জয়তু, মাতৃভাষা!
মাতৃয়ে জনম দিয়ে ৷ মাতৃভাষাই জীৱনৰ মূল্যবোধ প্ৰদান কৰে ৷ ঠিক তেনেদৰে যেনেকৈ এগৰাকী মাতৃৰ উপস্থিতিয়ে সন্তানক যিদৰে আনন্দিত কৰে,তেনেদৰে মাতৃভাষাৰ লিখনিসমূহে ব্যক্তিক আত্ম-সন্তুষ্টি প্ৰদান কৰে ৷ ব্যক্তিৰ অনুভূতিসমূহ অন্য ভাষাত সাৱলীলভাৱে প্ৰকাশিত নহয় যিদৰে এজনে নিজৰ মাতৃভাষাত প্ৰকাশ কৰিবলৈ সমৰ্থ হয় ৷ সাহিত্যৰ বাবে নোবেল বঁটা বিজয়ী কেইবাজনো সাহিত্যিকে তেওঁলোকৰ কালজয়ী লিখনিসমূহ নিজ মাতৃভাষাত ৰচনা কৰা কথাটোৱে ইয়াকেই প্ৰতিপন্ন কৰিছে ৷ ইয়াৰ ভিতৰত আছে 2018 বৰ্ষৰ সাহিত্যৰ নোবেল বঁটা বিজয়ী পলি'চ লেখক অ'লবা ট'কাৰজুক ৷ ঠিক তেনেদৰে, 2019 বৰ্ষৰ সাহিত্যৰ সন্মানীয় নোবেল বঁটা বিজয়ী অষ্ট্ৰেলিয়ান ঔপন্যাসিক পিটাৰ হেণ্ডকি অন্যতম ৷ প্ৰখ্যাত সাহিত্যিক চালৰ্ছ ডিকেন্স,জৰ্জ ইলিয়ট, চাৰ্লট ব্ৰন'টে,থমাছ হাৰ্ডি,এমিলী ব্ৰন'টে আৰু চেমুৱেল বাটলাৰৰ দ্বাৰা মহাৰাণী ভিক্টোৰিয়াৰ শাসনকালত ৰচিত হোৱা সাহিত্যসমূহক ভিক্টোৰিয়ান সাহিত্য বুলি জনা যায় ৷ এইসমূহ সাহিত্যৰ মূল চাৰিত্ৰিক বৈশিষ্ট্যসমূহ মূলতঃ অনুক্ৰমিক বিশেষত্ব, বিৰহ-বিষাদ,প্ৰগতিশীল আৰু উপযোগিতাবাদ তত্ত্বৰ ওপৰত প্ৰতিষ্ঠিত ৷ বিংশ শতিকাত আমেৰিকান ঔপন্যাসিকসকলে সমগ্ৰ বিশ্বৰ সাহিত্যক আধুনিকতাৰ সৈতে পৰিচিত কৰিছিল ৷ সেইসকল ঔপন্যাসিকে কম দৈৰ্ঘৰ উপন্যাস কম শব্দ প্ৰয়োগেৰে অধিক মহৎ ধাৰণাক প্ৰকাশ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল ৷ উপন্যাস সাহিত্যৰ বিপ্লৱত এক নৱ সংযোজনৰ সূচনা কৰা 125 সংখ্যা পৃষ্ঠাজোৰা আৰ্ণেষ্ট হেমিংৱেৰ "দি অ'ল্ড মেন এণ্ড দ্য চি" নামৰ উপন্যাসখনে নোবেল বঁটা জিনিবলৈ সক্ষম হৈছিল ৷
