বিশেষ প্ৰতিবেদন, 18 ফেব্ৰুৱাৰী : প্ৰাক-ঔদ্যোগিক যুগৰ (1850-1900) পৰা, বিশ্বব্যাপী উষ্ণতাৰ ৰেকৰ্ডে বিশ্বব্যাপী গড় পৃষ্ঠৰ উষ্ণতাত আই ডিগ্ৰী চেলছিয়াছৰ গড় বৃদ্ধি দেখুৱাই ৷ উষ্ণতাৰ এই প্ৰৱণতাই 2016, 2017 আৰু 2019 আৰু 2023 চনত আংশিকভাৱে 1.5 ডিগ্ৰী সীমা অতিক্ৰম কৰিছে ৷ জলবায়ু বিজ্ঞানীসকলৰ দ্বাৰা ভৱিষ্যতবাণী কৰা হৈছে যে 2024 চনৰ কোনোবা সময়ত আন্তৰ্জাতিকভাৱে সন্মত 1.5 ডিগ্ৰী সীমা অতিক্ৰম কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে ৷
বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে, ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ভাৰতকে ধৰি বিশ্বৰ বহু ঠাইত উষ্ণতাই জীয়াই থকাৰ সীমা অতিক্ৰম কৰিব, যাৰ বাবে নিষ্ক্ৰিয় শীতল ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিব লাগিব ৷ অতিৰিক্ত তাপে আঞ্চলিক আৰু ঋতুভিত্তিক উষ্ণতাৰ চৰম সীমাবদ্ধতাক আগুৱাই লৈ যায়, মেৰু অঞ্চল আৰু হিমালয়ৰ দৰে পৰ্বতৰ শৃংখলৰ ওপৰত বৰফৰ আৱৰণ হ্ৰাস কৰে, প্ৰচণ্ড বৰষুণ তীব্ৰতৰ কৰে আৰু উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীৰ বাসস্থানৰ পৰিসৰ আৰু লগতে মানুহৰ বাসস্থানত প্ৰভাৱ পেলায় ৷
ভাৰতকে ধৰি বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত ভূমিস্খলন, বনাঞ্চলৰ জুই, ক্ষন্তেকীয়া বানপানী আৰু ঘূৰ্ণীবতাহৰ ধুমুহাৰ দৰে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ সঘনতা আমি প্ৰত্যক্ষ কৰি আছো, যাৰ ফলত ব্যাপক মানৱ আৰু অৰ্থনৈতিক লোকচান হৈছে ৷ ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চৰকাৰী পেনেলৰ শেহতীয়া প্ৰতিবেদনত সতৰ্ক কৰি দিয়া হৈছে যে গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিয়ে আৰম্ভ কৰা পৰিৱৰ্তনসমূহ “যুগ যুগ ধৰি সহস্ৰাব্দৰ পৰা অপ্ৰত্যাৱৰ্তনীয়, বিশেষকৈ সাগৰ, বৰফৰ তৰপ আৰু বিশ্ব সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ পৰিৱৰ্তন ৷” গতিকে বৈজ্ঞানিক গৱেষণাৰ পৰা নিৰ্গত সতৰ্কবাণী স্পষ্ট ৷
জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰত্যাহ্বানসমূহ মোকাবিলা কৰিবলৈ সমাজে প্ৰশমন আৰু অভিযোজন দুয়োটাৰে লক্ষ্যত উপনীত হ’বলৈ সামৰ্থ্য বিকাশ কৰিব লাগিব ৷ আলোচনাৰ প্ৰশমন অংশ কাৰ্বন নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰাত কেন্দ্ৰিত আৰু 2022 চনত প্ৰকাশিত জোখ-মাখ অনুসৰি বায়ুমণ্ডলীয় কাৰ্বন ডাই অক্সাইডৰ তাপ আৱদ্ধ হোৱাৰ বৰ্তমানৰ অনুমান প্ৰতি মিলিয়নত 417 অংশ ৷
