ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / bharat

ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ, ਦੇਖੋ ICAR ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ

ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾਉਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੂਚਕ ਅੰਕ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।

STUBBLE BURNING CASE
STUBBLE BURNING CASE (Etv Bharat)

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Oct 27, 2024, 6:08 PM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ:ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਧੂੰਆਂ ਦਿੱਲੀ ਐਨਸੀਆਰ ਗੈਸ ਦਾ ਚੈਂਬਰ ਵਿੱਚ ਬਣਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2021 ਦੀ ਤੁਲਨਾ 'ਚ ਸਾਲ 2024 'ਚ 15 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ 25 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ 'ਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ 2 ਤੋਂ 89 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ ਪਰ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਤਕਨੀਕੀ ਖਾਮੀਆਂ ਕਾਰਨ, ਫੈਸਲਾ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (ਡੀਐਸਐਸ) ਇਹ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲਗਾ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਿੰਨਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀ ਖੋਜ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਵੱਲੋਂ ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਦਿੱਲੀ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 15 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ 15 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਰਾਹੀਂ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀ ਖੋਜ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੀ ਇਸ ਸਾਲ 15 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ 25 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਉਪਰੋਕਤ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 4609 ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਆਈਸੀਏਆਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 1749, ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ 689, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 849, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ 11, ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ 442 ਅਤੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 869 ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜੀ ਗਈ। 25 ਅਕਤੂਬਰ 2024 ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 71 ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜੀ ਗਈ ਸੀ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 94, ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ 49, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 23 ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ 3 ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ।

ਕਿਸ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਕਿਸ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜੀ ਗਈ ਸੀ:


ਰਾਜ

ਸਾਲ (ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ)

2024 2023 2022 2021 2020
ਪੰਜਾਬ 1749 2704 5798 6134 16221
ਹਰਿਆਣਾ 689 871 1372 1835 1772
ਰਾਜਸਥਾਨ 442 557 102 58 452
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ 869 1261 210 291 1323
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ 849 628 552 671 783
ਦਿੱਲੀ 11 02 05 00 08

2020 ਤੋਂ 25 ਅਕਤੂਬਰ 2024 ਤੱਕ ਕਿਸ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਕਿੰਨੇ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਘਟੇ ਹਨ:

ਰਾਜ

ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ (ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ)

ਪੰਜਾਬ 89.21
ਰਾਜਸਥਾਨ 2.26
ਹਰਿਆਣਾ 61.11
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ 52.24
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ 7.77 (ਵਧੇ)
ਦਿੱਲੀ 27.27 (ਵਧੇ)

ਪਰਾਲੀ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਲਗਾ ਸਕਿਆ ਸਿਸਟਮ :ਇਕ ਪਾਸੇ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਸਾੜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਫੈਸਲਾ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (ਡੀ. ਐੱਸ. ਐੱਸ.) ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਪਰਾਲੀ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਲਗਾ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਸਰੋਤ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਗਲੇ ਪੰਜ ਦਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਤਕਨੀਕੀ ਨੁਕਸ ਕਾਰਨ ਪਰਾਲੀ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ 'ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਮਾਹਿਰ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਸਿਸਟਮ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਪਰਾਲੀ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details