ਪੰਜਾਬ

punjab

ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪੇਟ ਦੀ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ - Gastroparesis Causes

ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਪੇਟ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ।

By ETV Bharat Health Team

Published : 4 hours ago

Published : 4 hours ago

GASTROPARESIS CAUSES
GASTROPARESIS CAUSES (Getty Images)

ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਕਮੀ, ਮਾੜੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਗਲਤ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਕਾਰਨ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਗੈਸਟ੍ਰੋਪੈਰੇਸਿਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗੈਸਟ੍ਰੋਪੈਰੇਸਿਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜੋ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਨਸਾਂ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨੇ ਗੈਸਟ੍ਰੋਪੈਰੇਸਿਸ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ, ਲੱਛਣਾਂ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਗਲੇਨਗਲਸ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦੇ ਗੈਸਟਰੋਐਂਟਰੌਲੋਜੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਡਾ. ਮੇਘਰਾਜ ਇੰਗਲ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ।

ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਡਾ. ਮੇਘਰਾਜ ਇੰਗਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, "ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਗੈਸਟ੍ਰੋਪੈਰੇਸਿਸ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ 'ਦੇਰੀ ਨਾਲ ਗੈਸਟਰਿਕ ਖਾਲੀ ਕਰਨਾ' ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।"-ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਡਾ. ਮੇਘਰਾਜ ਇੰਗਲ

ਗੈਸਟ੍ਰੋਪੈਰੇਸਿਸ ਦੇ ਲੱਛਣ: ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-

  • ਪੇਟ ਦਰਦ
  • ਭੁੱਖ ਨਾ ਲੱਗਣਾ
  • ਪੇਟ ਫੁੱਲਣਾ
  • ਜੀਅ ਕੱਚਾ ਹੋਣਾ
  • ਉਲਟੀਆਂ ਆਉਣਾ
  • ਅਚਾਨਕ ਭਾਰ ਘਟਣਾ
  • ਪੇਟ ਭਰਨਾ
  • ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਅਸਧਾਰਨ ਪੱਧਰ
  • ਕੁਪੋਸ਼ਣ
  • ਬਦਹਜ਼ਮੀ
  • ਕਬਜ਼

ਗੈਸਟ੍ਰੋਪੈਰੇਸਿਸ ਦੇ ਕਾਰਨ: ਗੈਸਟ੍ਰੋਪਰੇਸਿਸ ਦਾ ਸਹੀ ਕਾਰਨ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਡਾ. ਇੰਗਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸ਼ੂਗਰ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਸਰਜਰੀਆਂ ਵੀ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।-ਡਾ. ਇੰਗਲ

ਗੈਸਟ੍ਰੋਪਰੇਸਿਸ ਦੇ ਖਤਰੇ: ਗੈਸਟ੍ਰੋਪੈਰੇਸਿਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕੈਂਸਰ, ਵਾਇਰਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ, ਸਿਸਟਿਕ ਫਾਈਬਰੋਸਿਸ, ਆਟੋਇਮਿਊਨ ਰੋਗ, ਪਾਰਕਿੰਸਨ ਰੋਗ, ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸਕਲੇਰੋਡਰਮਾ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਗੈਸਟਰੋਪਰੇਸਿਸ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੰਭੀਰ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਲਗਾਤਾਰ ਉਲਟੀਆਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਘੱਟ ਭੁੱਖ ਹੋਣ ਨਾਲ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਕੈਲੋਰੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਉਲਟੀਆਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਜਜ਼ਬ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਅਣਹਜ਼ਮਿਆ ਭੋਜਨ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕੀ ਗੈਸਟ੍ਰੋਪੈਰੇਸਿਸ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ?:ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗੈਸਟ੍ਰੋਪੈਰੇਸਿਸ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਕਿੰਨੀ ਜਲਦੀ ਅਤੇ ਕਿੰਨੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਛੋਟੀ ਆਂਦਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੱਕਰ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖ਼ਰਾਬ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਗੈਸਟ੍ਰੋਪੈਰੇਸਿਸ ਨੂੰ ਵਿਗੜ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੱਛਣ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਤੁਹਾਡੀ ਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਲਈ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਘੱਟ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਘੱਟ ਪਿਸ਼ਾਬ ਆਉਟਪੁੱਟ, ਜ਼ਖ਼ਮ ਦਾ ਮਾੜਾ ਇਲਾਜ, ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਤੇਜ਼ ਸਾਹ, ਤੇਜ਼ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਗੈਸਟ੍ਰੋਪਰੇਸਿਸ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਡਾਕਟਰੀ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਲੱਛਣਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰੁਕਾਵਟ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ, ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ, ਐਮਆਰਆਈ, ਖੂਨ ਦੇ ਟੈਸਟ ਅਤੇ ਉਪਰਲੀ ਐਂਡੋਸਕੋਪੀ ਇਹ ਪਤਾ ਕਰਨ ਦੇ ਕੁਝ ਤਰੀਕੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਗੈਸਟ੍ਰੋਪੈਰੇਸਿਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।

ਗੈਸਟ੍ਰੋਪਰੇਸਿਸ ਦਾ ਇਲਾਜ: ਗੈਸਟ੍ਰੋਪਰੇਸਿਸ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਮਰੀਜ਼ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਨਾਲ ਚਮਤਕਾਰੀ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਚਰਬੀ ਅਤੇ ਫਾਈਬਰ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ ਪੇਟ ਦੇ ਖਾਲੀ ਹੋਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਘੱਟ ਚਰਬੀ ਵਾਲੇ ਵਿਕਲਪ ਅਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਚਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰੋ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਸਰਜਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਡਾਕਟਰ ਦੁਆਰਾ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਹੀ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਇਲਾਜ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਢੁਕਵੀਂ ਸਰਜਰੀ ਬਾਰੇ ਫੈਸਲਾ ਕਰੇਗਾ। ਸਰਜਰੀ ਆਖਰੀ ਉਪਾਅ ਹੈ।

ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ:

  1. ਗੈਸਟ੍ਰੋਪੈਰੇਸਿਸ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਛੋਟਾ ਭੋਜਨ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
  2. ਅਲਕੋਹਲ ਅਤੇ ਕਾਰਬੋਨੇਟਿਡ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
  3. ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੱਕੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਖਾਓ।
  4. ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਸੌਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
  5. ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਮਲਟੀਵਿਟਾਮਿਨ ਲਓ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਰੋਕਲੀ, ਸੰਤਰੇ ਅਤੇ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ABOUT THE AUTHOR

...view details