নতুন দিল্লী : চৰকাৰৰ দায়বদ্ধতাৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধিৰ বাবে প্ৰতি বছৰে ২৫ ডিচেম্বৰত ভাৰতত সুশাসন দিৱস পালন কৰা হয় । এই দিৱসত প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী প্ৰয়াত অটল বিহাৰী বাজপেয়ীৰ জন্মজয়ন্তী উদযাপন কৰা হয় ।
ইতিহাস আৰু তাৎপৰ্য
প্ৰধানমন্ত্ৰী অটল বিহাৰী বাজপেয়ীক সন্মান জনোৱাৰ বাবে ২০১৪ চনত সুশাসন দিৱসৰ আৰম্ভ কৰা হৈছিল ।
২০১৪ চনৰ ২৩ ডিচেম্বৰত তেতিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰপতি প্ৰণৱ মুখাৰ্জীয়ে ভাৰতৰ সৰ্বোচ্চ অসামৰিক বঁটা ভাৰত ৰত্ন বাজপেয়ীক প্ৰদানৰ ঘোষণা কৰিছিল । এই ঘোষণাৰ পিছতে নৰেন্দ্ৰ মোদী নেতৃত্বাধীন কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে ঘোষণা কৰে যে বাজপেয়ীৰ জন্মজয়ন্তীক এতিয়াৰে পৰা ভাৰতত বছৰি সুশাসন দিৱস হিচাপে পালন কৰা হ'ব । এই বছৰ অটল বিহাৰী বাজপেয়ীৰ ৯৯ সংখ্যক জন্মজয়ন্তী ।
অটল বিহাৰী বাজপেয়ীৰ বিষয়ে
১৯২৪ চনৰ ২৫ ডিচেম্বৰত (বৰদিন) এটা ব্ৰাহ্মণ পৰিয়ালত তেওঁৰ জন্ম হয় । ভাৰত ত্যাগ আন্দোলনত অংশগ্ৰহণ কৰাৰ বাবে তেওঁক ২৩ দিনৰ বাবে কাৰাবাস দিয়া হৈছিল । উত্তৰ প্ৰদেশ, মধ্য প্ৰদেশ, নতুন দিল্লী আৰু গুজৰাটকে ধৰি ৪ খন ৰাজ্যৰ পৰা ৬ টা লোকসভা সমষ্টিত জয়লাভ কৰা বাজপেয়ী একমাত্ৰ নেতা আছিল । তেওঁ ৪৭ বছৰৰ বাবে সাংসদ আছিল । লোকসভাত ১১ বাৰ আৰু ৰাজ্যসভাৰ পৰা তেওঁ দুবাৰ নিৰ্বাচিত হৈছিল ।
ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে বাজপেয়ীৰ তিনিটা কাৰ্যকাল আছিল । প্ৰথমে ১৯৯৬ চনত ১৩ দিনৰ কাৰ্যকালৰ বাবে, তাৰ পিছত ১৯৯৮ চনৰ পৰা ১৯৯৯ চনলৈ ১৩ মাহৰ বাবে, তাৰ পিছত ১৯৯৯ চনৰ পৰা ২০০৪ চনলৈ সম্পূৰ্ণ কাৰ্যকাল । তেওঁ ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টীৰ পৰা প্ৰথমবাৰৰ বাবে দেশৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী হোৱা নেতা আছিল । ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সাধাৰণ সভাত হিন্দীত ভাষণ দিয়া তেওঁ প্ৰথম ভাৰতীয় ৰাজনীতিবিদ আছিল ।
প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে তেওঁৰ কাৰ্যকালত, ভাৰতে ৰাজস্থানৰ পোখৰাণত অপাৰেচন শক্তি নামৰ এক সফল পাৰমাণৱিক পৰীক্ষা সম্পন্ন কৰিছিল । বাজপেয়ীয়ে বিয়া কৰোৱা নাছিল আৰু যেতিয়া তেওঁক ইয়াৰ আঁৰৰ কাৰণ সোধা হৈছিল, তেওঁ কৈছিল, "মই ইমান ব্যস্ত থাকো যে মই পাহৰি গৈছিলো । তেওঁৰ এগৰাকী দত্তক কন্যা নমিতা আছে । ২০০৯ চনত বাজপেয়ীৰ ষ্ট্ৰোক হৈছিল যাৰ পিছত তেওঁ ভাষণ দিয়াত আৰু হাত লৰচৰ কৰিব পৰা নাছিল । দশম শ্ৰেণীত থাকোতে তেওঁ তেওঁৰ প্ৰথম কবিতা লিখিছিল । বাজপেয়ীয়ে আনকি জগজিৎ সিঙৰ সৈতে তেওঁৰ কবিতাসমূহ থকা ২ টা এলবাম মুকলি কৰিছিল: নয়ী দিশা (১৯৯৯) আৰু সম্বেদনা (২০০২)। বাজপেয়ী ভাৰতীয় জনসংঘৰ প্ৰতিষ্ঠাপক শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জীৰ ঘনিষ্ঠ অনুগামী আছিল । বাজপেয়ীয়ে ২০০৫ চনৰ শেষৰ ফালে ৰাজনীতিৰ পৰা অৱসৰ ঘোষণা কৰিছিল । ২০১৪ চনৰ ডিচেম্বৰৰ শেষৰ ফালে তেওঁক ভাৰতৰ সৰ্বোচ্চ অসামৰিক সন্মান ভাৰত ৰত্ন প্ৰদান কৰা হয় ।
