బ్యాంకు ఖాతాలు.. బీమా పాలసీలు.. మ్యూచువల్ ఫండ్ పెట్టుబడులు.. డీమ్యాట్ ఖాతాలు.. మొబైల్ ఫోన్ నెంబర్లు.. ఇలా ఒక్కటేమిటి? ప్రతి చోటా ఆధార్ కార్డును అనుసంధానం చేసుకోవాల్సిందిగా కోరుతున్నారు. చాలామంది వీటికోసం సంబంధిత కార్యాలయాలకు వెళ్లి, ఆ ప్రక్రియను పూర్తి చేస్తున్నారు. కేవైసీ నిబంధనలను పాటించేందుకు అవసరమైన పత్రాలు సమర్పించేప్పుడు పనిలోపనిగా.. ఒకసారి ఆయా ఖాతాలు, పెట్టుబడుల వివరాలనూ పరిశీలించండి. అందులో నామినీగా ఎవరి పేరునైనా పేర్కొన్నారా? లేదా చూసుకోండి..
నామినీ పేరు పేర్కొనకపోవడం.. వారసులెవరూ ఖాతాల్లోని సొమ్ము తీసుకోవడానికి రాకపోవడం.. బీమా పాలసీలను క్లెయిం చేసుకోకపోవడం ఇలా రకరకాల కారణాలతో కొన్ని వేల కోట్ల రూపాయలు బ్యాంకులు, బీమా సంస్థల దగ్గర ప్రత్యేక ఖాతాల్లో మగ్గుతున్నాయి. భవిష్యత్తులో మన పెట్టుబడులూ ఆ జాబితాలోకి చేరకుండా చూసుకోవాల్సింది మనమే.
వివాహం కాకముందు పెట్టుబడులు, ఈపీఎఫ్లాంటి వాటికి తల్లిదండ్రుల పేరును నమోదు చేస్తుంటారు. వివాహం అయిన తర్వాత జీవిత భాగస్వామి పేరును నమోదు చేయాల్సి ఉంటుంది. అయితే, చాలామంది ఈ విషయంలో అశ్రద్ధ వహిస్తుంటారు. ఇది ఏ మాత్రం మంచిది కాదు. ఒక్కోసారి నామినీగా పేర్కొన్న వ్యక్తులు ఈ లోకంలో ఉండకపోవచ్చు. ఇలాంటప్పుడు మరీ ఇబ్బంది. వారసత్వ ధ్రువీకరణ పత్రాలు, కుటుంబ ధ్రువీకరణ పత్రాల్లాంటివి ఎన్నో అవసరం అవుతాయి. వీటిని సాధించడం ఎంతో శ్రమతో కూడుకున్నదే.
ఉమ్మడి ఖాతా తీసుకుంటే..
వీలైనంత వరకూ కనీసం ఒక బ్యాంకు ఖాతానైనా జీవిత భాగస్వామితో కలిసి ఉమ్మడిగా ఉండాలి. మీ వేతనానికి మరో ఖాతా ఉన్నా.. వచ్చిన డబ్బులు వచ్చినట్లు ఈ ఉమ్మడి ఖాతాలోకి మళ్లించి, లావాదేవీలన్నీ ఇక్కడ్నుంచే చేసేలా చూసుకోవడం ఉత్తమం. ముఖ్యంగా పెట్టుబడులకు సంబంధించి నెలనెలా కేటాయించే మొత్తాలు ఈ ఉమ్మడి ఖాతా నుంచే వెళ్లేలా చూసుకోవాలి. ఇలా ఉమ్మడి ఖాతాలు తీసుకునేప్పుడు కొన్ని అంశాలపై జాగ్రత్తగా ఉండాలి.
* ఎయిదర్ ఆర్ సర్వైవర్ : ఉమ్మడి ఖాతా తెరిచిన ఇద్దరిలో ఎవరైనా ఖాతా నిర్వహించవచ్చు. ఒకరు మరణించినప్పటికీ రెండో వారు ఎలాంటి లాంఛనాలు లేకుండానే ఖాతా నిర్వహించుకునే అవకాశం ఉంటుంది.
* ఎనీవన్-సర్వైరర్స్: కొన్ని సందర్భాల్లో ఖాతాను ముగ్గురు కలిసి కూడా నిర్వహించే అవకాశం ఉంది. ఈ ఖాతా కూడా ‘ఎయిదర్ ఆర్ సర్వైవర్’ పద్ధతిలోనే పనిచేస్తుంది.
* లేటర్ ఆర్ సర్వైరర్స్: ఇదీ ఉమ్మడి ఖాతాయే. అయితే, ఇందులో ఇద్దరూ జీవించి ఉన్నంత కాలం రెండో వ్యక్తి మాత్రమే ఖాతా నిర్వహిస్తాడు. రెండో వ్యక్తి మరణించిన తర్వాతనే మొదటి వ్యక్తి ఖాతా నిర్వహించే అవకాశం ఉంటుంది.
* ఫార్మర్ ఆర్ సర్వైవర్: పైన పేర్కొన్నట్లుగా పనిచేస్తుంది. అయితే, ఇద్దరూ జీవించి ఉన్నంతకాలం మొదట పేరు ఉన్న వ్యక్తికి మాత్రమే ఖాతా నిర్వహించే అవకాశం ఉంటుంది. మొదటి వ్యక్తి తదనంతరమే రెండో వ్యక్తి ఖాతా నిర్వహించగలుగుతారు.
ఇవి ఖాతా నిర్వహణకు సంబంధించిన ఐచ్ఛికాలు మాత్రమే. ఇలా ఉమ్మడిగా ఖాతా తీసుకున్నప్పటికీ.. నామినీగా పిల్లల పేరును చేర్పించడం మర్చిపోవద్దు.
ఫండ్లలో మదుపు చేస్తుంటే...
మ్యూచువల్ ఫండ్లలో మదుపు చేసేప్పుడు చాలామంది నామినీ పేరును విస్మరిస్తుంటారు. తర్వాత చూద్దాంలే అన్న ధోరణే ఇందుకు కారణం. ఒక్కసారి నెలనెలా మీకు వచ్చే ఫండ్ పోర్ట్ఫోలియో స్టేట్మెంట్లు చూస్తే మీ ఫండ్లకు నామినీ పేరు ఉందా లేదా అనేది అర్థం అవుతుంది. మీరు నామినీ పేరు పేర్కొనకపోతే ‘ప్లీజ్ నామినేట్’ అని కన్పిస్తుంటుంది. ఇప్పటికైనా ఆలస్యం చేయకుండా వెంటనే మీ మ్యూచువల్ ఫండ్ పెట్టుబడులకు సంబంధించి నామినీని పేర్కొనండి. మదుపు చేసేప్పుడు సహకరించిన సలహాదారుడినే ఈ విషయంలో కూడా సంప్రదించండి. మీకు ఈసారి వచ్చే స్టేట్మెంట్లో కచ్చితంగా నామినీ పేరు కన్పించేలా చూసుకోండి. అవసరమైతే మ్యూచువల్ ఫండ్ సంస్థ సేవా కేంద్రానికి ఫోన్ చేసి, అవసరమైన సహాయం పొందండి.
డీమ్యాట్ ఖాతాలో..