নেশ্যনেল ডেস্ক, 6 মাৰ্চ: জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা হ্ৰাস কৰা আৰু বাহনৰ নিৰ্গমনৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াৰ এক সামগ্ৰিক লক্ষ্যৰে এফ এ এম ই-II-এ বহনক্ষম গতিশীলতাৰ প্ৰতি চৰকাৰৰ দায়বদ্ধতাক গুৰুত্ব আৰোপ কৰে । ইয়াৰ উপৰিও এমএইচআইৰ নেতৃত্বত প্ৰডাকচন লিংকড ইনচেণ্টিভ (পিএলআই) অটো এণ্ড অটো কম্পোনেণ্টছ আঁচনিখনে ভাৰতৰ উৎপাদন দক্ষতাক উন্নীত কৰাৰ আৰু অটোমোটিভ খণ্ডত ৰপ্তানি শক্তিশালী কৰাৰ উচ্চাকাংক্ষাৰ সাৰ্থকতা প্ৰদান কৰে । গভীৰ স্থানীয়কৰণ, পৰিসৰৰ অৰ্থনীতি, আৰু উন্নত অটোমোটিভ প্ৰযুক্তি (এ এ টি) সামগ্ৰীত এক স্থিতিস্থাপক যোগান শৃংখলক লালন-পালন কৰি এম এইচ আইয়ে ভাৰতক স্বাৱলম্বীতা আৰু বিশ্বব্যাপী প্ৰতিযোগিতামূলক ক্ষমতাৰ দিশত আগুৱাই লৈ যায় ।
প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ আত্মনিৰ্ভৰ (আত্মনিৰ্ভৰশীল) আৰু বিকশিত (উন্নত) ভাৰতৰ দৃষ্টিভংগীৰ সৈতে সংগতি ৰাখি এম এইচ আইয়ে ভাৰতক উদ্ভাৱন আৰু স্থিতিস্থাপকতাৰ বৈশিষ্ট্যপূৰ্ণ ভৱিষ্যতৰ দিশত পৰিচালিত কৰে । প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে উল্লেখ কৰা অনুসৰি 2070 চনৰ ভিতৰত নিকা শূন্য নিৰ্গমন লাভ কৰাৰ আৱশ্যকতাক আঁকোৱালি লৈ এমএইচআইয়ে ভাৰতৰ বহনক্ষমতা এজেণ্ডাত বৈদ্যুতিক বাহন (ইভি)ক আগস্থানত ৰাখে ।
কোষ – বৈদ্যুতিক বাহনৰ হৃদপিণ্ড
উন্নত ৰসায়ন কোষসমূহে বৈদ্যুতিক বাহন (EV)ৰ অগ্ৰগতিৰ মূল স্থান হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰে, যিয়ে পৰিৱেশন, কাৰ্যক্ষমতা আৰু পৰিসৰৰ এক চিম্ফনীৰ আয়োজন কৰে । লিথিয়াম-আয়ন আৰু কঠিন অৱস্থাৰ বেটাৰীসমূহে উদ্ভাৱনৰ প্ৰতিমূৰ্তি হিচাপে থিয় দিছে, ইয়াৰ প্ৰচলিত সমকক্ষসমূহৰ বিপৰীতে উচ্চ শক্তি ঘনত্ব, দ্ৰুত চাৰ্জিং সময়, আৰু শক্তিশালী সুৰক্ষা প্ৰট'কল প্ৰদান কৰে ।
এই উন্নত কোষসমূহৰ বিকাশ বৈদ্যুতিক বাহনৰ বাধা যেনে ৰেঞ্জ উদ্বেগ আৰু দীৰ্ঘদিনীয়া চাৰ্জিং ব্যৱধান অতিক্ৰম কৰাৰ বাবে অপৰিহাৰ্য, যাৰ ফলত গ্ৰাহকে ব্যাপকভাবে আঁকোৱালি আৰু গ্ৰহণৰ পোষকতা কৰে । তদুপৰি ৰসায়ন বিজ্ঞানৰ অগ্ৰগতিৰ ফলত পাখিৰ দৰে আৰু অধিক সুশৃংখলিত বেটাৰী পেকৰ সৃষ্টি হয়, যাৰ ফলত বাহনৰ ভৰ হ্ৰাস পায় আৰু কাৰ্যক্ষমতা বৃদ্ধি পায় । সঁচাকৈয়ে উন্নত ৰসায়ন বিজ্ঞানৰ কোষবোৰে বহনক্ষম বৈদ্যুতিক পৰিবহণ পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ মূল শিলাস্তম্ভ হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰে ।
