ఆదివాసీల జీవ విధానంలో ఉన్న ఊరంటే ప్రాణప్రదమైన అక్షయపాత్ర లాంటిది. గ్రామస్థులందరినీ ఏకతాటిపై నడిపించే వేదికలాంటిది. దీనికి హోలీపండగ పేరిట నిర్వహించే కామదహనం ఏడాదంతా కాలసూచికగా నిలుస్తోంది. ఊళ్లో ఉంటారా..? వలసవెళ్తారా...? పెళ్లిచేసుకొని ఇంటికే కోడలిని తెస్తారా... లేక ఇల్లరికం చేసుకొని మరో ఊరికి వెళ్తారా..? అనేది తేలిపోతుంది. దీనికి అనుగుణంగానే కామదహన ప్రక్రియ జరుగుతుంది. ఊరొదిలి వలసలు పోయే వారికైనా, ఇల్లరికం పేరిట మరో ఊరికి వెళ్లిపోయేవారికి కామదహనం ప్రసాదాన్ని పంచిపెట్టడం నిషిద్ధం. అలాంటి ఆలోచన ఉన్న కుటుంబీకులు సైతం స్వచ్ఛందంగానే ఆ ప్రసాదాన్ని ముట్టుకోరు. ఆటపాటలతో పాటు... నియమనిష్టలకు లోబడి ఆదివాసీల హోలీ వేడుక సాగుతుంది.
ఊర్లో ఉంటేనే..
హోలీ రోజు పేద, ధనిక తేడా లేకుండా పటేల్‌ ఇంటి ముందు గూడెంవాసులంతా కలుసుకుంటారు. ప్రతి ఇంటి నుంచి సేకరించిన కొబ్బరి కుడుకలతో గారెలు, అప్పడాలు తయారు చేసి వాటిని మోదుగుపూలతో కలిపి వెదురుబొంగులకు కడతారు. అంతా కలిసి వాటిని ఊరి చివరన కామదహనం చేసి అక్కడే ఆడిపాడతారు. కాలుతున్న వెదురుబొంగుల చివరన ఉన్న కుడుకలు, పిండిపదార్థాలను పోటీపడి చేజిక్కించుకుని మరుసటి రోజు గూడెంలోని ఇంటింటికీ పంచిపెడతారు. ఊరి వదిలి వెళ్లేవారికి మాత్రం ప్రసాదం పంచి ఇవ్వరు. ఉద్యోగ, ఉపాధి రీత్యా ఏరోజుకారోజు బయటకు వెళ్లి తిరిగిరావచ్చు కానీ ఏడాదంతా ఊరొదిలి వెళ్తానంటే తమ ఆచారం అంగీకరించదంటారు ఆదివాసీ పెద్దలు.
ఆదివాసీల విశ్వాసం..