তেওঁ এসময়ত কমিউনিষ্ট আছিল । ৰাষ্ট্ৰীয় স্বয়ংসেৱক সংঘত যোগদান কৰাৰ পূৰ্বে বাজপেয়ী সাম্যবাদৰ ধাৰণাবোৰৰ প্ৰতি অলপ আকৰ্ষিত হৈছিল ।
অটল বিহাৰী বাজপেয়ীৰ মুখ্য অৱদান
শাসন হৈছে সিদ্ধান্ত লোৱাৰ প্ৰক্ৰিয়া আৰু যি প্ৰক্ৰিয়াৰ দ্বাৰা সিদ্ধান্তবোৰ কাৰ্যকৰী কৰা হয় । ১৯৯৮ চনত যেতিয়া অটল বিহাৰী বাজপেয়ীয়ে প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছিল, টেলিকম খণ্ডৰ একচেটিয়া অধিকাৰ আছিল । তেওঁ খণ্ডটো মুক্ত কৰিবলৈ আৰু ইয়াক সম্প্ৰসাৰিত কৰিবলৈ বিভিন্ন পদক্ষেপ লৈছিল । বাজপেয়ীৰ অধীনত এন ডি এ চৰকাৰে ১৯৯৯ চনৰ টেলিকম নীতি মুকলি কৰিছিল । তেওঁ ভাৰতৰ প্ৰথম চন্দ্ৰ অন্বেষণ পৰিকল্পনা- চন্দ্ৰযান ১ উন্মোচন কৰে । ২০০১ চনত, তেওঁ সৰ্বশিক্ষা অভিযান নামৰ এক সামাজিক আঁচনি আৰম্ভ কৰে । ভাৰতত প্ৰথমবাৰৰ বাবে ৬-১৪ বছৰ বয়সৰ শিশুৰ বাবে প্ৰাথমিক শিক্ষা বিনামূলীয়া হৈ পৰিছিল । বাজপেয়ীয়ে ভাৰতক এখন পাৰমাণৱিক অস্ত্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে গঢ়ি তুলিছিল । ১৯৯৮ চনত ভাৰতে এসপ্তাহত ৫ টা পাৰমাণৱিক পৰীক্ষা কৰিছিল । ভাৰতৰ আটাইতকৈ উচ্চাকাংক্ষী পথ প্ৰকল্পসমূহ তেওঁ আৰম্ভ কৰিছিল, যাৰ ভিতৰত আছে 'Golden Quadrilateral'(সোণালী চতুৰ্ভুজ) আৰু প্ৰধানমন্ত্ৰী গ্ৰামীণ চড়ক যোজনা ।
এগৰাকী প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে, বাজপেয়ীয়ে ১৯৯৯ চনত কাৰ্গিল যুদ্ধ আৰু ২০০১ চনত ভাৰতীয় সংসদৰ ওপৰত সন্ত্ৰাসবাদী আক্ৰমণৰ দৰে সংকটৰ সময়ত ভাৰতক নেতৃত্ব দিছিল । তাৰ পিছত বাজপেয়ীয়ে ২০০১ চনত আগ্ৰা সন্মিলন আৰম্ভ কৰিছিল, যিটো ভাৰত-পাকিস্তান সম্পৰ্কৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ মুহূৰ্ত আছিল । বাজপেয়ীয়ে ভাৰত এলুমিনিয়াম কোম্পানী (বালকো), হিন্দুস্তান জিংক, ইণ্ডিয়ান পেট্ৰ'কেমিকেলচ কৰ্পোৰেচন লিমিটেড আৰু ভিএছএনএল বিক্ৰীৰ সৈতে ভাৰতত ব্যক্তিগতকৰণৰ নেতৃত্ব দিছিল । তেওঁ বিত্তীয় দায়বদ্ধতা আইনো প্ৰৱৰ্তন কৰিছিল যাৰ উদ্দেশ্য আছিল বিত্তীয় ঘাটি হ্ৰাস কৰা । ই ৰাজহুৱা খণ্ডৰ সঞ্চয় বৃদ্ধি কৰে যি ২০০০ চনত -০.৮% জিডিপিৰ পৰা ২০০৫ চনত ২.৩% লৈ বৃদ্ধি হয় ।
সুশাসন উন্নত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতীয় পদক্ষেপ
কেন্দ্ৰীয় গৃহ মন্ত্ৰী অমিত শ্বাহে জম্মু-কাশ্মীৰৰ বাবে পাইলট জিলা সুশাসন সূচক (ডিজিজিআই) মুকলি কৰে – এক শাসন প্ৰদৰ্শন এছ.ও.পি.। জম্মু-কাশ্মীৰৰ বাবে ভাৰতৰ প্ৰথম জিলা সুশাসন সূচকত ৫৮ টা শাসন প্ৰদৰ্শন সূচক আছে ১০ টা শাসন খণ্ডত ১১৬ টা ডাটা পইণ্ট ।
দেশত শাসনৰ স্থিতি নিৰ্ধাৰণ কৰিবলৈ কৰ্মচাৰী, ৰাজহুৱা অভিযোগ আৰু পেঞ্চন মন্ত্ৰালয়ৰ দ্বাৰা সুশাসন সূচক (জিজিআই) আৰম্ভ কৰা হৈছে । ইয়াৰ উপৰিও, ৰাষ্ট্ৰীয় ই-গভৰ্ণেন্স আঁচনিৰ "সাধাৰণ সেৱা প্ৰদান কেন্দ্ৰৰ জৰিয়তে তেওঁৰ এলেকাত সকলো চৰকাৰী সেৱা সাধাৰণ মানুহৰ বাবে উপলব্ধ কৰা আৰু সাধাৰণ মানুহৰ মৌলিক প্ৰয়োজনীয়তা উপলব্ধি কৰাৰ বাবে সুলভ ব্যয়ত এনে সেৱাৰ দক্ষতা, স্বচ্ছতা আৰু নিৰ্ভৰযোগ্যতা নিশ্চিত কৰাৰ" দৃষ্টিভংগী আছে ।