ETV Bharat / health

হৰম’নে আমাৰ শৰীৰত কেনেদৰে কাম কৰে ? ইয়াৰ অভাৱ বা অতিৰিক্ততা হ’ব পাৰে ক্ষতিকাৰক - Hormones

author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : Mar 21, 2024, 1:45 PM IST

Types of Hormones: আমাৰ শৰীৰ আৰু মগজুৰ মাজত ভাল সমন্বয় বজাই ৰখাত হৰম’নে ডাঙৰ ভূমিকা পালন কৰে । ই শৰীৰৰ বাৰ্তাবাহক যিয়ে বহু কামত সহায় কৰে । ইয়াৰ অভাৱ আৰু অতিৰিক্ততা দুয়োটাই শৰীৰত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে । ডায়েবেটিছ, মানসিক চাপ, অনিয়মিত মাহেকীয়া আদি বহুতো সমস্যাৰ বাবে দায়ী হৰম’ন ।

Hormones help in many functions of the body, their deficiency or excess can both be harmful
হৰম’নে আমাৰ শৰীৰত কেনেদৰে কাম কৰে ? ইয়াৰ অভাৱ বা অতিৰিক্ততা হ’ব পাৰে ক্ষতিকাৰক

হৰম’ন হৈছে অন্তঃস্ৰাৱী গ্ৰন্থি আৰু কোষৰ দ্বাৰা নিঃসৰণ কৰা ৰাসায়নিক পদাৰ্থ, যিয়ে বাৰ্তা প্ৰেৰকৰ দৰে কাম কৰে ৷ মানৱ শৰীৰত ২৩০ প্ৰকাৰৰ হৰম’ন পোৱা গৈছে ৷ হৰম’ন হৈছে এমিনো এচিডৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত স্নায়ুৰাসায়নিক পদাৰ্থ ৷ এইবোৰ গ্ৰন্থিৰ পৰা পোনে পোনে তেজলৈ সঞ্চালন হয় ৷ এই হৰম’নবোৰে পাচনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি প্ৰজননলৈকে শৰীৰৰ বৃদ্ধিলৈকে বহুতো কামৰ বাবে দায়ৱদ্ধ ৷

শৰীৰত এই দুয়োটা কম-বেছি পৰিমাণে বিপদজনক হ’ব পাৰে আৰু স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় বহু সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে ৷ আজিৰ প্ৰতিবেদনত আমি শৰীৰত উপস্থিত থকা এনে কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ হৰম’নৰ বিষয়ে জানিবলৈ চেষ্টা কৰিম যাৰ বিষয়ে হয়তো অতি কম সংখ্যক লোকহে জ্ঞাত ৷

  • ইনচুলিন (Insulin)

ইয়াৰ কাম হ'ল শৰীৰত গ্লুক'জক শক্তিলৈ ৰূপান্তৰ কৰা, যাৰ ফলত ডায়েবেটিছৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস পায় ৷ ইনচুলিন সঠিকভাৱে কাম নকৰাৰ বাবে বা ইয়াৰ অভাৱৰ বাবে ডায়েবেটিছৰ সমস্যা হ’ব পাৰে ৷

  • সুখী হৰম'ন (Happy Hormone)

আমাৰ শৰীৰত ৪ প্ৰকাৰৰ সুখী হৰম’ন আছে – ড’পামিন, চেৰ’টনিন, অক্সিট’চিন আৰু এণ্ড’ৰ্ফিন ৷ এই চাৰিবিধ হৰম’নৰ দায়িত্ব বেলেগ বেলেগ ৷ সঠিক পৰিমাণত ইহঁতৰ নিঃসৰণৰ বাবে মন সুখী হৈ থাকে ৷ ভাল খাদ্য খোৱা, নিয়মিত ব্যায়াম, ধ্যান, সামাজিক বন্ধন, জোৰেৰে হাঁহিলে এই হৰম’নবোৰে নিজৰ কাম সঠিকভাৱে কৰে ৷

  • মেলাটনিন (Melatonin)

এই হৰম’নবোৰ আমাৰ টোপনিৰ লগত সংযুক্ত হৈ থাকে ৷

  • থাইৰয়ড হৰম’ন (Thyroid Hormone)

এই হৰম’ন মেটাবলিজমৰ লগত জড়িত আৰু শৰীৰৰ শক্তিৰ মাত্ৰাও নিয়ন্ত্ৰণ কৰে ৷

  • পেৰাথাইৰয়ড হৰম’ন (Parathyroid Hormone)