অন্তৱৰ্তীকালীন বাজেট উপস্থাপনৰ সময়ত দিয়া ভাষণত বিত্তমন্ত্ৰী নিৰ্মলা সীতাৰমণে বৈদ্যুতিক বাহন (ইভি) খণ্ডক সজীৱ কৰি তোলাৰ লক্ষ্যৰে এক বিস্তৃত কৌশল মুকলি কৰে । ইয়াৰ লগত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ বহনক্ষম উন্নয়নৰ সামগ্ৰিক দৃষ্টিভংগীৰ সৈতে ওতঃপ্ৰোতভাৱে মিল আছে । ইভি পৰিৱেশ তন্ত্ৰক শক্তিশালী কৰাৰ বাবে চৰকাৰৰ প্ৰতিশ্ৰুতিৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি তেওঁ উৎপাদন ক্ষমতা আৰু চাৰ্জিং আন্তঃগাঁথনি দুয়োটাকে শক্তিশালী কৰাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা পদক্ষেপসমূহৰ ৰূপৰেখা দাঙি ধৰে ।
COP26 শীৰ্ষ সন্মিলনৰ সময়ত উল্লেখ কৰা অনুসৰি বিশ্ব জলবায়ু পৰিৱৰ্তনক মোকাবিলা কৰা ভাৰতৰ প্ৰতিশ্ৰুতিৰ প্ৰতিধ্বনিত এই প্ৰতিশ্ৰুতিসমূহে ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰগতি আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰিৱেশ পৰিচালনা দুয়োটাৰে প্ৰতি চৰকাৰৰ সমৰ্পণৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে । তদুপৰি, 2070 চনৰ ভিতৰত নিকা শূন্য নিৰ্গমন লাভ কৰা ভাৰতৰ অভিলাষী লক্ষ্যৰে, অটোমোবাইল খণ্ডত বিশ্বব্যাপী চেম্পিয়ন হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰাৰ আকাংক্ষাৰ সমান্তৰালভাৱে এই পদক্ষেপসমূহে পৰিৱেশ বহনক্ষমতা আৰু অৰ্থনৈতিক দক্ষতাক সামৰি লোৱা বহুমুখী লক্ষ্যসমূহ বাস্তৱায়িত কৰাৰ দিশত অবিচ্ছেদ্য পদক্ষেপ হিচাপে কাম কৰে ।
অটোমোটিভ বিৱৰ্তনৰ আৱিৰ্ভাৱ হোৱা আখ্যানত বিভিন্ন বেটাৰী প্ৰযুক্তিয়ে প্ৰাধান্যৰ বাবে প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰে, প্ৰত্যেকেই অনন্য বৈশিষ্ট্য আৰু ক্ষমতা বহন কৰে । শক্তি আৰু দীৰ্ঘায়ুৰ বাবে উদযাপিত লিথিয়াম-আয়ন বেটাৰীয়ে ইভি প্ৰপালচনৰ নিউক্লিয়াছ হিচাপে সৰ্বোচ্চ ৰাজত্ব কৰে । তথাপিও উদ্ভাৱনৰ ধাৰাবাহিকতাই বৈদ্যুতিক গতিশীলতাৰ পেনোৰামাক পুনৰ গঠন কৰি আশাব্যঞ্জক বিকল্পৰ অভাৱনীয়তাক সামৰি লৈছে । লিথিয়াম আইৰন ফছফেট (LiFePO4) বেটাৰীসমূহ সুৰক্ষা আৰু তাপীয় স্থিতিস্থাপকতাৰ চেণ্টিনেল হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰে, পৰম্পৰাগত লি-আয়ন সমকক্ষসমূহক আউটশ্বাইন কৰে ।
লিথিয়াম আয়নৰ বাহিৰত
লিথিয়ামৰ পৰিসীমাৰ বাহিৰত বিকল্প বেটাৰী প্ৰযুক্তি ফুলি উঠে, যিয়ে ব্যয়সাধ্যতা আৰু সম্পদৰ প্ৰাচুৰ্যৰ সম্ভাৱ্য পথৰ ইংগিত দিয়ে । প্ৰচুৰ পৰিমাণে ছ’ডিয়াম আয়নৰ সহায় লৈ ছ’ডিয়াম-আয়ন বেটাৰীয়ে খৰচ-বহনক্ষম শক্তি সংৰক্ষণ সমাধানৰ বাবে এক বাধ্যতামূলক ক্ষেত্ৰ উপস্থাপন কৰে ।