চি.ও.পি.-ৰ দৰে সভাবোৰে সন্মিলনৰ দলবোৰক বিশ্বব্যাপী তাপমাত্ৰা বৰ্তমানৰ স্তৰৰ পৰা 1.5 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছলৈ বৃদ্ধি কৰি ৰাখিবলৈ সময়সীমা আৰু নিৰ্গমনৰ উৰ্ধসীমাৰ ওপৰত চিন্তা-চৰ্চা আৰু বিবাদ কৰাৰ বাবে মঞ্চ আগবঢ়ায় ৷ প্ৰশমন হৈছে কাৰ্বন নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰা আৰু দেশবোৰে নিৰ্গমনৰ সময়সীমা আৰু উৰ্ধসীমাৰ ওপৰত যিধৰণে বিতৰ্ক কৰি আহিছে, বিশ্বব্যাপী গড় উষ্ণতা অতিক্ৰম কৰিব আৰু 1.5 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছত উপনীত হ'ব লাগিব ৷ এই পৰিস্থিতিয়ে আমাক অভিযোজন কৌশলসমূহক বহুত বেছি গুৰুত্বসহকাৰে ল’বলৈ প্ৰেৰণা দিয়ে । যদিও দীৰ্ঘম্যাদী প্ৰশমন কৌশলৰ ওপৰত হোৱা আলোচনাৰ বিষয়ে আমি বহুত শুনিবলৈ পাওঁ, অভিযোজন কৌশলৰ বিষয়ে বহুত কম শুনা যায় ৷
জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ সৈতে সম্ভৱপৰ উত্তম পদ্ধতিৰে খাপ খুৱাই লোৱাটোৱেই হৈছে জলবায়ুৰ প্ৰতি স্থিতিস্থাপক সমাজ গঢ়ি তোলাৰ পথ ৷ পেৰিছ চুক্তিৰ অধীনত স্থাপন কৰা বিশ্বব্যাপী অভিযোজন কাৰ্যসূচীৰ বাবে নিৰ্দিষ্ট লক্ষ্যসমূহৰ ভিতৰত আছে অভিযোজন ক্ষমতা বৃদ্ধি আৰু স্থিতিস্থাপকতা শক্তিশালী কৰা, যাৰ ফলত জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰতি দুৰ্বলতা হ্ৰাস পায় ৷ আই পি চি চিৰ প্ৰতিবেদনত জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ দ্বাৰা বিৰূপ প্ৰভাৱ পৰাৰ প্ৰৱণতা হিচাপে দুৰ্বলতাক সংজ্ঞায়িত কৰা হৈছে আৰু ই কেৱল মানুহৰ ক্ষেত্ৰতে নহয়, পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ বহনক্ষমতাৰ ক্ষেত্ৰতো প্ৰযোজ্য ৷
জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ লগত খাপ খুৱাই লোৱাটোৱে পৰিৱেশ, সমাজ, জনস্বাস্থ্য, অৰ্থনীতি আৰু বহুতো ওপৰত গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ বিৰূপ প্ৰভাৱ কমোৱাৰ বাবে সমাজে গ্ৰহণ কৰিব পৰা বিস্তৃত পদক্ষেপক বুজায় ৷ এই প্ৰভাৱসমূহৰ সৈতে খাপ খুৱাবলৈ হ’লে প্ৰতিখন দেশ, অঞ্চল বা সম্প্ৰদায়ৰ বাবে নিৰ্মিত ব্যৱহাৰিক সমাধানৰ প্ৰয়োজন ৷ সেয়েহে জলবায়ুৰ ফলত হোৱা প্ৰত্যাহ্বানৰ প্ৰকৃতি আৰু চৰিত্ৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি সম্প্ৰদায়সমূহে তেওঁলোকৰ বাসস্থানৰ নিৰ্দিষ্ট আঞ্চলিক প্ৰয়োজনীয়তাৰ সৈতে মিলি যোৱা ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিব লাগিব ৷