ধতাৰ ভিতৰত আছে ৰপ্তানি ঋণ, বাণিজ্যিক ঋণ, এনআৰআই জমা, টকা ঋণ আৰু হ্ৰস্বম্যাদী ঋণৰ উপৰি অন্যান্য বিষয় ।

ভাৰতৰ বৈদেশিক ঋণ ৪ বছৰত ১২% বৃদ্ধি পাইছে : সীতাৰমণে কয় যে ভাৰতৰ বাহ্যিক ঋণৰ বকেয়াৰ ভিতৰত আছে স্পেচিয়েল ড্ৰয়িং ৰাইট (special drawing rights, SDR) আবণ্টন, মুদ্ৰা আৰু জমা, ঋণ চিকিউৰিটি, ঋণ, বাণিজ্য ঋণ আৰু অগ্ৰিম, অন্যান্য ঋণ দায়বদ্ধতা আৰু প্ৰত্যক্ষ বিনিয়োগ বা আন্তঃকোম্পানী ঋণ ।

তথ্যই দেখুৱাইছে যে বিগত চাৰি বছৰত ভাৰতৰ বাহ্যিক ঋণৰ দায়বদ্ধতা প্ৰায় ১২ শতাংশ বৃদ্ধি পাইছে । ৰিজাৰ্ভ বেঙ্কৰ তথ্য অনুসৰি, মাৰ্চ ২০২০-ত ৫৫৮.৩ বিলিয়ন ডলাৰৰ পৰা মাৰ্চ ২০২৩-ত এই ঋণ ৬২৪.৭ বিলিয়ন ডলাৰলৈ বৃদ্ধি পাইছে । সংশোধিত তথ্য অনুসৰি, ২০২১ চনত ভাৰতৰ বাহ্যিক ঋণ আছিল ৫৭৩.৪ বিলিয়ন ডলাৰ আৰু আৰবিআইৰ আংশিক সংশোধিত তথ্য অনুসৰি, মাৰ্চ ২০২২-ত ইয়াৰ পৰিমাণ আছিল ৬১৯.১ বিলিয়ন ডলাৰ ।

২০২০ চনৰ পৰা পৰিশোধ কৰা হৈছে ৬৮ বিলিয়ন ডলাৰৰ অধিক সুত : দেশে বিগত চাৰি বছৰত বাহ্যিক ঋণৰ বিপৰীতে সুত হিচাপে ৬৮.৮ বিলিয়ন ডলাৰৰো অধিক ধন পৰিশোধ কৰিছে । ২০২০ চনত ভাৰতৰ বাহ্যিক ঋণৰ বিপৰীতে সুত পৰিশোধৰ দায়বদ্ধতা আছিল ১৮.৬৩ বিলিয়ন ডলাৰ । কিন্তু পৰৱৰ্তী দুবছৰত ই সামান্য হ্ৰাস পাইছিল, কিয়নো দেশে ২০২১ চনত ১৫.৪১ বিলিয়ন ডলাৰ আৰু ২০২২ চনত সুত হিচাপে ১৫.১৩ বিলিয়ন ডলাৰ পৰিশোধ কৰিছিল । অৱশ্যে বিগত বিত্তীয় বৰ্ষত বাহ্যিক ঋণৰ বিপৰীতে সুত পৰিশোধ ১৯.৬৬ বিলিয়ন ডলাৰলৈ বৃদ্ধি হৈছে ।

বিদেশী ঋণ ৪ বছৰত সীমাবদ্ধ হৈ আছে; সংসদত বিত্ত মন্ত্ৰীয়ে দাখিল কৰা তথ্য অনুসৰি, ভাৰতৰ বিদেশৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা ঋণবোৰ সীমা নিৰ্ধাৰিত । ইয়াৰ পৰিমাণ ১৯০ বিলিয়ন ডলাৰৰ পৰা ২০০ বিলিয়ন ডলাৰৰ ভিতৰত । উদাহৰণ স্বৰূপে, ২০২০ চনত ভাৰতৰ ১৯৪.২ বিলিয়ন ডলাৰ মূল্যৰ বিদেশী ঋণ বৃদ্ধি হৈছে । সংশোধিত তথ্য অনুসৰি, পৰৱৰ্তী বছৰত ই সামান্য হ্ৰাস হৈ ১৯১.৯ বিলিয়ন হৈছে ।

আৰবিআইৰ আংশিক সংশোধিত তথ্য অনুসৰি, ২০২২ চনত দেশৰ বিদেশী ঋণৰ পৰিমাণ ১৯৭.৫ বিলিয়ন ডলাৰ বুলি অনুমান কৰা হৈছে আৰু প্ৰভিজনেল তথ্য অনুসৰি, ই যোৱা বিত্তীয় বৰ্ষত ২০০ বিলিয়ন ডলাৰৰ পৰিমাণ অতিক্ৰম কৰিছে । এই পৰিমাণ ২০৩.১ বিলিয়ন ডলাৰ বুলি অনুমান কৰা হৈছে ।

লগতে পঢ়ক :IT return without Form 16 : প্ৰপত্ৰ ১৬ অবিহনে কেনেকৈ আয়কৰ ৰিটাৰ্ণ দাখিল কৰিব ?

