పర్యావరణ పరిరక్షణ కోసమే స్వచ్ఛ భారత్ లక్ష్యాన్ని నిర్దేశించుకున్నాం. నగరాలు అంటే కాలుష్య కేంద్రాలుగా భావించే దుస్థితి నుంచి స్వచ్ఛ సర్వేక్షన్ బాటలో ఆరోగ్యకర పోటీకి నాంది పలికే పరిస్థితికి వచ్చాం. ఈ పోటీలో విశాఖ నగరం తొలి 3 ఏళ్లలో కనబరిచిన ప్రత్యేకత దేశం మొత్తాన్ని ఆకర్షించింది. 205వ ర్యాంక్ నుంచి రెండేళ్లు 5, 3 ర్యాంకులకు ఎగబాకింది. స్వచ్ఛ నగరిగా దేశంలో అత్యంత పరిశుభ్రమైన నగరిగా మారుతున్న నేపథ్యంలో స్వచ్ఛ ర్యాంకుల్లో విశాఖ స్థానం క్రమంగా తగ్గుతూ వచ్చింది. అయినా నిరుత్సాహ పడకుండా ఈ ఏడాది తిరిగి సింగిల్ డిజిట్ ర్యాంకును కైవసం చేసుకుంది. పది లక్షలకుపైగా జనాభా కలిగిన నగరాల జాబితాలో వచ్చిన ర్యాంకుతో ఇప్పుడు మహా విశాఖ నగర పాలక సంస్థ మరింత ఉత్సాహంతో నగరంలో పారిశుద్ధ్యాన్ని నిర్వహిస్తోందని జీవీఎంసీ కమిషనర్ డా.సృజన తెలిపారు.
శుద్ధికి సన్నద్ధం..
నగరాన్ని చెత్త రహితంగా మార్చడానికి ఇచ్చే ప్రాధాన్యతకు దీటుగా చెత్తను శుద్ధి చేసే కార్యక్రమానికీ సన్నద్ధమైంది. వ్యర్థ నిర్వహణ దిశగా జీవీఎంసీ ప్రయత్నాలు సాగర నగరిని ఆదర్శంగా నిలపనున్నాయి.
జీవీఎంసీ చర్యలతో విప్లవాత్మక మార్పులు..
విశాఖ నగరంలో ఉత్పన్నమయ్యే చెత్తను రెండు దశాబ్దాలకుపైగా భరిస్తున్న కాపులుప్పాడ డంపింగ్ యార్డు రూపు రేఖలు మారబోతున్నాయి. జీవీఎంసీ చేపడుతున్న పర్యావరణహిత చర్యలు ఊహించని మార్పుల్ని సాధ్యం చేయనున్నాయి. సమగ్ర సమీకృత వ్యర్థశుద్ధి కేంద్రంగా కాపులుప్పాడ ప్రాంతాన్ని ప్రణాళికబద్ధంగా తీర్చిదిద్దుతున్నారు. ఎటు చూసినా పచ్చని కొండలు కనిపించే డంపింగ్ యార్డు సుమారు 110 ఎకరాల్లో విస్తరించి ఉంది. ఏళ్లుగా పోగుపడిన చెత్త కారణంగా భూమిలో అడుగు లోతున వ్యర్థాలు పేరుకున్నాయి. వ్యర్థాల నుంచి విడుదలయ్యే వాయువులతో రాజుకునే చిచ్చు. ఫలితంగా కమ్ముకునే పొగ. కాలుష్యం కారణంగా అనారోగ్య సమస్యల బారిన పడే సమీప ప్రాంతాల ప్రజలు. అటు వైపుగా వెళ్లాలంటే ముక్కుపుటలకు భరించలేని దుర్వాసన. ఇలా ఒక డంపింగ్ యార్డ్ అనేక సమస్యలు అన్నట్లుగా ఉండేది అక్కడి పరిస్థితి.
అందుకు ఉదాహరణ కాపులుప్పాడ..