হেমিংৱেই তেওঁৰ নোবেলখনত সৰ্বসাধাৰণ দৈনন্দিন জীৱনৰ চৰিত্ৰক মুখ্য চৰিত্ৰ হিচাপে উপস্থাপন কৰিছে ৷ আনহাতে অলগা ট'কাৰজুকৰ "দ্য বুকচ্ অৱ জেকবছ্ হৈছে এখনি বুৰঞ্জীমূলক মহাকাব্য যাৰ কাহিনী ভাগ তিনিটা ধৰ্ম, পাচঁটা ভাষা আৰু 7 খনকৈ দেশ তথা জাতিসত্ত্বাক চুই গৈছে ৷ অলগাই 18 শতিকাৰ পোলেণ্ডত সংঘটিত হোৱা ধাৰ্মিক বিপ্লৱৰ সৈতে জড়িত ফ্ৰেঙ্কেনিজমৰ বিষয়ে এক নৱ ধাৰণা আগবঢ়াইছে ৷ এইজন লেখকৰ দ্বাৰা পলিছ ভাষাত ৰচিত আন এখনি উপন্যাস হৈছে "বিগনি" ৷ যাক ইংৰাজীত ফ্লাইট নাম দি তৰ্জমা কৰা হৈছিল আৰু 2018 বৰ্ষৰ মেন বুকাৰ বঁটা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল ৷ সাহিত্যিকগৰাকীয়ে 2008 বৰ্ষত পোলেণ্ডৰ সৰ্বোচ্চ সাহিত্য সন্মান "নাইকী বঁটা" লাভ কৰিছিল ৷ অলগা টকাৰজুক হৈছে সাহিত্যৰ নোবেল বঁটা লাভ কৰা 15তম মহিলা ৷ একেদৰে পিটাৰ হেনকিয়ে স্বেচ্ছামূলকভাৱে নিজৰ আইনী কেৰিয়াৰ বাদ দি তেওঁৰ সকলোবোৰ উপন্যাস নিজ মাতৃভাষা জাৰ্মানত লিখিবলৈ মনোনিৱেশ কৰিছিল ৷ তেওঁৰ দ্বাৰা লিখিত উপন্যাস "উনশ্ল'চেজ উনলুক" হৈছে তেখেতৰ মাতৃৰ আত্মহত্যা আৰু লেখকৰ ওপৰত ইয়াৰ প্ৰভাৱ সম্বন্ধে বিস্তৃত ব্যাখ্যা ৷
আনহাতে হেনকিয়ে নাট্যকাৰ হিচাবেও একাধিক এৱাৰ্ড লাভ কৰিছিল ৷ আজিৰ তাৰিখলৈকে 116 গৰাকী ব্যক্তিক সাহিত্যৰ নোবেল বঁটা প্ৰদান কৰা হৈছে ৷ তেওঁলোকৰ ভিতৰত 29 গৰাকী লেখক ইংৰাজী ভাষাৰ লেখক আৰু 3 গৰাকীয়ে ইংৰাজীৰ লগতে মাতৃভাষাতো সাহিত্য-চৰ্চা কৰিছে ৷ কবিগুৰু ৰবীন্দ্ৰ নাথ ঠাকুৰে গীতাঞ্জলী কাব্যপুথিৰ বাবে প্ৰথমগৰাকী এছীয়মূলৰ ব্যক্তিৰূপে সাহিত্যৰ নোবেল বঁটা লাভ কৰিছিল ৷ পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁ পুথিখন ইংৰাজীলৈ অনুবাদ কৰে ৷
বিদ্যাধৰ সূৰ্য্যপ্ৰসাদ নাইপল, ত্ৰিনাদাদ-টবেগোমূলৰ ব্ৰিটিছ লেখকগৰাকীয়ে 2001 চনত নোবেল বঁটা লাভ কৰিছিল ৷ ফ্ৰান্স আৰু জাৰ্মান লেখকসকলৰ ভিতৰত দুয়োটা ভাষাৰ লেখকসকলে 14 জনকৈ নোবেল বঁটা লাভ কৰাৰ বিপৰীতে 11 জনকৈ স্পেনিছ, 7 জনকৈ ছুইডিছ, 6 জনকৈ ইটালীয়ান,6 জনকৈ ৰাছিয়ান, 5 জন পলিছ, 3 জন ডেনিছ, 3 জন নাইজেৰিয়ান, 2 জন চাইনীজ, 2জন জাপানীজ আৰু 2জন গ্ৰীক সাহিত্যিকে তেওঁলোকৰ মাতৃভাষাত ৰচনা কৰা সাহিত্যৰ বাবে নোবেল বঁটা লাভ কৰিছে ৷ এইসকলৰ ভিতৰত, ফ্ৰান্সৰ 16 গৰাকী নোবেল বঁটা বিজেতা থকাৰ লগতে আমেৰিকাৰ 12 জন, সংযুক্ত গণৰাজ্যৰ 11 জন, জাৰ্মানী আৰু ছুইডেনৰ 8 গৰাকীকৈ,পোলেণ্ড, ইটালী আৰু স্পেইনৰ 6 গৰাকী, আয়াৰলেণ্ডৰ 4 গৰাকী আৰু ডেনমাৰ্ক আৰু নৰৱেৰ 3 গৰাকী সাহিত্যিকৰ নাম অন্তৰ্ভুক্ত হৈ আছে ৷
এইক্ষেত্ৰত ভাৰতীয়সকলৰ এক ভ্ৰান্ত ধাৰণা আছে যে সাহিত্যিৰ নোবেল বঁটা লাভ কৰিবলৈ হলে ইংৰাজীত কাব্য ৰচনা কৰাটো বাধ্যতামূলক ৷ অভিষেক ঘটোৱা লেখকসকলে ছলমান ৰুশ্বদি, অৰুণঢ়তী ৰয়,কিৰণ দেশাই আৰু অৰবিন্দ এদিগাৰ দৰে লেখকক চানেকিৰূপে গ্ৰহণ কৰে ৷
ইংৰাজী সাহিত্যিৰ ভাৰতীয় লেখকসকলেও মেন বুকাৰ বঁটা লাভ কৰিছে ৷ কিন্তু আঞ্চলিক ভাষাৰ গ্ৰন্থসমূহৰ ইংৰাজীলৈ অনুবাদৰ যোগেদি আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত প্ৰতিদ্বন্দিতা আগবঢ়োৱাৰ সম্ভাৱনা আজিও পৰিলক্ষিত হোৱা নাই ৷ আনকি আঞ্চলিক ভাষাৰ ধ্ৰুপদী সাহিত্য সমূহৰো তৰ্জমা হোৱা নাই ৷ এইক্ষেত্ৰত অনুবাদ লেখকসকলৰ উৎস ভাষা আৰু লক্ষ্য ভাষা, এই দুয়োটা ভাষাৰ ওপৰত সাৱলীল দখল থকাটো বাঞ্চনীয় ৷ ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে গীতাঞ্জলীৰ দুৰ্বল তৰ্জমাৰ বাবে পূৰ্বতে উদ্বেগ ব্যক্ত কৰিছিল ৷ অতি কম সময়ৰ ভিতৰতে ইউৰোপীয়ান আৰু আফ্ৰিকান সাহিত্যসমূহ ইংৰাজীলৈ তৰ্জমা কৰা হয় ৷
অৱশ্যে তাহানি তেলেগু ৰাষ্ট্ৰৰ গৌৰৱ গোৰাজাদাৰ ৰচিত "কন্যাসুল্কম" ইংৰাজীলৈ তৰ্জমাৰ বাবে শতিকাজুৰি অপেক্ষা কৰিবলগা হয় ৷ ইয়োৰোপৰি ভাৰতীয়সকলৰ অতি কম সংখ্যাৰ কিছু লোকেহে সাহিত্য চৰ্চাক নিজৰ জীৱিকা হিচাবে গণ্য কৰে ৷ উল্লেখ্য যে বিদ্যালয়সমূহৰ পাঠ্যক্ৰমত লিখনি অনুশীলনৰ কোনো ব্যৱস্থাৰ কথা উল্লেখ নাই ৷ উঠি অহা চামৰ লেখকসকলক উৎসাহিত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত তৰ্জমা সাহিত্যক অধিক প্ৰাসংগিক কৰি গঢ়ি তোলাৰ ক্ষেত্ৰত চৰকাৰ আৰু বিশ্ববিদ্যালয়সমূহৰ ওপৰত যথেষ্ট দায়িত্ব নিহিত হৈ আছে ৷