পেৰাথাইৰয়ড হৰম’নে কেলচিয়ামৰ মাত্ৰা নিয়ন্ত্ৰণ কৰে ৷ কেলচিয়ামৰ মাত্ৰা অতি কম হ’লে এই হৰম’নে তেজত কেলচিয়ামৰ মাত্ৰা বৃদ্ধি কৰে ৷

  • ইষ্ট্ৰজেন আৰু প্ৰজেষ্টেৰন (Estrogen and Progesterone)

বিশেষকৈ মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত এই হৰম’ন পোৱা যায়, যিয়ে গৰ্ভধাৰণৰ প্ৰক্ৰিয়াত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে ৷

  • বৃদ্ধি হৰম’ন (Growth Hormone)

এই হৰম’নে আমাৰ শৰীৰৰ উচ্চতা আৰু শৰীৰৰ ভৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে ৷ বিশেষকৈ শিশু আৰু যুৱক-যুৱতীসকলৰ বৃদ্ধি আৰু বিকাশৰ বাবে এই হৰম’ন গুৰুত্বপূৰ্ণ ৷

  • টেষ্টষ্টেৰন (Testosterone)

ই প্ৰধানকৈ পুৰুষৰ ক্ষেত্ৰত দেখা দিয়ে যদিও মহিলাৰ ক্ষেত্ৰতো দেখা যায় ৷ ঋতুস্ৰাৱ, স্বাস্থ্য আৰু শৰীৰত শক্তিৰ মাত্ৰা বজাই ৰাখিবলৈ এই হৰমন প্ৰয়োজনীয় ৷

  • কৰ্টিছল (Cortisol)

যিকোনো ধৰণৰ মানসিক চাপৰ ক্ষেত্ৰত এই হৰম’নে শৰীৰক অতিক্ৰম বা মোকাবিলা কৰাত সহায় কৰে ৷ ইয়াক ফাইট হৰম’ন বুলিও কোৱা হয় ৷

  • গনাড’ট্ৰপিন (Gonadotropin)

এই হৰম’নে মহিলাৰ ডিম্বাশয়ৰ ফেল’পিয়ান টিউব সক্ৰিয় কৰি জৰায়ুক উদ্দীপিত কৰে যাতে গৰ্ভাৱস্থা হ’ব পাৰে ৷

  • প্ৰলেক্টিন (Prolactin)

এই হৰম’নৰ কাম হ’ল শৰীৰক স্তনপানৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰোৱা ৷

লগতে পঢ়ক: কোনো কষ্ট নকৰাকৈ ওজন কমাব বিচাৰে নেকি ? তেন্তে অনুসৰণ কৰক এই টিপছ

হৰম’ন হৈছে অন্তঃস্ৰাৱী গ্ৰন্থি আৰু কোষৰ দ্বাৰা নিঃসৰণ কৰা ৰাসায়নিক পদাৰ্থ, যিয়ে বাৰ্তা প্ৰেৰকৰ দৰে কাম কৰে ৷ মানৱ শৰীৰত ২৩০ প্ৰকাৰৰ হৰম’ন পোৱা গৈছে ৷ হৰম’ন হৈছে এমিনো এচিডৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত স্নায়ুৰাসায়নিক পদাৰ্থ ৷ এইবোৰ গ্ৰন্থিৰ পৰা পোনে পোনে তেজলৈ সঞ্চালন হয় ৷ এই হৰম’নবোৰে পাচনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি প্ৰজননলৈকে শৰীৰৰ বৃদ্ধিলৈকে বহুতো কামৰ বাবে দায়ৱদ্ধ ৷

শৰীৰত এই দুয়োটা কম-বেছি পৰিমাণে বিপদজনক হ’ব পাৰে আৰু স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় বহু সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে ৷ আজিৰ প্ৰতিবেদনত আমি শৰীৰত উপস্থিত থকা এনে কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ হৰম’নৰ বিষয়ে জানিবলৈ চেষ্টা কৰিম যাৰ বিষয়ে হয়তো অতি কম সংখ্যক লোকহে জ্ঞাত ৷

  • ইনচুলিন (Insulin)

