ইফালে পুৰাণতত্ত্বৰ উল্লেখ অনুসৰি, ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ বানত এই মন্দিৰ ধ্বংসপ্ৰাপ্ত হয় আৰু পুনৰ নিৰ্মাণৰ অনুপযুক্ত হোৱাত স্বৰ্গদেউ লক্ষ্মী সিংহই ১৭৭৪ চনত পুৰণি পীঠৰ পৰা ২০০ মিটাৰমান পশ্চিমে বৰ্তমানৰ ঠাইত নতুনকৈ সামান্য ৰূপত বিশ্বনাথ মন্দিৰ সজায় ।
গুপ্তকাশীৰ সৌন্দৰ্য (ETV Bharat)
কিন্তু মানে আক্ৰমণ কৰাৰ সময়ত এই মন্দিৰৰ সোণৰ কলচি ভাঙি নিয়াৰ উপৰিও অপবিত্ৰ কৰাত এই মন্দিৰ পৰিত্যক্ত হয় আৰু সেয়েহে ইয়াৰ কাষতে পুনৰ ইংৰাজৰ দিনত আধুনিক বিশ্বনাথ দেৱালয় প্ৰতিষ্ঠা কৰা হয় ।
ড৹ কিশোৰ হাজৰিকাই কি কয় -
বিশ্বনাথ ঠাইখন মনোৰম প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশেৰে ভৰা এখন বিশাল স্থান ৷ এসময়ত বাণ ৰজাই শিৱৰ বৰপ্ৰাপ্ত হৈ ইয়াত এখন কাশী স্থাপন কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আহিছিল । কিন্তু সেই সময়ত বিশ্বনাথত দুজন মুনিয়ে ধ্যান কৰি আছিল ৷
সেই ধ্যানৰ সময়তে বাণ ৰজাই মুনি দুজনক কয়, ‘‘ইয়াত শিৱৰ অনুৰোধ মৰ্মে কাশী স্থাপন কৰিবলৈ বিচাৰো ৷’’ বাণৰ কথা শুনি মুনি দুজনৰ ধ্যান ভংগ হোৱাত তেওঁলোকে ৰজাক কয়, ‘‘আপুনি যি উদ্দেশ্য লৈ আমাৰ ওচৰত আহিছে সেই উদ্দেশ্য সফল নহ’ব ৷’’
গুপ্তকাশী আৰু শিৱৰ সম্পৰ্ক (ETV Bharat)
এই কথা শুনি অগ্নিশৰ্মা হৈ পৰিল বাণ ৰজা, লগতে ভগৱান শিৱৰো খং উঠিল । শিৱই খঙতে তেওঁৰ ভক্তই কৰিবলৈ লোৱা কামত বাধা দিয়াৰ বাবেই মুনি দুজনক অভিশাপ দিয়ে । শিৱৰ অভিশাপত উক্ত স্থানতে শিল হৈ যায় মুনি কেইজন ৷ সেয়ে আজিও বিশ্বনাথ ঘাটত থকা শিলবোৰক মুনি বুলি জনা যায় ।
জনবিশ্বাস মতে, কিবা বস্তু হেৰালে ভালুক গোসাঁই থানত চাকি দিলে, হেৰোৱা বস্তু ঘূৰাই পায় । বাৰিষা পানীৰ তলত সোমাই থকা বিশ্বনাথৰ লিংগ খৰালি কালত বালি খান্দি উলিওৱা হয় ৷ তাতেই এটি অস্থায়ী ঘৰ সাজি আঘোণ মাহত শুভদিন চাই পূজা কৰা হয় ৷ ব’হাগ বিহুৰ গোঁসাই বিহুৰ দিনালৈকে দৈনিক পূজা হয় এই লিংগত ।
বুঢ়ীগাঙৰ পাৰত বামৰ বিশ্বনাথ মন্দিৰৰ কিছু দূৰৈত এটা ডাঙৰ শিল আছে যিটোক ‘‘বৰলা শিল’’ বুলি কোৱা হয় । অকলশৰীয়াকৈ থকাৰ বাবে এই শিলৰ নাম বৰলাশিল হৈছে । বিশ্বনাথ ঘাটত ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ মাজত উমাটুমনি নামৰ এটা সৰু টিলাময় দ্বীপ আছে । য’ত উমাদেৱীৰ মন্দিৰৰ লগতে আছে অনে মন্দিৰৰ সমষ্টি ৷