নিউজ ডেস্ক, ২৬ জুলাই : আন্তৰ্জাতিক বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান আৰু অন্যান্য দেশৰ পৰা গ্ৰহণ কৰা ঋণ তথা অন্যান্য দায়বদ্ধতা মিলাই মাৰ্চ মাহত সমাপ্ত হোৱা বিগত বিত্তীয় বৰ্ষৰ শেষত ভাৰতৰ মুঠ বৈদেশিক দায়বদ্ধতা হৈছে ৬২৪ বিলিয়ন ডলাৰৰো অধিক । মঙলবাৰে সংসদত চৰকাৰে দাখিল কৰা শেহতীয়া চৰকাৰী তথ্যত এই কথা প্ৰকাশ ।

লোকসভাত এক প্ৰশ্নৰ উত্তৰত কেন্দ্ৰীয় বিত্ত মন্ত্ৰী নিৰ্মলা সীতাৰমণে সদনক জনায় যে ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকে ৰখা তথ্য অনুসৰি, দেশৰ বৈদেশিক ঋণ আছিল ৬২৪.৬৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰ । চৰকাৰে দিয়া তথ্য অনুসৰি, বহুপাক্ষিক সংস্থাসমূহৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা বাহ্যিক ঋণৰ পৰিমাণ আছিল ৭৪.৮৪ বিলিয়ন ডলাৰ । ইয়াৰে ভিতৰত ৬৩.৪৫ বিলিয়ন ডলাৰ চৰকাৰে ঋণ লৈছিল । আনহাতে, বেচৰকাৰী ঋণ ১১.৩৯ বিলিয়ন ডলাৰ বুলি অনুমান কৰা হৈছে ।

একেদৰে, দ্বিপাক্ষিক বাহ্যিক ঋণৰ ক্ষেত্ৰত, দ্বিপাক্ষিক বিদেশী ব্যৱস্থাৰ অধীনত লোৱা মুঠ ঋণ ৩৪.৫৭ বিলিয়ন ডলাৰৰ ভিতৰত চৰকাৰে লৈছিল ২৭.৫৭ বিলিয়ন ডলাৰ ঋণ । আনহাতে, এই শ্ৰেণীৰ ঋণত বেচৰকাৰী ঋণৰ পৰিমাণ ৭ বিলিয়ন ডলাৰ বুলি অনুমান কৰা হৈছে । ইয়াৰ উপৰি আন্তৰ্জাতিক মুদ্ৰা নিধিৰ (আইএমএফ) পৰা লোৱা ঋণৰ পৰিমাণ ২২.২৬ বিলিয়ন ডলাৰ বুলি অনুমান কৰা হৈছে ।

২২.২৬ বিলিয়ন ডলাৰৰ অধিক পৰিমাণ পৰিশোধৰ দায়বদ্ধতাই আইএমএফৰ প্ৰতি দায়বদ্ধতাৰ ক্ষেত্ৰত বিশেষ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছে । "সেইবোৰ হৈছে দীৰ্ঘম্যাদী ঋণ । ঋণ প্ৰদানকাৰী আৰু ব্যৱহাৰকাৰীসকলৰ বাবে আইএমএফৰ বাহ্যিক ঋণ পৰিসংখ্যাৰ নিৰ্দেশনা অনুসৰি তেওঁলোকক মুঠ বাহ্যিক ঋণৰ শীৰ্ষ স্থানত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে ।" বিত্ত মন্ত্ৰীয়ে কয় ।

অৱশ্যে গণনাত দেখুওৱা হৈছে যে এই তিনিটা বিদেশী ঋণৰ পৰিমাণ দেশৰ মুঠ বাহ্যিক বকেয়া ঋণৰ এক সৰু অংশৰ পৰিমাণ যিটো প্ৰায় ১৩১.৬৭ বিলিয়ন ডলাৰ, যিটো মুঠ বাহ্যিক দায়বদ্ধতাৰ মাত্ৰ এক পঞ্চমাংশতকৈ কম । কিয়নো প্ৰায় ৮০ শতাংশ বাহ্যিক দায়বদ্ধতাক 'অন্যান্য' শ্ৰেণীৰ অধীনত শ্ৰেণীবদ্ধ কৰা হৈছে ।

এই শ্ৰেণীৰ অধীনত বাহ্যিক দায়বদ্ধতাৰ ভিতৰত আছে ৰপ্তানি ঋণ, বাণিজ্যিক ঋণ, এনআৰআই জমা, টকা ঋণ আৰু হ্ৰস্বম্যাদী ঋণৰ উপৰি অন্যান্য বিষয় ।

