I used to float, now I just fall down
I used to know but I'm not sure now
What I was made for
What was I made for?
'વોટ આઈ વોસ મેડ ફોર' ગીતને સિઝન એવોર્ડ ફેવરીટ અને ગ્રેમી એવોર્ડ મળ્યા તથા જાન્યુઆરીમાં ગોલ્ડન ગ્લોબ બન્યું હતું. હવે ઓસ્કાર પહેલા શ્રેષ્ઠ ઓરીજનલ ગીત માટે બિલી એલિશે ઓસ્કાર જીત્યો છે. આ સાથે જ ઓસ્કાર મેળવનાર સૌથી નાની વયની વ્યક્તિ બની તેણે ઇતિહાસ રચ્યો છે.
બિલી ઈલિશ અને તેના ભાઈ ફિનીઆસ ઓ કોનેલનું લોકગીત વિશ્વભરના ચાહકો સાથે જોડાયેલું હતું. જુલાઈ 2023 માં રિલીઝ થયા પછી અત્યાર સુધીમાં તેણે 600 મિલિયન સ્ટ્રીમ્સ મેળવ્યા છે. આ ગીત વર્ષ 2023 ની બ્લોકબસ્ટર ફિલ્મ "બાર્બી" ના સાઉન્ડ ટ્રેકનો ભાગ હતું, જે માર્ગોટ રોબીની બાર્બી અને બાર્બીના સર્જક રૂથ હેન્ડલર વચ્ચેના મુખ્ય દ્રશ્ય દરમિયાન દર્શાવવામાં આવ્યું હતું.
ઘણા લોકો માને છે કે ફિલ્મ માટે સૂર સેટ કરનાર આ ગીતમાં પિતૃસત્તા પર વ્યંગ્ય હતો અને મહિલા સશક્તિકરણની આડમાં સ્ત્રીને જે વિરોધાભાસનો સામનો કરવો પડે છે. બાર્બી મૂવી બાર્બી ડોલના પરિપ્રેક્ષ્યમાંથી બનાવવામાં આવી છે, જે તેના ગુલાબી અને જાંબલી કેન્ડી લેન્ડમાં રહે છે અને માને છે કે મહિલાઓ પરિપૂર્ણ છે. જોકે, જ્યારે તે એક મહિલા તરીકે વાસ્તવિક દુનિયામાં આવે છે ત્યારે તેને આઘાત લાગે છે. બાર્બી જે માને છે કે તે બાર્બી લેન્ડમાં સશક્ત અને મહત્વની છે, જે વાસ્તવિક જીવનમાં પિતૃસત્તા સાથે જોડાયેલી છે.
9 માર્ચ, 1959ના રોજ ન્યૂયોર્કમાં અમેરિકન ઈન્ટરનેશનલ ટોય ફેરમાં બાર્બીની શરૂઆત થઈ હતી. તે કોઈ સામાન્ય ઢીંગલી નથી, પરંતુ દરેક યુવાન છોકરીના સ્વપ્ન પર રાજ કરતી વિશ્વમાં સૌથી વધુ ટીકા ધરાવતું રમકડું રહ્યું છે. બાર્બી ફિલ્મમાં સ્ત્રીઓને વાંધાજનક બનાવવાના આક્ષેપો અને નારીવાદી ચળવળને દાયકાઓ પાછળ ધકેલવા બદલ ટીકાનો સામનો કરતી `સેક્સી સાયરન' તરીકે વધુ ગણવામાં આવે છે.
કેટલાક લોકોએ અગાઉ મૂવીને `ખૂબ લેક્ચરિંગ' તરીકે ફગાવી દીધી હતી. પરંતુ લોકોના જબરજસ્ત પ્રતિસાદને કારણે તે 2023 ની સૌથી મોટી બ્લોકબસ્ટર ફિલ્મોમાંની એક બની ગઈ હતી. જે મહિલાઓ 'ગુલાબી' પહેરીને આવી હતી તેમને ટૂંક સમયમાં જ સમજાયું કે આ કોઈ બાળકોની વસ્તુ નથી. ફિલ્મ પુખ્ત વયના પુરુષ અને સ્ત્રી બંને માટે હતી. પિતૃસત્તા અસ્તિત્વમાં છે, પછી ભલે તે તમારા સામે હોય કે હોશિયારીથી છુપાયેલ હોય. કોઈ તેને ઘરમાં, ઓફિસ અને રસ્તાઓ પર પણ જુએ છે, જ્યારે એક મહિલા ડ્રાઈવર પુરુષ ડ્રાઈવર જેવી જ ભૂલ કરે છે.