వ్యర్థాలను బహిరంగంగా పోగేస్తే వచ్చే సమస్యలు ఎలా ఉంటాయనే దానికి సరైన ఉదాహరణగా ఉండే కాపులుప్పాడ డంపింగ్ యార్డు.. సవాళ్లను అవకాశాలుగా తీసుకుని పరిష్కార మార్గంలో పయనిస్తే జరిగే అద్భుతాలకు నిదర్శనం అవుతోంది. మారికవలస, కాపులుప్పాడ పరిసర ప్రాంత ప్రజలకు ఇప్పుడు ఓ భరోసా. తాము ఇంకెంతో కాలం చెత్త సమస్యను ఎదుర్కోమనే భావ.
డిసెంబర్ నాటికి..
సుమారు రూ.400 కోట్లు విలువ చేసే వివిధ ప్రాజెక్టులు ఇప్పుడు కాపులుప్పాడ డంపింగ్ యార్డు సమస్యను సమగ్రంగా పరిష్కరించనున్నట్లు జీవీఎంసీ చీఫ్ ఇంజినీర్ వెంకటేశ్వరరావు పేర్కొన్నారు. ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యంతో 320 కోట్ల రూపాయలతో చేపట్టిన ఈ ప్రాజెక్టు ప్రస్తుతం నిర్మాణ దశను పూర్తి చేసుకునే దశలో ఉంది. డిసెంబర్ నాటికి అందుబాటులోకి రానున్న వ్యర్థాల నుంచి విద్యుత్ ఉత్పత్తి కేంద్రం వచ్చే 25 ఏళ్ల పాటు సేవలు అందించనుంది. 15 మెగావాట్ల సామర్థ్యంతో సిద్ధమవుతున్న ఈ ప్లాంట్ పని చేసేందుకు రోజుకు 1,200 టన్నుల ఘన వ్యర్థాలు అవసరం.
కాపులుప్పాడలో అమలు..
స్వచ్ఛ సర్వేక్షణ్లో తడి, పొడి చెత్తను వేరుగా సేకరించడానికి ఎంతో ప్రాధాన్యత ఉంది. ముఖ్యంగా వ్యర్థాల నిర్వహణకు ఇదెంతో దోహదం చేస్తుంది. ప్రస్తుతం తడి వ్యర్థాల నుంచి బయో గ్యాస్ గా ఉత్పత్తి చేసే ప్రక్రియ సైతం కాపులుప్పాడ డంపింగ్ యార్డులో అమలవుతోంది. ప్రైవేట్ ఎంట్రప్రెన్యూర్స్ను ప్రోత్సహిస్తూ ఈ ప్లాంట్ ఏర్పాటుకు అనుమతి ఇచ్చారు. రోజుకు 20 టన్నుల వ్యర్థాల్ని శుద్ధి చేయడం ద్వారా బయో గ్యాస్ను ఉత్పత్తి చేస్తున్నారు. చివరి ఉత్పాదక పదార్థాలుగా ఘన, ద్రవ రూపాల్లో ఎరువును ఈ కేంద్రం ద్వారా అందుబాటులోకి తెస్తున్నారు. రానున్న రోజుల్లో 100 టన్నుల వ్యర్థాల నిర్వహణ లక్ష్యంగా ఈ కేంద్రం పని చేస్తోందని నిర్వాహకులు చెబుతున్నారు.
ఆ మార్పులు కొండంత అండ..
చెత్త రహిత నగరాల లక్ష్యంగా ఘన వ్యర్థాల నిర్వహణ అంశంలో మన కంటే రెండు వందల మార్కులు అదనంగా ఇండోర్ను వరించాయి. ఈ రెండు అంశాల్లో మనపై పడిన ప్రభావం సర్వీస్ లెవల్ ప్రోగ్రస్, డైరెక్ట్ అబ్జర్వేషన్పైనా పడింది. ఈ ఏడాది ఇలాంటి సమస్యలను అధిగమించే దిశగా బలమైన సాధనంగా కాపులుప్పాడ ప్రాంతంలో జరుగుతున్న మార్పులు విశాఖకు కొండంత అండగా నిలవనున్నాయి. ప్రజల భాగస్వామ్యం జతయితే స్వచ్ఛ నగరంగా నిర్దేశించుకున్న లక్ష్యాన్ని చేరుకోవడం విశాఖకు పెద్ద కష్టమేమీ కాదు.