మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో మస్టర్డ్‌ గ్యాస్‌, ఫ్లాస్జీన్‌ వంటి రసాయన ఆయుధాల వల్ల 90 వేల మంది సైనికులు మరణించారు. రెండో ప్రపంచ యుద్ధంలో అణు బాంబులు దాదాపు రెండు లక్షల మందికిపైగా పౌరుల ప్రాణాలు తీశాయి. మూడో ప్రపంచ యుద్ధమే వస్తే జీవాయుధాలు మనుషుల ప్రాణాలు తీయడమే కాదు, మానవ నాగరికతనూ తుడిచి పెడతాయన్న భయాలు ముప్పిరిగొంటున్నాయి. కరోనా మహమ్మారి దెబ్బకు దేశదేశాలు ఆర్థికంగా, సామాజికంగా తీవ్ర సంక్షోభంలోకి జారిపోవడం- ఈ భయాలు నిరాధారం కావని హెచ్చరిస్తోంది. ప్రమాదకరమైన వైరస్‌లు కొద్ది మోతాదుల్లో ధూర్త దేశాలకుకాని, ఉగ్రవాదుల చేతికికాని చిక్కితే చాలు- వారు సృష్టించగల విధ్వంసం అంతాఇంతా కాదు.
ఒప్పందాన్నీ ఖాతరు చేయని వైనం
మునుపటి యుద్ధాల్లో ప్రత్యర్థులు తమపై జీవాయుధాలు ప్రయోగించారని గుర్తుచేస్తూ- చైనీయులు వైరస్‌, బ్యాక్టీరియాపై పరిశోధనలు జరుపుతున్నారు. కొరియా యుద్ధంలో అమెరికా తమపై జీవాయుధాలను ప్రయోగించిందని చైనా ప్రజావిమోచన సైన్యం (పీఎల్‌ఏ) నమ్ముతున్నా, దానికి బలమైన ఆధారాలు లేవు. రెండో ప్రపంచ యుద్ధంలో చైనీయులపై జపాన్‌ జీవాయుధ దాడులు చేసిన మాట వాస్తవమని, అప్పట్లో ప్లేగును వ్యాపింపజేసే కీటకాలను చైనీయులపై ప్రయోగించారనే ఆరోపణలున్నాయి. ఆత్మరక్షణ పేరుతో చైనా చేస్తున్న గుప్త ప్రయోగాలు వికటించి వుహాన్‌ ల్యాబ్‌ నుంచి కరోనా మహమ్మారి లీకైందనే అనుమానాలు బలపడుతున్నాయి. ఈ విషయంలో నిజానిజాలను 90 రోజుల్లో నిగ్గు తేల్చాలని అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్‌ తమ గూఢచారి సంస్థలను ఆదేశించారు. జీ-7 దేశాల శిఖరాగ్ర సభ సైతం చైనాలో కరోనా వైరస్‌ ఎలా పుట్టుకొచ్చిందో క్షుణ్నంగా శోధించాలని బీజింగ్‌ను, ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థను డిమాండ్‌ చేసింది. జీవాయుధాలు ఘోర కలిని సృష్టిస్తాయని గ్రహించి ప్రపంచ దేశాలు జీవాయుధ నిరోధ ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నాయి. 1975 నుంచి అమలులోకి వచ్చిన ఈ ఒప్పందం జీవాయుధ పరిశోధనలు, ఉత్పత్తి, బదిలీ, నిల్వలను నిషేధిస్తోంది. 1984లో ఈ ఒప్పందంపై సంతకం చేసిన చైనా తాను జీవాయుధాలను ఉత్పత్తి చేయడమే లేదని చెప్పుకొంటున్నా, దాన్ని సవాలు చేసేవారికి కొదవ లేదు. షింజియాంగ్‌ రాష్ట్రంలో చైనా అణ్వస్త్ర ప్రయోగ స్థలమైన లాప్‌నోర్‌కు సమీపంలోని ఒక ప్రయోగశాల నుంచి లీకైన వైరస్‌ వల్ల రక్తస్రావజనక జ్వరాలు రెండుసార్లు విరుచుకుపడ్డాయని 1980లలో సోవియట్‌ ఉన్నతాధికారి ఒకరు వెల్లడించారు.
చాలాకాలంగా పరిశోధనలు
మేడిన్‌ చైనా 2025 పథకంలోనూ, ప్రస్తుతం అమలులో ఉన్న పంచవర్ష ప్రణాళికలోనూ చైనా ప్రభుత్వం బయోటెక్నాలజీకి ప్రాధాన్యం ఇచ్చి, సూక్ష్మజీవులపై ప్రయోగాలకు ఊపుతెస్తోంది. చైనా జాతీయ జన్యు సమాచార నిధి ప్రపంచంలోనే అత్యంత బృహత్తరమైనదని అమెరికా పేర్కొంది. ఈ సమాచారంతో సునిశిత వ్యాధి చికిత్సలు కనిపెట్టవచ్చు, జీవాయుధ తయారీకి ఉపక్రమించవచ్చు. చైనాలో పౌర పరిశోధనలు సైనిక వినియోగానికి సైతం అందుబాటులో ఉంటాయని మరచిపోకూడదు. చైనా శాస్త్రజ్ఞులు ఆంథ్రాక్స్‌, టులరేమియా, బొటులినం వంటి తీవ్ర వ్యాధికారక క్రిములపై చాలాకాలంగా పరిశోధనలు జరుపుతున్నారు. అవసరమైనప్పుడు వీటిని పెద్దయెత్తున తయారు చేసే సామర్థ్యాన్నీ సాధించారు. వుహాన్‌ ల్యాబ్‌లో సార్స్‌, డెంగీ, జపనీస్‌ ఎన్‌కెఫలైలిటిస్‌ కారక వైరస్‌లపై ప్రయోగాలు జరుగుతాయి. పీల్చే గాలి ద్వారా పాకే ఘన, ద్రవరూప తుంపరల (ఏరోసాల్స్‌) ద్వారా సూక్ష్మజీవుల వ్యాప్తిపైనా చైనాలో పరిశోధనలు జరిగాయి. 2015నాటికి చైనాలో 12 రక్షణ రంగ సంస్థలు, 30 చైనా సైన్య అనుబంధ సంస్థల్లో జీవాయుధ ప్రయోగాలు, ఉత్పత్తి, నిల్వ కార్యక్రమాలు జరుగుతున్నట్లు నిఘా నివేదికలు తెలిపాయి. వుహాన్‌ ల్యాబ్‌కు చైనా సైన్యంతో అవినాభావ సంబంధం ఉంది. తమ పరిశోధనలన్నీ వ్యాధి చికిత్సకు, ఆత్మరక్షణకేనని చైనా ప్రభుత్వం చెప్పుకొంటున్నా, కరోనా మహమ్మారికి వుహాన్‌ జన్మస్థలి కావడం చైనా చిత్తశుద్ధిపై అనుమాన మేఘాలను కమ్మేలా చేస్తోంది.