આ મૂવી એક સામાજિક વ્યંગ્ય અને આંદોલન હતી, પછી ભલે તે ગીત હોય કે અમેરિકા ફેરેરા દ્વારા અંત તરફનો એકપાત્રી નાટક હોય, જે વિરોધાભાસી ધોરણોને દર્શાવે છે જે મહિલાઓ વ્યાવસાયિક અને વ્યક્તિગત બંને મોરચે પૂરી કરે તેવી અપેક્ષા છે. ઉદાહરણ તરીકે એક ડાયલોગ છે કે, તમારે પાતળું હોવું જોઈએ, પણ બહુ પાતળું નહીં. અને તમે ક્યારેય એમ ન કહી શકો કે તમે પાતળા બનવા માંગો છો. તમારે કહેવું પડશે કે તમે સ્વસ્થ બનવા માંગો છો, પણ પાતળા પણ હોવા જોઈએ.
બાર્બીનું પાત્ર તેમના જીવનના અમુક તબક્કે દરેક સ્ત્રી સાથે પડઘો પાડે છે. એલિશે પણ સ્વીકાર્યું કે તે તેની સાથે થયું. એલિશ માટે આ ગીત એક વ્યક્તિગત પ્રવાસ છે. નોંધનીય છે કે, વજનમાં વધારો અથવા વજન ઘટાડવા માટે, તેના કપડાની પસંદગી અને તેની હેરસ્ટાઇલ માટે બિલી એલિશને સોશિયલ મીડિયા પર વારંવાર ટ્રોલ કરવામાં આવી છે.
બિલી એલિશે એલ્યુરને એક મુલાકાતમાં સમજાવ્યું કે, એવું લાગે છે કે આ ગીત મારી અંદર વર્ષોથી એક નાનકડું પ્રાણી છે, જે મને અંદર ખરોચી રહ્યું છે. જલદી અમને તે પ્રોમ્પ્ટ મળ્યો, પ્રાણી જેવું હતું. ઠીક છે, આઈ એમ આઉટ. અમે તેને એવા સમયગાળામાં લખ્યું છે જ્યાં અમે ઓછા પ્રેરિત અને ઓછા સર્જનાત્મક ન હોઈ શકીએ. તે દિવસે અમે રચના કરી અને એમને એવું લાગ્યું કે, અમે તેને ગુમાવી દીધું છે. આપણે પણ આવું કેમ કરીએ છીએ ? અને પછી તે પ્રથમ કોર્ડસ્ બન્યા અને હું તરતી રહી તો હું નીચે પડી જતી અને ગીત પોતે જ લખાઈ ગયું હતું.
એપલ મ્યુઝિક સાથેની બીજી મુલાકાતમાં બિલી એલિશે કહે છે કે લખતી વખતે તેણે પોતાના વિશે બિલકુલ વિચાર્યું ન હતું, પરંતુ પછીથી સમજાયું કે તેણે પોતાના માટે લખ્યું છે અને સંગીતમાં પોતાની વાર્તા મૂકી છે. દરેક ગીત મને જેવુ લાગે છે તે બરાબર છે. તે મારા જીવન વિશે છે.
અન્ય એક ઇન્ટરવ્યુમાં એલિશ કહે છે કે તે ઇચ્છે છે કે દુનિયા બદલાય અને મારી આસપાસની વસ્તુઓ બદલાય. દુનિયા તૂટી રહી છે કારણ કે હું મારી જાતના આ જૂના સંસ્કરણોને સુરક્ષિત રાખવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો છું.
વિશ્વભરમાં ગવાય રહેલા ગીત 'વોટ આઈ વોસ મેડ ફોર' લગભગ દરેક જગ્યાએ ટોચ પર છે. કીટીમાં ગ્રેમી અને ઓસ્કાર સાથે એલિશ અને મૂવીએ પોતે જ તેમાં થોડો ફાળો આપ્યો હોય તેવું લાગે છે.
'વોટ આઈ વોસ મેડ ફોર' ગીતના લિરિક્સ :
I used to float, now I just fall down
I used to know but I'm not sure now
What I was made for
What was I made for?Takin' a drive, I was an ideal
Looked so alive, turns out I'm not real
Just something you paid for