উন্নত ৰসায়ন বিজ্ঞান কোষৰ পৰিৱৰ্তনশীল সম্ভাৱনাই ভাৰতৰ ঔদ্যোগিক পৰিৱেশে গ্ৰহণ কৰা কীৰ্তিচিহ্নস্বৰূপ অগ্ৰগতিৰ মাজত অনুৰণন বিচাৰি পায় । ‘উন্নত ৰসায়ন কোষ (এচিচি) বেটাৰী সংৰক্ষণৰ ৰাষ্ট্ৰীয় কাৰ্যসূচী’ৰ বাবে প্ৰযুক্তি-অজ্ঞান পিএলআই আঁচনিৰ উদাহৰণ চৰকাৰৰ দূৰদৰ্শী নীতিসমূহে এক শক্তিশালী উৎপাদন পৰিৱেশ তন্ত্ৰ স্থাপনৰ কল্পনা কৰিছে । এচিচিৰ পঞ্চাশ (50) গিগা ৱাট ঘণ্টা (জিডব্লিউএইচ) উৎপাদন ক্ষমতা লাভ কৰাৰ সাহসী লক্ষ্যৰে বেটাৰী সংৰক্ষণ সমাধানৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতৰ আগ্ৰাসনে নতুন শিখৰত উপনীত হৈছে । এচিচি পিএলআই নিবিদাৰ সফল শিখৰত উপনীত হোৱাৰ লগতে উদ্যোগৰ আগশাৰীৰ খেলুৱৈসকলৰ সৈতে গঢ় লৈ উঠা কৌশলগত অংশীদাৰিত্বই ভাৰতৰ শক্তি সাৰ্বভৌমত্বৰ দিশত এক নতুন সময় আৰম্ভণি হোৱাৰ আগজাননী দিয়ে ।
এমএইচআইয়ে শেহতীয়াকৈ 10 জিডব্লিউএইচ এডভান্সড কেমিষ্ট্ৰি চেল (এচিচি) উৎপাদনৰ বাবে প্ৰডাকচন লিংকড ইনচেণ্টিভছ (পিএলআই)ৰ পুনৰ নিবিদা সন্দৰ্ভত কৰা ঘোষণাই থলুৱা উদ্ভাৱনক লালন-পালন কৰাৰ বাবে চৰকাৰৰ অটল প্ৰতিশ্ৰুতিৰ সাৰ্থক । সম্ভাৱ্য আবেদনকাৰীসকলে পিএলআই এচিচি আঁচনিৰ অধীনত প্ৰৰোচনাৰ বাবে প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিবলৈ সাজু হোৱাৰ লগে লগে ভাৰতে ঘৰুৱা উৎপাদন দক্ষতাত কোৱাণ্টাম জাঁপৰ বাবে নিজকে সাজু কৰি তুলিছে । আন 10 গিগাৱাট ঘণ্টাৰ ট্ৰেঞ্চ অচিৰেই বাস্তৱায়িত হোৱাৰ কথা আছে, এচিচি উৎপাদনৰ বাবে 50 গিগাৱাট ঘণ্টাৰ ক্ৰমবৰ্ধমান ক্ষমতা লাভ কৰা ভাৰতৰ দৃষ্টিভংগী ফলপ্ৰসূ হোৱাৰ ইঞ্চি ওচৰ চাপিছে ।
তদুপৰি চৰকাৰী পদক্ষেপৰ কেছকেডিং প্ৰভাৱে ভাৰতৰ ফুলি উঠা ইভি পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ বাবে ভাল আগজাননী দিয়ে । পিএলআই এচিচি আঁচনিৰ দ্বাৰা লালন-পালন কৰা এটা ফুলি উঠা পৰিৱেশ তন্ত্ৰই ব্যক্তিগত বিনিয়োগ আৰু উদ্ভাৱনৰ প্ৰবাহৰ মঞ্চ তৈয়াৰ কৰে । ব্যক্তিগত প্ৰচেষ্টাৰ জৰিয়তে 60-80 গিগাৱাট ঘণ্টাৰ বৰ্ধিত ক্ষমতাৰ কল্পনাই বৈদ্যুতিক বাহন প্ৰযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত বিশ্বৰ আগশাৰীৰ দেশ হিচাপে ভাৰতৰ আৰোহণৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে ।
উন্নত ৰসায়ন বিজ্ঞান কোষৰ পৰিৱৰ্তনশীল সম্ভাৱনাৰ দ্বাৰা ইন্ধন যোগোৱা বৈদ্যুতিক বাহনৰ নৱজাগৰণৰ সীমাত ভাৰত সাজু হৈ আছে । জাতিটোৱে আত্মনিৰ্ভৰশীলতা আৰু পৰিৱেশ পৰিচালনাৰ দিশত পথ নিৰ্ধাৰণ কৰাৰ লগে লগে দূৰদৰ্শী নীতি আৰু প্ৰযুক্তিগত উদ্ভাৱনৰ অভিসৰণে বহনক্ষম আৰু সমৃদ্ধিশালী ভৱিষ্যতৰ পথ প্ৰশস্ত কৰে ।
লগতে পঢ়ক: গগনযান অভিযান, ভাৰতৰ ৩ মহাকাশচাৰীয়ে ৩ দিন কটাব মহাকাশত