ভাৰতৰ বৈদেশিক ঋণ ৪ বছৰত ১২% বৃদ্ধি পাইছে : সীতাৰমণে কয় যে ভাৰতৰ বাহ্যিক ঋণৰ বকেয়াৰ ভিতৰত আছে স্পেচিয়েল ড্ৰয়িং ৰাইট (special drawing rights, SDR) আবণ্টন, মুদ্ৰা আৰু জমা, ঋণ চিকিউৰিটি, ঋণ, বাণিজ্য ঋণ আৰু অগ্ৰিম, অন্যান্য ঋণ দায়বদ্ধতা আৰু প্ৰত্যক্ষ বিনিয়োগ বা আন্তঃকোম্পানী ঋণ ।

তথ্যই দেখুৱাইছে যে বিগত চাৰি বছৰত ভাৰতৰ বাহ্যিক ঋণৰ দায়বদ্ধতা প্ৰায় ১২ শতাংশ বৃদ্ধি পাইছে । ৰিজাৰ্ভ বেঙ্কৰ তথ্য অনুসৰি, মাৰ্চ ২০২০-ত ৫৫৮.৩ বিলিয়ন ডলাৰৰ পৰা মাৰ্চ ২০২৩-ত এই ঋণ ৬২৪.৭ বিলিয়ন ডলাৰলৈ বৃদ্ধি পাইছে । সংশোধিত তথ্য অনুসৰি, ২০২১ চনত ভাৰতৰ বাহ্যিক ঋণ আছিল ৫৭৩.৪ বিলিয়ন ডলাৰ আৰু আৰবিআইৰ আংশিক সংশোধিত তথ্য অনুসৰি, মাৰ্চ ২০২২-ত ইয়াৰ পৰিমাণ আছিল ৬১৯.১ বিলিয়ন ডলাৰ ।

২০২০ চনৰ পৰা পৰিশোধ কৰা হৈছে ৬৮ বিলিয়ন ডলাৰৰ অধিক সুত : দেশে বিগত চাৰি বছৰত বাহ্যিক ঋণৰ বিপৰীতে সুত হিচাপে ৬৮.৮ বিলিয়ন ডলাৰৰো অধিক ধন পৰিশোধ কৰিছে । ২০২০ চনত ভাৰতৰ বাহ্যিক ঋণৰ বিপৰীতে সুত পৰিশোধৰ দায়বদ্ধতা আছিল ১৮.৬৩ বিলিয়ন ডলাৰ । কিন্তু পৰৱৰ্তী দুবছৰত ই সামান্য হ্ৰাস পাইছিল, কিয়নো দেশে ২০২১ চনত ১৫.৪১ বিলিয়ন ডলাৰ আৰু ২০২২ চনত সুত হিচাপে ১৫.১৩ বিলিয়ন ডলাৰ পৰিশোধ কৰিছিল । অৱশ্যে বিগত বিত্তীয় বৰ্ষত বাহ্যিক ঋণৰ বিপৰীতে সুত পৰিশোধ ১৯.৬৬ বিলিয়ন ডলাৰলৈ বৃদ্ধি হৈছে ।

বিদেশী ঋণ ৪ বছৰত সীমাবদ্ধ হৈ আছে; সংসদত বিত্ত মন্ত্ৰীয়ে দাখিল কৰা তথ্য অনুসৰি, ভাৰতৰ বিদেশৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা ঋণবোৰ সীমা নিৰ্ধাৰিত । ইয়াৰ পৰিমাণ ১৯০ বিলিয়ন ডলাৰৰ পৰা ২০০ বিলিয়ন ডলাৰৰ ভিতৰত । উদাহৰণ স্বৰূপে, ২০২০ চনত ভাৰতৰ ১৯৪.২ বিলিয়ন ডলাৰ মূল্যৰ বিদেশী ঋণ বৃদ্ধি হৈছে । সংশোধিত তথ্য অনুসৰি, পৰৱৰ্তী বছৰত ই সামান্য হ্ৰাস হৈ ১৯১.৯ বিলিয়ন হৈছে ।

আৰবিআইৰ আংশিক সংশোধিত তথ্য অনুসৰি, ২০২২ চনত দেশৰ বিদেশী ঋণৰ পৰিমাণ ১৯৭.৫ বিলিয়ন ডলাৰ বুলি অনুমান কৰা হৈছে আৰু প্ৰভিজনেল তথ্য অনুসৰি, ই যোৱা বিত্তীয় বৰ্ষত ২০০ বিলিয়ন ডলাৰৰ পৰিমাণ অতিক্ৰম কৰিছে । এই পৰিমাণ ২০৩.১ বিলিয়ন ডলাৰ বুলি অনুমান কৰা হৈছে ।

লগতে পঢ়ক :IT return without Form 16 : প্ৰপত্ৰ ১৬ অবিহনে কেনেকৈ আয়কৰ ৰিটাৰ্ণ দাখিল কৰিব ?

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.