ইয়াৰ কাম হ'ল শৰীৰত গ্লুক'জক শক্তিলৈ ৰূপান্তৰ কৰা, যাৰ ফলত ডায়েবেটিছৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস পায় ৷ ইনচুলিন সঠিকভাৱে কাম নকৰাৰ বাবে বা ইয়াৰ অভাৱৰ বাবে ডায়েবেটিছৰ সমস্যা হ’ব পাৰে ৷

  • সুখী হৰম'ন (Happy Hormone)

আমাৰ শৰীৰত ৪ প্ৰকাৰৰ সুখী হৰম’ন আছে – ড’পামিন, চেৰ’টনিন, অক্সিট’চিন আৰু এণ্ড’ৰ্ফিন ৷ এই চাৰিবিধ হৰম’নৰ দায়িত্ব বেলেগ বেলেগ ৷ সঠিক পৰিমাণত ইহঁতৰ নিঃসৰণৰ বাবে মন সুখী হৈ থাকে ৷ ভাল খাদ্য খোৱা, নিয়মিত ব্যায়াম, ধ্যান, সামাজিক বন্ধন, জোৰেৰে হাঁহিলে এই হৰম’নবোৰে নিজৰ কাম সঠিকভাৱে কৰে ৷

  • মেলাটনিন (Melatonin)

এই হৰম’নবোৰ আমাৰ টোপনিৰ লগত সংযুক্ত হৈ থাকে ৷

  • থাইৰয়ড হৰম’ন (Thyroid Hormone)

এই হৰম’ন মেটাবলিজমৰ লগত জড়িত আৰু শৰীৰৰ শক্তিৰ মাত্ৰাও নিয়ন্ত্ৰণ কৰে ৷

  • পেৰাথাইৰয়ড হৰম’ন (Parathyroid Hormone)

পেৰাথাইৰয়ড হৰম’নে কেলচিয়ামৰ মাত্ৰা নিয়ন্ত্ৰণ কৰে ৷ কেলচিয়ামৰ মাত্ৰা অতি কম হ’লে এই হৰম’নে তেজত কেলচিয়ামৰ মাত্ৰা বৃদ্ধি কৰে ৷

  • ইষ্ট্ৰজেন আৰু প্ৰজেষ্টেৰন (Estrogen and Progesterone)

বিশেষকৈ মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত এই হৰম’ন পোৱা যায়, যিয়ে গৰ্ভধাৰণৰ প্ৰক্ৰিয়াত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে ৷

  • বৃদ্ধি হৰম’ন (Growth Hormone)

এই হৰম’নে আমাৰ শৰীৰৰ উচ্চতা আৰু শৰীৰৰ ভৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে ৷ বিশেষকৈ শিশু আৰু যুৱক-যুৱতীসকলৰ বৃদ্ধি আৰু বিকাশৰ বাবে এই হৰম’ন গুৰুত্বপূৰ্ণ ৷

  • টেষ্টষ্টেৰন (Testosterone)

ই প্ৰধানকৈ পুৰুষৰ ক্ষেত্ৰত দেখা দিয়ে যদিও মহিলাৰ ক্ষেত্ৰতো দেখা যায় ৷ ঋতুস্ৰাৱ, স্বাস্থ্য আৰু শৰীৰত শক্তিৰ মাত্ৰা বজাই ৰাখিবলৈ এই হৰমন প্ৰয়োজনীয় ৷

  • কৰ্টিছল (Cortisol)

যিকোনো ধৰণৰ মানসিক চাপৰ ক্ষেত্ৰত এই হৰম’নে শৰীৰক অতিক্ৰম বা মোকাবিলা কৰাত সহায় কৰে ৷ ইয়াক ফাইট হৰম’ন বুলিও কোৱা হয় ৷

  • গনাড’ট্ৰপিন (Gonadotropin)

এই হৰম’নে মহিলাৰ ডিম্বাশয়ৰ ফেল’পিয়ান টিউব সক্ৰিয় কৰি জৰায়ুক উদ্দীপিত কৰে যাতে গৰ্ভাৱস্থা হ’ব পাৰে ৷

  • প্ৰলেক্টিন (Prolactin)

এই হৰম’নৰ কাম হ’ল শৰীৰক স্তনপানৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰোৱা ৷

লগতে পঢ়ক: কোনো কষ্ট নকৰাকৈ ওজন কমাব বিচাৰে নেকি ? তেন্তে অনুসৰণ কৰক এই টিপছ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.